Để người bệnh vượt qua khủng hoảng

Điều trị tâm lý rất quan trọng trong việc giúp người bệnh vực lên sau khủng hoảng

Chưa được đào tạo bài bản

Khi nào cần đến chuyên gia tâm lý ?

Nên đọc

Kết quả điều tra quốc gia về vị thành niên và thanh niên Việt Nam (SAVY2, 2010) trên 10.000 thanh thiếu niên đã cho con số đáng báo động về tình trạng sức khỏe tâm thần: 4,1% em từng nghĩ đến tự tử; 27,6% từng cảm thấy rất buồn hoặc không có ích; 21,3% từng cảm thấy hoàn toàn thất vọng về tương lai...

Nắm bắt từ thực tế đó, các dịch vụ trợ giúp tâm lý đã ra đời, nhằm giúp đỡ những con người thay đổi nhận thức qua việc thấu hiểu những suy nghĩ cảm xúc và hành vi của họ. Nhiệm vụ của nhà tư vấn tâm lý là phải biết lắng nghe người cần giúp đỡ, làm chủ các cuộc nói chuyện trong các cuộc gặp gỡ tư vấn, sử dụng các kỹ năng giao tiếp cụ thể để khai thác các cảm xúc, trải nghiệm, suy nghĩ, quan điểm của thân chủ và tập hợp các thông tin có được để giúp người đó hiểu rõ về tình trạng hiện tại của họ.

Để vực lên sau thảm họa các nạn nhân cần chuyên gia tâm lý hỗ trợ (Ảnh: Baomoi)

Tuy nhiên, không phải ai cũng có thể làm được như vậy bởi đa số chuyên gia tâm lý không được đào tạo bài bản về tâm lý mà xuất phát từ nhiều ngành nghề khác nhau. Thậm chí với những người từng được đào tạo về tâm lý nhưng không chuyên sâu về tâm lý trị liệu thì việc hành nghề cũng gặp không ít khó khăn. Giống như trong lĩnh vực y tế, những người không được đào tạo về điều trị bệnh nhưng lại đi kê đơn, bốc thuốc thì rất khó tránh gây hậu quả đáng tiếc. Tương tự, những người trị liệu tâm lý, nếu không được đào tạo bài bản thì không những khó giúp được mọi người mà còn có thể làm cho vấn đề của họ trở nên trầm trọng hơn.

Rất cần chuyên gia tư vấn tâm lý

Theo các chuyên gia, nghề tâm lý điều trị tại Việt Nam vẫn đang ở giai đoạn manh nha nên hầu hết các nạn nhân phải đơn độc vượt qua sang chấn tâm lý sau thảm họa. Nói về tầm quan trọng của tâm lý trị liệu, BS. Nguyễn Minh Tuấn cho hay, cuộc sống rất cần có dịch vụ hỗ trợ tâm lý bởi những sang chấn do mất người thân, nhưng người mất nhà cửa, mất việc làm, bị chấn thương trầm trọng hoặc gặp thảm họa như lũ lụt, sập hầm, cháy nổ... luôn luôn hiện hữu và có thể xảy ra bất cứ lúc nào.

“Trường hợp ở Hà Tĩnh có gia đình ba cháu bé mất cả cha mẹ sau lũ lụt thì cần có chuyên gia tâm lý đến hỗ trợ các cháu vượt qua sang chấn, lúc đó các cháu là nạn nhân bị stress và cần chăm sóc. Nhiều trường hợp ngư dân là lao động chính trong gia đình nay tử vong trên biển, gặp cướp biển thì những người thân cũng bị sang chấn do mất phương hướng về kế sinh nhai sau này. Lúc này cần các tổ chức xã hội và chuyên gia tâm lý hỗ trợ họ về sinh kế và tinh thần để vượt qua sang chấn”, BS. Tuấn lấy ví dụ.

Điều trị tâm lý giúp người bệnh tránh khỏi nghĩ quẩn

Đặc biệt, BS. Dương Ðức Hùng - Trưởng phòng Kế hoạch Tổng hợp Bệnh viện Bạch Mai chia sẻ, không chỉ sau sang chấn hay thảm họa mới cần bác sĩ tâm lý, mà ngay cả giới trẻ hiện nay cũng rất cần được hỗ trợ để vượt qua giây phút bồng bột. Ông lấy ví dụ về câu chuyện đau lòng mới đây, có hai nữ sinh ở Lâm Ðồng tự tử và lý do các em làm như vậy vì chuyện tình cảm không thuận lợi. Thậm chí có em chỉ vì cha mẹ mắng, cô giáo nhắc nhở, bạn bè cô lập hay chê cười, thậm chí viết những lời trêu chọc trên Facebook là đã có thể kết thúc cuộc sống của mình. "Nếu có bác sỹ và chuyên gia tư vấn tâm lý hỗ trợ, người có stress trong cuộc sống, có xáo trộn hay mất mát sẽ ổn định tinh thần và vượt qua sang chấn, không hành động bồng bột, bột phát”, bác sỹ cho biết.

Quan trọng là vậy nhưng ông Lương Ngọc Khuê - Bộ Y tế cho hay, vấn đề ở chỗ Việt Nam đang rất thiếu bác sỹ chuyên khoa sức khỏe tâm thần, và số bác sỹ đã có phục vụ điều trị cho bệnh nhân bị các bệnh lý về sức khỏe tâm thần vẫn còn chưa đủ. “Nếu mở rộng được dịch vụ điều trị tâm lý, chúng ta có thể dự phòng ngay từ các trường hợp gặp sang chấn, đang tuyệt vọng vì các xáo trộn trong cuộc sống, tránh cho họ nguy cơ trở thành bệnh nhân tâm thần thì tốt biết bao nhiêu”, ông Khuê nói.