Biến đổi khí hậu đang biến châu Âu thành thiên đường mùa hè đã mất. Tây Ban Nha, Ý, Hy Lạp, Pháp và nhiều nơi khác đang phải hứng chịu những cơn bão cát dữ dội, mực nước biển dâng cao, nhiệt độ ngột ngạt, lũ lụt chết người và cháy rừng kinh hoàng… Từ năm này qua năm khác, một số điểm đến được yêu thích nhất của lục địa này đã không còn hấp dẫn nữa.

Mới chỉ vài năm trước, cứ mùa hè, trên bờ biển Montgat - ngay ngoại ô thành phố Barcelona (Tây Ban Nha), thường kín đặc các gia đình nằm dài trên những bãi cát rộng mênh mông, xây lâu đài cát, chơi trò chèo sub trên biển… Những hình ảnh đó vô cùng quen thuộc với bất kỳ bãi biển nào ở châu lục này những ngày hè. Thế nhưng, giờ đây, ở một số nơi, gần như không còn đủ chỗ để trải khăn tắm.

Những bãi biển trải dài vốn là điểm đến hấp dẫn truyền thống đã không còn hấp dẫn như trước. Khi mới đây, các chuyên gia và quan chức địa phương đã lên tiếng cảnh báo, nhiệt độ sẽ tiếp tục tăng trên khắp lục địa, những đợt nắng nóng sẽ ập đến mang theo nguy hiểm cho người dân địa phương và làm nhụt ý chí của những vị khách du lịch. Ngay cả những nhà hoạt động đang đấu tranh với thảm họa du lịch quá mức cũng cảm thấy lo ngại trước điều kiện khí hậu khắc nghiệt này.

Daniel Pardo Rivacoba - sống tại Barcelona, phát ngôn viên của một nhóm đấu tranh chống du lịch quá mức cho biết. “Nắng nóng thật kinh khủng. Cái nắng như thiêu như đốt này không phải là đồng minh ngăn cản du khách mà là kẻ thù làm lụi tàn cả ngành du lịch.” Năm ngoái, khi tình trạng quá tải du lịch xảy ra, nhóm của ông Pardo Rivacoba đã tổ chức các cuộc biểu tình, dùng súng phun nước bắn vào các du khách, nhưng năm nay, “trời nóng đến mức chúng tôi phải dùng súng phun nước tự bắn mình.”

Tháng 6 vừa qua là tháng 6 khắc nghiệt nhất của Châu Âu trong nhiều năm trở lại đây. Ở Rome, du khách miêu tả việc đi quanh các địa điểm trong thành phố giống như đang đi vòng quanh cái đĩa quay của lò vi sóng. Nhiều vũ công ở Verona ngất xỉu trong các bộ trang phục hóa trang.

Nhưng Tây Ban Nha đã trở thành điểm đến kém vui nhất dưới ánh nắng mặt trời. Nhiệt độ ở thành phố El Granado, phía tây nam, đạt gần 46 độ C - một kỷ lục quốc gia trong tháng Sáu. Năm ngoái, lũ lụt ở Valencia đã giết chết hơn 200 người; năm nay, các chuyên gia cho biết số ca tử vong quá mức, đặc biệt là ở người bệnh và người cao tuổi, đã tăng mạnh theo nhiệt độ.

Biến đổi khí hậu cũng đang làm thay đổi cảnh quan Tây Ban Nha, bao gồm cả bãi biển ở Montgat, nơi những cơn bão ngày càng thường xuyên đã cuốn trôi những bãi cát. Bà Susanna Martínez - 40 tuổi, người đã đến bãi biển Montgat cùng gia đình trong một thập kỷ, cho biết: “Mỗi lần chúng tôi đến, cát lại ngày càng ít đi”.

