Chỉ mất một vài giây gõ từ "ăn thô" trên công cụ tìm kiếm của mạng xã hội TikTok, không khó để bạn tiếp cận hàng loạt video liên quan cách ăn này đến từ những người có sức ảnh hưởng lớn với cả triệu lượt theo dõi.

Hay trong những hội nhóm trên các trang mạng xã hội Facebook, số lượng người quan tâm, theo dõi cũng vô cùng lớn. Điển hình như: Nhóm chợ ăn thô Fruitarians với 34.000 thành viên, nhóm Làng ăn thô - Fruitarian (Raw Vegan) với 185.000 thành viên, nhóm ăn thô chữa bệnh với 85.000 thành viên...

Những người áp dụng chế độ ăn thô tin rằng đây là chế độ ăn lành mạnh giúp cải thiện sức sống và năng lượng, bằng cách sử dụng thực phẩm chưa qua chế biến bằng nhiệt. Bên cạnh đó, họ cũng tin ăn thô sẽ giúp giảm tác động của việc sản xuất thực phẩm đối với môi trường.

Từng là người thoải mái, tùy tiện trong việc ăn uống nên cơ thể chị Lê Hà (Hoàng Mai, Hà Nội) khá nặng nề, tích nhiều mỡ bụng. Sau khi nhận thấy sức khỏe giảm sút, chị bắt đầu tìm hiểu về các phương pháp ăn kiêng với mong muốn giảm cân.

“Trước đây, tôi ăn uống khá tùy tiện. Tôi thường ăn rất ít rau, hoa quả nhưng lại ăn khá nhiều thịt, đồ chiên xào, đồ ngọt, đặc biệt là rất nghiện cơm. Vì vậy, cơ thể tôi khá nặng nề và cân nặng tăng nhanh. Sau khi cảm nhận được sức khỏe đang đi xuống, cùng với nhu cầu giảm cân, tôi có tìm hiểu một số phương pháp như eatclean, nhịn ăn gián đoạn… Và tôi cũng tham khảo ý kiến một vài người bạn, họ khuyên tôi nên chọn chế độ ăn thô”, chị Hà chia sẻ.

Cũng giống chị Hà, chị Quỳnh Trang (35 tuổi, Hà Nội) tìm đến chế độ ăn thô với mục đích giảm cân, cải thiện sức khỏe. Chị cho biết: “Tôi từng là người có cân nặng quá khổ, cũng cảm nhận được sức khỏe thể chất và tinh thần không ổn, nên tôi đã tìm hiểu trên google và thấy chế độ ăn thô là chế độ ăn uống đơn giản nên đã áp dụng.”

Là một người từng chọn chế độ eatclean để giảm cân, chị Hoàng Yến (36 tuổi, Hà Nội) đã chuyển sang chế độ ăn thô sau khi xem các thông tin trên trang mạng xã hội TikTok. “Trước đây tôi có ăn theo chế độ eatclean với mong muốn giảm cân, sau này khi xem trên TikTok thấy khá nhiều chị em áp dụng phương pháp ăn thô và thấy hiệu quả, ăn thô cũng khá đơn giản nên tôi thử áp dụng phương pháp ăn thô trong các bữa ăn”, chị Yến chia sẻ.

Chúng ta có thể thấy rằng, đa phần người thực hiện chế độ ăn thô đều tự tìm hiểu qua mạng xã hội hoặc người thân mà không tham khảo qua ý kiến của các chuyên gia dinh dưỡng. Họ tin rằng những người chia sẻ đã áp dụng thành công, nên chế độ ăn đó cũng có thể phù hợp với mình.

Thực tế, những lợi ích của chế độ ăn thô có liên quan đến thực phẩm mà chế độ ăn kiêng này mang lại. Có những ưu điểm của chế độ ăn thực phẩm thô, nhưng chúng cũng có thể gây ra nhiều rủi ro về sức khỏe.

