Thuận tay trái sống thọ hơn?

Một thống kê thường được trích dẫn cho rằng người thuận tay phải sống lâu hơn trung bình đến 9 năm so với người thuận tay trái. Nguồn gốc của lập luận này xuất phát từ 2 báo cáo vào cuối thập niên 1980 và đầu 1990 của các nhà tâm lý học Diane Halpern và Stanley Coren, đăng trên các chuyên san uy tín Nature và New England Journal of Medicine. Tuy nhiên, kết luận trên đang vấp phải cái nhìn đầy nghi ngờ của các chuyên gia thời nay.

Ông Barack Obama là tổng thống Mỹ thứ ba thuận tay trái kể từ thời Ronald Reagan -Ảnh: White House

"Con số trên không hoàn toàn đáng tin cậy", BBC dẫn lời Giáo sư Chris McManus của Đại học cao đẳng London và là tác giả cuốn Tay phải, tay trái. Ông lý luận rằng nếu điều đó là sự thật, thì đây là "công cụ dự báo đơn lẻ" lớn nhất về tuổi thọ con người. Nó cũng giống trường hợp một người hút 120 điếu thuốc/ngày và cùng lúc làm đủ chuyện nguy hiểm khác đối với sức khỏe. Theo chuyên gia McManus, tác giả các cuộc nghiên cứu trên đã phạm "một sai lầm hết sức khó nhận ra". Những cuộc nghiên cứu này được thực hiện tại miền nam California, nơi tên tuổi người chết thường được công khai. Chuyên gia Halpern và Coren đã lấy danh sách những người vừa qua đời và liên lạc với gia đình họ, đặt câu hỏi người quá cố thuận tay phải hay tay trái. Từ 2.000 trường hợp, họ phát hiện độ tuổi trung bình của người thuận tay trái vào lúc qua đời thấp hơn người thuận tay phải đến 9 năm. Dựa trên số liệu này, họ kết luận người thuận tay trái có khuynh hướng chết trẻ so với người thuận tay phải.

Thoạt nhìn, mọi chuyện có vẻ hết sức thuyết phục. Vậy thì các nhà nghiên cứu đã làm sai ở điểm nào? Giáo sư Chris McManus chỉ ra rằng, sai lầm ở đây là họ chỉ quan sát các trường hợp tử vong mà không tính đến những người đang sống. Trên thực tế, số người thuận tay trái nhiều hơn so với thống kê trong báo cáo. Có nghĩa là trên bình diện chung, người thuận tay trái trẻ hơn người thuận tay phải, ít nhất là vào thời điểm cuộc nghiên cứu được công bố. "Tỷ lệ dân số thuận tay trái vào khoảng 10 đến 11%, nhưng số liệu này bị hạ xuống một cách giả tạo trong giai đoạn nữ hoàng Victoria trị vì xứ Anh", theo Chris McManus. Không chỉ vì người thuận tay trái ít được hoan nghênh trong thời gian từ 1800 đến 1900, mà còn do cuộc sống khá khó khăn của họ, khiến dư luận càng thêm để ý đến điểm mà họ cho là bất thường. "Họ làm việc tại các nhà máy, buộc phải dùng những máy móc vốn được thiết kế cho người thuận tay phải; lẽ dĩ nhiên là người thuận tay trái trông hết sức kỳ quặc khi làm trong dây chuyền này", chuyên gia trên giải thích.

Sự chú ý quá mức, và có thể phải đối mặt với sự kỳ thị của những người xung quanh, khiến người thuận tay trái thu mình lại, và cố gắng ép mình sử dụng tay phải, từ lúc ngồi trên ghế trường học. Do vậy, có thể một số người trong danh sách báo tử ở California sinh ra thuận tay trái nhưng trải qua hầu hết cuộc đời dưới lốt thuận tay phải. Kết luận ở đây là việc thuận tay trái khiến con người bị giảm tuổi thọ chẳng qua là chuyện tưởng tượng. Còn về phần rủi ro khi dùng dụng cụ dành cho người tay phải, điều đó có thể xảy ra. "Có một số chứng cứ cho thấy người thuận tay trái nhiều khả năng bị những tai nạn nhỏ", theo Chris McManus. Nhưng ông cũng cho hay nguy cơ tử vong theo hướng này vô cùng thấp, và không ảnh hưởng mấy đối với tỷ lệ tử vong chung của người thuận tay trái.