Barcelona đã bị mất 30.000 mét vuông bờ biển trong 5 năm qua. Xa hơn về phía nam, Marina d'Or - nằm ngoài Valencia, một khu nghỉ dưỡng ven biển, được cho là một biểu tượng cho kỳ nghỉ bãi biển của đất nước này. Giờ đây, bão cũng đã cuốn trôi một số bãi biển. Các chuyên gia đã ước tính hàng trăm nghìn mét vuông bãi biển trên khắp đất nước đã bị mất và cảnh báo về tình trạng sa mạc hóa.

Để cải thiện vấn đề này, Chính phủ Tây Ban Nha đã chấp nhận các quy định chuyển đổi sinh thái trong Thỏa thuận Xanh bảo vệ môi trường của châu Âu - hay còn gọi là "greenlash". “Rủi ro chính mà nhân loại đang phải đối mặt hiện nay, chắc chắn là biến đổi khí hậu”, bà Sira Rego - Bộ trưởng Thanh thiếu niên của Chính phủ Tây Ban Nha, cho biết. Bà gọi việc ứng phó với những thay đổi đó là “ưu tiên hàng đầu của đất nước về mặt an ninh”.

Ở cấp độ địa phương hơn, các thành phố như Barcelona cũng đang cố gắng giảm thiểu thiệt hại do biến đổi khí hậu gây ra. Phó Thị trưởng phụ trách sinh thái và quy hoạch đô thị Laia Bonet cho biết, Barcelona "đặc biệt dễ bị ảnh hưởng bởi biến đổi khí hậu" và thành phố đang nỗ lực giải quyết vấn đề của một thành phố nóng hơn với mực nước biển dâng cao và bãi biển bị xói mòn. Bà cho biết, ưu tiên của thành phố là bảo vệ cư dân dễ bị tổn thương bằng hàng trăm nơi trú ẩn khí hậu. Thành phố cũng đang đầu tư 1,8 tỷ euro, tương đương hơn 2 tỷ USD, để cải thiện môi trường sống cho các tòa nhà, mở rộng không gian xanh, lắp đặt 200 cấu trúc che nắng, và thay thế một số vỉa hè để hấp thụ và tái sử dụng nước mưa tốt hơn. Thành phố cũng đang sử dụng cát thu hồi từ các dự án xây dựng để bảo tồn các bãi biển, vốn là không gian công cộng được người dân địa phương yêu thích để giải nhiệt, đồng thời là lá chắn chống lại bão, và là một yếu tố quan trọng trong bản sắc du lịch của thành phố. Khoảng 15% thu nhập của Barcelona đến từ du lịch.

Bà Laia Bonet cho biết, biến đổi khí hậu đã buộc thành phố phải nhìn nhận thực trạng ngành du lịch và đưa ra các biện pháp giải quyết. "Đây là những chính sách tiến bộ mà các thành phố có thể áp dụng như một giải pháp", bà nói.

Tại Seville - thành phố miền nam Tây Ban Nha, đôi khi được gọi là "chảo lửa" của châu Âu, các nữ tu từ lâu đã treo những tấm rèm trắng quanh tu viện để che nắng. Gần đây, thành phố đã bắt đầu phủ kín những con phố hẹp bằng những tấm vải trắng, vắt ngang các mái nhà để che nắng. Một số khu vực trong thành phố đang sử dụng hệ thống ống dẫn ngầm cổ xưa để đưa không khí mát hơn lên mặt đất, trong khi một số khu vực khác thì sử dụng các vòi phun nước tại các không gian công cộng, làm dịu không khí bằng hơi nước.

Thành phố đã bắt đầu đặt tên cho các đợt nắng nóng để dễ nhận biết và dễ nhớ hơn. Các chuyên gia cho biết điều này rất quan trọng, bởi vì một khi các đợt nắng nóng qua đi, mọi người thường quên mất chúng.