Theo những chia sẻ trên mạng xã hội, chế độ ăn thô thường khuyến khích ăn thực phẩm tươi sống, chưa qua chế biến nên sẽ giữ được toàn bộ dinh dưỡng, vitamin và khoáng chất. Đồng ý với quan điểm này, TS.BS.Nguyễn Trọng Hưng, Trưởng khoa Khám và Tư vấn dinh dưỡng người lớn, Viện Dinh dưỡng Quốc gia cho biết: “Khi chế biến nhiệt, các loại vitamin, khoáng chất trong thực phẩm có thể mất đi khá nhiều nếu chế biến sai cách. Do đó, ưu điểm lớn nhất của việc ăn thực phẩm tươi, chưa nấu chín là có thể giữ gần như trọn vẹn được các chất dinh dưỡng đó”.

Tuy nhiên, nhược điểm của cách ăn này là vấn đề về vệ sinh an toàn thực phẩm. Điển hình như khi bạn ăn các loại rau sống cần phải đảm bảo an toàn. Nếu rau ăn sống nhưng lại bón, tưới bằng phân súc vật hoặc nước thải, nước cống... sẽ mang đến nguy cơ nhiễm vi sinh vật gây bệnh rất cao. Đây cũng là lý do tại Việt Nam, người dân luôn được khuyến cáo ăn chín, uống sôi trong mọi trường hợp. Bên cạnh đó, nếu duy trì lâu dài cơ thể sẽ có nguy cơ thiếu hụt các chất dinh dưỡng.

Theo bác sỹ Hưng, hiện chưa có nghiên cứu nào ghi nhận về chế độ ăn thô. Tương tự eatclean (chế độ ăn kiểm soát năng lượng), ăn thô được xem là "một thuật ngữ không khoa học".

Một chế độ dinh dưỡng đúng và đầy đủ bao gồm 6 nhóm chất: Đạm, béo, bột đường, rau, trái cây, sữa và các thực phẩm làm từ sữa. Cơ thể khỏe mạnh khi cân bằng và bổ sung đầy đủ các nhóm chất trên. Nếu áp dụng chế độ ăn uống, giảm cân thiếu khoa học như cắt, giảm một trong 6 nhóm chất có thể dẫn đến hậu quả tức thời như mệt mỏi, mất năng lượng, thậm chí ngất xỉu. Về lâu dài, có thể khiến thể thiếu hụt vitamin, khoáng chất hay ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần.

Liên quan đến việc nhiều người giảm được cân nặng khi áp dụng ăn thô, bác sỹ Hưng chia sẻ: “Khi bạn ăn không đủ chất, ăn thực phẩm đơn điệu như trong chế độ mà các bạn thường gọi là ăn thô thì năng lượng sẽ giảm, từ đó việc bạn giảm được cân là điều hiển nhiên. Nhưng nó có thật sự an toàn khi duy trì lâu dài không? Đấy mới là câu chuyện cần chú ý chứ không phải là chỉ vì giảm cân trước mắt mà chúng ta cổ xúy, thổi phồng lên thì sẽ làm sai nguyên tắc dinh dưỡng”.

Các trang mạng xã hội như: TikTok, Facebook, Youtube… có mặt tích cực là giúp thông tin được chia sẻ nhanh chóng, rộng rãi tới mọi người. Tuy nhiên, không ít thông tin thiếu kiểm chứng, chia sẻ sai sự thật trên mạng xã hội cũng đã và đang gây ra nhiều hậu quả, trong đó có các vấn đề liên quan đến sức khỏe.

Mạng xã hội đang rất phổ biến với giới trẻ hiện nay. Chính vì vậy, trước khi muốn áp dụng bất kỳ bài tập, phương pháp trị bệnh hay chế độ ăn nào trên các trang mạng liên quan trực tiếp đến sức khỏe bạn cần phải tỉnh táo.