Bí ẩn hội chứng "xác sống"

Trong thuật ngữ khoa học, hội chứng Cotard hay ảo tưởng được định nghĩa là một sự hư vô, một sự ảo tưởng từ thần kinh bị trầm cảm, kết hợp với ý tưởng của sự bao la. Bệnh nhân tin rằng họ đã trở thành một "xác sống", tội phạm nguy hiểm hay "lãnh chúa bóng tối". Đặc trưng của những người mắc bệnh Cotard là chuyên môn nói xấu về bản thân một cách phi lý và những ảo tưởng thường rất to tát. Người mắc bệnh Cotard nghĩ rằng, họ có thể đầu độc cả thế giới bằng hơi thở của mình hoặc làm lây nhiễm bệnh AIDS khắp thế giới.

Thông thường, bệnh nhân đinh ninh rằng họ đã chết, do đó sự tồn tại của họ chỉ là một ảo tưởng, thân xác họ chỉ là một cái vỏ rỗng. Hội chứng Cotard cũng còn được gọi là "từ chối ảo tưởng". Hội chứng bệnh học kỳ bí này đã được đặt theo tên của nhà Thần kinh học người Pháp tên là Cotard vào năm 1880.

Hội chứng cotard khiến người bệnh tưởng mình đã chết.

Người mắc bệnh Cotard thường có những trải nghiệm thực tế khác hẳn chúng ta. Không dễ để cảm nhận con người là một “xác sống” trong suốt nhiều năm. Người ta cho rằng, căn bệnh tâm thần này là một dạng trầm cảm cực đoan. Hội chứng Cotard diễn ra như là một tác dụng phụ của các chứng rối loạn phân liệt cảm xúc và có thể đi kèm với chứng mất trí nhớ do tuổi già và các trục trặc khác về bộ não. Không rõ tình trạng phổ biến của căn bệnh này là gì.

Các loại thuốc hiện đại đã điều trị thành công bệnh trầm cảm, vì vậy các chuyên gia hoài nghi rằng đây là một chứng bệnh cực kỳ hiếm gặp trong thời đại ngày nay. Tuy nhiên, bệnh nhân lại cảm nhận rằng họ đang chết trong thế giới thực này. Vì luôn nghĩ rằng mình đã chết nên các bệnh nhân thường nhiều lần có ý định tự tử nhằm thoát khỏi “lớp vỏ bọc vô dụng” của mình. Bệnh nhân đa phần chết vì đói, vì luôn nghĩ rằng không còn gì để ăn, hoặc tự đổ axít vào người mình nhằm chấm dứt cuộc đời của một “xác sống”.

Chuyện kỳ lạ về người tự nhận mình… đã chết 10 năm!

Gần đây, tạp chí khoa học New Scientist đã cho đăng tải một câu chuyện hết sức độc đáo về một người đàn ông, người này tự tuyên bố mình đã “chết” suốt một thập niên. Trường hợp này là đáng ngạc nhiên bởi vì ảo tưởng “chết não” của bệnh nhân hóa ra lại là một câu chuyện thực sự. Cách đây 10 năm, ông Graham tỉnh giấc và cảm thấy mình... đã chết!

Trong suốt một thời gian dài trước đó, ông Graham đã mắc phải một chứng bệnh trầm cảm khá nghiêm trọng. Thậm chí ông đã từng cố gắng tự sát bằng cách ném một thiết bị điện vào bồn nước tắm. Buổi sáng đó, ông Graham nhận ra rằng, với hành động tự tử dại dột của mình, não của ông Graham đã chết. Graham báo cáo rằng ông chỉ cảm thấy đơn giản là mình không còn não nữa. Khi nhập viện, Graham nói với các bác sĩ rằng thuốc không có tác dụng gì nữa vì não của ông đã bị đốt cháy trong bồn tắm.

Bất chấp tất cả, những lời giải thích, động viên của các bác sĩ đều tỏ ra vô nghĩa với Graham. Họ không thể thuyết phục được Graham rằng, ông có thể nói, thở, ăn và di chuyển khi mà cơ thể ông vẫn sống và não vẫn hoạt động bình thường. Ngược lại, Graham cho hay ông rất khó chịu với những lời giải thích của các bác sĩ và cho rằng mình không thể nói hay làm gì vì chẳng có bộ não. Graham đã cho thấy một số dấu hiệu của tổn thương não. Đơn cử như, Graham nói rằng mình đã mất khả năng cảm nhận về mùi.

Tuy nhiên, về mặt lý thuyết, đây chỉ là ảo tưởng trầm cảm trong con người ông. Graham tỏ ra mất sạch mọi quan tâm đến các hoạt động mà ông đã trải qua trước đây. Ông không nhìn ai cả vì nghĩ rằng chẳng cảm nhận được cái gì. . Ông Stephen Laureys nói: “Tôi đã sử dụng phương pháp PET trong suốt 15 năm và chưa bao giờ gặp phải một trường hợp nào như của bệnh nhân Graham, một người có khả năng giao tiếp song nhìn chung quá bất thường”.

Hai nhà khoa học khẳng định rằng, một phần não của bệnh nhân Graham gần như là đã chết. Nhà thần kinh học Stephen Laureys cho biết: “Bộ não của Graham hoạt động như thể ông đang bị gây mê hoặc đang ngủ. Theo hiểu biết của tôi, đây thật sự là một hiện tượng độc đáo cho não cuả một người đang sống”. Nhà thần kinh học Adam Zeman, người cũng nghiên cứu về bệnh nhân Graham tin rằng quá trình trao đổi chất ở Graham đã sụt giảm do những thay đổi bệnh lý trong nhận thức của bệnh nhân về thế giới xung quanh.

Điều thú vị là, sự hôn mê của bệnh nhân Graham trong phần nào đó đã được chứng minh về sự tiên tri. Bệnh nhân vẫn cảm thấy mình chết và nghĩ rằng bất kỳ phương pháp điều trị nào đối với “lớp vỏ trống rỗng” của ông được xem là một sự tra tấn. Graham thường mò ra nghĩa trang và cảnh sát buộc phải áp giải bệnh nhân về lại. Sau khi quét não, Graham được chỉ định dùng thuốc và tâm lý trị liệu.

Trước đây, các người thân và một nữ y tá chịu trách nhiệm chăm sóc Graham nhưng giờ đây ông có thể sống độc lập và có thể tự làm việc nhà. Graham lạc quan cho biết: “Tôi không dám chắc mình đã hoàn toàn bình thường nhưng giờ đây tôi cảm thấy mình khỏe hơn. Tôi có thể làm việc lặt vặt trong nhà và có thể đi ra ngoài”. Graham nói thêm rằng, ông không nghĩ rằng não mình đã chết nhưng đôi khi thế giới xung quanh trở nên kỳ lạ, tuy ông không còn sợ chết nhưng lại cảm nhận mình là người cực kỳ may mắn vì vẫn còn sống.