Trong những ngày gần đây, các nhà khoa học đã ước tính rằng những đợt nắng nóng tiếp theo có thể khiến cho số người chết vì nắng nóng tăng gấp ba. Các nhà khoa học cũng cho biết, mục tiêu của việc cảnh báo là giúp người dân hiểu được sự nguy hiểm của nhiệt độ cực cao khi con người đang ở trong tình trạng cực nóng.

Nhưng thay vì thay đổi hành vi, nhiều người Châu Âu đang vừa chịu đựng những đợt nắng nóng oi ả vừa tìm đến những điểm đến mát mẻ, lạnh lẽo ở Bắc Âu – nơi vốn thường bị bỏ quên trong mùa hè trước đây. Nhiều người thì cho rằng, họ sẽ chuyển thời gian đi nghỉ, từ tháng hè sang những tháng lạnh hơn. Và tình trạng quá tải du lịch ở Châu Âu – theo như ông Pardo Rivacoba, nhà hoạt động vì quá tải du lịch, sẽ khó có thể chấm dứt.

Lo ngại của ông Pardo Rivacoba không phải không có lý. Khi các đợt nắng nóng diễn ra liên tiếp, các công ty lữ hành đã tung ra các điểm đến mới giúp du khách cảm thấy dễ chịu hơn mà vẫn tận hưởng được chuyến du lịch.

Đại diện các công ty lữ hành cho rằng, nếu bạn đang ở Paris, Rome hay bất kỳ thành phố đông đúc nào khác ở châu Âu vào mùa hè này, có rất nhiều nơi để giải nhiệt. Một số lựa chọn khá dễ dàng: chẳng hạn như một hồ bơi công cộng, một chỗ râm mát hoặc thoáng gió tại công viên công cộng, hay tham gia tour tham quan dưới lòng đất hoặc ghé thăm một nhà thờ. Đó là những địa điểm tránh cái nóng thiêu đốt trong chuyến du lịch mùa hè ở Châu Âu.

Lựa chọn đầu tiên là những bảo tàng. Bởi, phí thăm quan bảo tàng - nơi thường xuyên điều chỉnh nhiệt độ và độ ẩm để bảo vệ các tác phẩm nghệ thuật và hiện vật, có thể là một cái giá nhỏ để đổi lấy không khí mát mẻ. Khi đến Paris, hãy thử ghé thăm Bảo tàng Marmottan Monet và Bảo tàng Carnavalet - cả hai đều nổi tiếng với khu vực tầng hầm mát mẻ. Ở Tây Ban Nha, Trung tâm Văn hóa đương đại và Bảo tàng Lịch sử Barcelona là một phần của mạng lưới nơi trú ẩn mát mẻ của thành phố. Nếu bạn đang ở Amsterdam, hãy thử ghé thăm Rijksmuseum. Ở Rome, hãy ghé thăm Galleria Borghese. Ở London, hãy thử ghé thăm Bảo tàng Khoa học và Bảo tàng Victoria và Albert.

Bạn cũng có thể tránh nóng bằng cách đi đến nơi có nhiệt độ mát mẻ tự nhiên dưới lòng đất. Paris là một ví dụ điển hình về một thành phố có những điểm tham quan ngầm. Theo đó, nhiệt độ bên trong các khu hầm ngầm luôn ở khoảng 57 độ F (13 độ C) ngay cả vào mùa hè. Bảo tàng Hệ thống Cống rãnh (Museum of Sewers) - mở cửa trở lại vào năm 2021 sau khi được cải tạo, cũng là một lựa chọn thú vị. Còn khu hầm mộ bên dưới Nhà thờ Đức Bà - được mở cửa trở lại vào tháng 12/2024, là một bảo tàng hầm mộ của Île de la Cité, nơi du khách có thể thăm quan các di tích khảo cổ của thành phố Lutetia của La Mã, tiền thân của Paris ngày nay.

