Cây “nở ngày đất” chữa bệnh gout, ung thư?

Các "sạp hàng" bán cây nở ngày đất trên đường phố (Ảnh Hoàng Triều/NLĐ)

Từ một bài báo chưa được kiểm chứng

Báo Tuổi trẻ & Đời sống số 323 ngày 22/09/2014 có đăng thông tin về một người đã khỏi bệnh gout chỉ trong thời gian ngắn nhờ cây “nở ngày đất”. Thậm chí, các số báo tiếp theo lại tiếp tục đưa tin về những người đã khỏi bệnh nhờ vào “bài thuốc” từ cây nở ngày đất. Vì thế, loại cây này đang được mua bán rất nhộn nhịp.

Các bài báo đưa tin về loại cây có tác dụng chữa bệnh gout (Ảnh: Internet)

Chỉ hơn 1km trên đường Cộng Hòa, quận Tân Bình, TP.HCM, đã có đến hơn 30 xe bán cây nở ngày đất, giá bán khá cao, từ 100.000-150.000 đồng/kg cây tươi, và từ 200.000-250.000 đồng/kg cây khô. Theo quảng cáo của các chủ sạp hàng thì loại cây này rất hiệu nghiệm, chỉ cần làm theo hướng dẫn thì bệnh gout chắc chắn sẽ khỏi hẳn. Chỉ cần đặt hàng thì một ngày sau muốn mua bao nhiêu cũng có và nếu có nhu cầu bên bán sẽ giao hàng tận nơi. 

Không chỉ bán tràn lan trên đường phố, trên mạng, chỉ cần gõ từ khóa “nở ngày đất”, trong 0,26 giây xuất hiện 916.000 kết quả và hầu hết các trang đầu tiên đều bán loại cây này. Công dụng của cây được thổi phồng lên rất nhiều: “Có chứa nhiều flavones, flavonoids glycosides, giúp làm giảm các triệu trứng sốt, cảm cúm do virus gây ra, giúp ức chế các acid uric trong máu, thải các độc tố ra ngoài…”.  

Cây "nở ngày đất" được bán tràn lan trên các tuyến đường TP.HCM (Ảnh: CAND)

Trên trang vatgia.com, cây nở ngày đất được giới thiệu: “Hiện, một số lương y đang sử dụng cây thân thảo này để điều trị bệnh gout trong thời gian điều trị sớm nhất. Trong rễ cây có thành phần flavonoids và saponins làm giảm đau các triệu chứng cơ bắp va chạm gây ra. Người sử dụng nhiều chất đạm dẫn đến bệnh khớp, gout qua tác dụng từ dược tính ở rễ, lá cây giúp điều trị hoàn toàn loại bệnh này”. Thậm chí loại cây này còn được cho là có thể chống lại các tế bào ung thư (?)

Nếu chỉ xem những dòng đậm mùi "quảng cáo" như trên thì có thể thấy loại cây này quá nhiệm màu, chữa được rất nhiều bệnh mà y học thế giới đang bó tay như bệnh gout, đái tháo đường và cả ung thư!

"Tác dụng thực sự của nó thì phải hỏi… Bộ Y tế"?!

Công ty Thảo dược Đ.T là một trong những nơi phân phối và hướng dẫn sử dụng loại cây này. Trao đổi với PV, đại diện công ty cho khẳng định cây nở ngày đất có thể chữa khỏi bệnh gout. Liều lượng nếu dùng tươi thì khoảng 200gr/ngày còn khô 100gr/ngày, có thể sắc nước uống hàng ngày. Uống trong vòng 15 ngày, nhưng có thể sẽ phải uống lâu hơn mới lành được tùy bệnh nặng hay nhẹ.

