Sốc phản vệ: Cấp cứu thế nào?

Sốc phản vệ là?

Dị ứng là sự quá mẫn cảm với một chất nào đó (gọi là dị ứng nguyên) thường không được xem là có hại. Dị ứng gây ra khi hệ thống miễn dịch phản ứng lại với dị ứng nguyên như thể đó là một chất độc hại lan truyền khắp cơ thể. Sự phản ứng cực độ nhất gọi chính là tính quá mẫn, hậu quả là gây ra sốc phản vệ.


Sự dị ứng cực độ ảnh hưởng mãnh liệt đến cơ thể, là nguyên nhân gây giảm huyết áp đột ngột và làm co hẹp đường thở dẫn đến cái chết. Sốc phản vệ có nhiều nguyên nhân nhưng phổ biến nhất là: hạt đậu (đối với những người quá nhạy cảm, chỉ cần đụng một chút đậu là có thể chết), hải sản, vết đốt, chích của côn trùng, và thuốc (ví dụ một số người dị ứng cực độ với penicillin).

Một trong những ảnh hưởng chính của tính quá mẫn cảm là làm co hẹp đường dẫn khí tương tự như ở bệnh suyễn nhưng nghiêm trọng hơn, ngăn không cho tất cả lượng khí oxy đi vào. Có thể có tiền sử với một dị ứng nguyên đặc biệt, nguyên nhân gây ra cơn sốc. Tính quá mẫn có thể xảy ra rất nhanh, chỉ trong vài giây. Dấu hiệu và triệu chứng bao gồm:

· Khó thở
· Tái da, tím môi
· Sưng phù trên da
· Mạch đập nhanh
· Ngưng thở và ngưng tim

Điều trị như thế nào?

Khi một người có triệu chứng sốc phản vệ, điều cần làm là:

1. Gọi xe cấp cứu ngay lập tức. Nạn nhân cần adrenaline để chống lại cơn sốc.
2. Nếu nạn nhân là người có hiểu biết, họ có thể có mũi tiêm adrenaline, hãy giúp họ dùng nó. Nếu bạn đã được huấn luyện hoặc biết cách dùng và họ không thể tự tiêm được thì bạn hãy tiêm cho họ.
3. Đặt nạn nhân nằm ở tư thế thoải mái nhất và bảo vệ họ.
4. Nếu nạn nhân trở nên bất tỉnh, đặt họ ở tư thế hồi phục. Quan sát sự hô hấp của họ và sẵn sàng hô hấp nhân tạo khi cần thiết.


Tại bệnh viện, bệnh nhân sẽ được kiểm tra dị ứng bằng các vết chích trên da. Kiểm tra vết chích trên da là một thủ tục đơn giản được tiến hành để tìm ra chất (dị ứng nguyên) gây ra dị ứng ở một người có bệnh. Những chất chiết ra từ dị ứng nguyên thường gây ra dị ứng, như là thực phẩm, hạt phấn hoa và bụi được pha loãng thành một dịch tiêm. Một giọt của dịch này được đặt trên da và sau đó dùng một cây kim chích vào da. Nếu người đó dị ứng với một chất thì phản ứng thường diễn ra trong vòng 30 phút. Vài chất có thể được kiểm tra cùng lúc.

Dịch tiêm pha loãng chứa các chất nghi ngờ dị ứng được đặt trên da, thường là trên cánh tay, và dùng kim chích vào da. Vài dị ứng nguyên khác nhau có thể kiểm tra cùng lúc trên da.

Một phản ứng dị ứng thường xảy ra trong vòng 30 phút. Nếu người đó dị ứng với một chất, một lằn đỏ, bằng chứng phản ứng dương tính, xuất hiện ở vị trí kim chích vào da.

Nhiều người bệnh tính quá mẫn cảm đem theo bên mình một dụng cụ tự tiêm liều định sẵn với chất chữa trị đã biết trước, phổ biến là adrenaline. Dụng cụ này trông giống một cây viết. Nó được dùng dễ dàng bằng cách đặt một đầu tiếp xúc da và ấn vào đầu còn lại. Hãy giúp người bệnh tìm và tiêm thuốc vào cơ thể.