Đi đến các hồ nước gần đó cũng có thể là một cách thuận tiện để tìm kiếm sự giải tỏa. Mặc dù việc bơi lội trên sông Thames không được khuyến khích, nhưng các hồ nước tại Hampstead Heath và Serpentine Lido ở Công viên Hyde là hai điểm bơi lội phổ biến ở London. Các havnebade - hay còn gọi là nhà tắm bến cảng, của Copenhagen, bao gồm cả những hồ ở Islands Brygge và Sandkaj, cũng là những điểm đến thú vị của người dân địa phương vào những ngày nắng nóng. Nhiều hồ bơi công cộng ở Rome chỉ miễn phí cho cư dân, nhưng các địa điểm như Piscina delle Rose hoặc Sporting Club Ostiense có thể cung cấp các tiện nghi để các gia đình thoải mái tận hưởng cả ngày bên hồ bơi.

Những thành phố khác có thể khiến bạn ngạc nhiên. Ví dụ, Budapest, được mệnh danh là thành phố của những nhà tắm công cộng, nổi tiếng với nguồn nước khoáng nóng - nhưng du khách cũng có thể tận hưởng sự sảng khoái ở các hồ bơi tại Gellert, Széchenyi và trên Đảo Margaret.

Thêm một chuyến đi mua sắm tại các trung tâm thương mại, quảng trường cũng là một cách khác để tránh nhiệt độ quá cao. Đi dạo quanh Harrods – trung tâm thương mại sang trọng nổi tiếng (có máy lạnh) ở London, hoặc Galeries Lafayette ở Paris, có thể là cách tuyệt vời để duỗi chân, tận hưởng không khí mát mẻ và thưởng thức ẩm thực địa phương.

Mặc dù quy định có thể khác nhau nhưng du khách có thể tìm đến các thư viện công cộng - nơi có hệ thống làm mát để duy trì tính toàn vẹn của tài liệu lưu trữ. Tại London, Thư viện Anh - nơi lưu giữ hơn 170 triệu đầu sách và trưng bày công khai các hiện vật như Đại Hiến chương Magna Carta và lời bài hát viết tay của Beatles, là thư viện miễn phí và có máy lạnh. Thư viện này cùng hàng chục thư viện khác (cũng như một số không gian khác) được liệt kê trên bản đồ Không gian của thành phố.

Các thư viện miễn phí khác trên khắp châu Âu bao gồm Thư viện Quốc gia ở Madrid, một trong những kho lưu trữ lớn nhất các văn bản văn hóa và lịch sử của Tây Ban Nha; Thư viện Hoàng gia Đan Mạch ở Copenhagen, nơi lưu giữ các tác phẩm của một số nghệ sĩ và học giả nổi tiếng nhất của đất nước, bao gồm Hans Christian Andersen; và Thư viện Quốc gia Pháp ở Paris, nơi có khu vườn và phòng đọc hình bầu dục tuyệt đẹp.

Và đừng bỏ qua các nhà thờ và thánh đường. Mặc dù các nhà thờ lớn, thánh đường thường không có điều hòa, nhưng nhiệt độ bên trong các công trình này thường mát hơn nhờ những bức tường đá dày và trần nhà cao. Nên nếu bạn ở Vatican hay Roe, đừng bỏ qua Vương cung thánh đường Thánh Peter - nơi có tác phẩm La Pietà của Michelangelo, và Nhà thờ Thánh Ignatius - nơi có những bức bích họa tuyệt đẹp.

Du lịch là nhu cầu của mỗi người. Bên cạnh việc nghỉ dưỡng, tận hưởng nắng gió cát trắng và làn nước biển mát lành, mỗi du khách còn mong muốn tìm hiểu khám phá những điều bí ẩn ở mỗi điểm đến. Vì thế, việc xây dựng các hành trình khám phá mới sẽ giúp du khách vừa có được kỳ nghỉ dưỡng đáng nhớ vừa tránh được những đợt nắng nóng cực đoan do biến đổi khí hậu đang đe dọa toàn cầu.