Cây nở ngày đất được rao bán như một loại "thần dược"

Tuy nhiên, khi được hỏi về tác dụng thực sự, chứng nhận của chuyên gia hoặc cơ quan chức năng đối với loại cây này thì người đại diện cho biết: "Hiện chưa có chứng nhận nào vì làm gì cũng chỉ tương đối thôi. Bên tôi chỉ chứng nhận đó có phải là cây "nở ngày đất" hay không thôi, còn tác dụng thực sự của nó thì phải hỏi… Bộ Y tế!? Chứ cây thuốc nam nếu bảo rằng 100 người uống mà 100 người lành thì làm sao chúng tôi đảm bảo được. Với cây này, nếu 100 người uống mà 50 - 60 người lành là tốt lắm rồi, chứ không phải ai uống cũng lành cả vì cơ địa và bệnh trạng mỗi người khác nhau".

Không có cây “thần dược”!

Trong Đông y, cây nở ngày đất có tác dụng thanh nhiệt, một ngày chỉ được sử dụng tối đa 100g và không nên dùng quá thường xuyên. Việc lạm dụng cây này trong thời gian dài có thể gây hại cho sức khỏe con người.

BS. Trần Văn Năm, Phó Viện trưởng Viện Y Dược học Dân tộc TP.HCM, khẳng định, hiện tại chưa có một cây thuốc nào gọi là “thần dược” và không có một loại thuốc phù hợp với tất cả mọi người, phải sử dụng đúng cách, đúng liều và đúng bệnh mới có hiệu quả. Đã là thuốc khi có dược tính chữa bệnh sẽ ít nhiều có tác dụng không mong muốn nên đều phải cẩn thận khi sử dụng.

Tại Việt Nam, đến nay chưa có nghiên cứu khoa học về công dụng của cây nở ngày đất trong việc điều trị bệnh gout và đái tháo đường. Thông tin cây nở ngày đất chữa được bệnh đang được “rỉ tai” trong cộng đồng cũng giống như kiểu thông tin được đồn thổi quá lên về công dụng chữa bệnh như đã từng xảy ra với các loại cây: hoàn ngọc, lược vàng, xáo tam phân, lô hội… trước đây.

BS. Trần Văn Năm, Phó Viện trưởng Viện Y Dược học Dân tộc TP.HCM (Ảnh: Dacsancotu)

“Đây là loại cây có dược tính, dùng làm thuốc được và có thể có lợi với một số bệnh. Tuy nhiên, loại cây này chưa được sử dụng phổ biến trong y học cổ truyền hiện tại và chỉ sử dụng theo kinh nghiệm, chưa được nghiên cứu về độc tính, tác dụng dược lý lâm sàng cũng như chỉ định điều trị riêng đối với 2 loại bệnh đái tháo đường và gout”, BS. Năm , cho biết.

Thực tế, BS. Năm đã từng chứng kiến nhiều trường hợp bệnh nặng hơn trước do tự ý sử dụng cây dược liệu qua tin đồn mà không tiếp tục uống thuốc theo đơn của bác sỹ. Hậu quả là huyết áp tăng cao, đường huyết cao, đau ngực, khó thở... 

Sự việc này cho thấy được tầm ảnh hưởng rất lớn của báo chí tới công đồng. Vì vậy, những người làm báo chí, đặc biệt là trong lĩnh vực y tế, cần đưa những thông tin chính xác, có bằng chứng khoa học để không làm ảnh hưởng tới sức khỏe người dân.

Cây nở ngày đất thuộc chi Gomphrena và có rất nhiều loài như: globosa, celosiosides, rubra… họ rau dền (amaranthaceae). Hiện trên nhiều tuyến đường ở TP.HCM có bán loài cây với hoa trắng, thân màu tím, lá có nhiều lông mịn… có thể thuộc chi Celosiosides.
BS. Trần Văn Năm, Phó Viện trưởng Viện Y Dược học Dân tộc TP.HCM
Kim Chi H+ (Tổng hợp)
Mời quý vị độc giả đọc tin hàng ngày về chủ đề sức khỏe tại suckhoecong.vn trong chuyên mục Điểm tin - Báo bạn