Liệu cún cưng có thể mắc đột quỵ?

Hiện tượng đột quỵ hoàn toàn có thể xảy ra trên thú cưng.

Đột quỵ ở cún là gì?

Cũng giống như ở người, thuật ngữ đột quỵ ở cún cưng thường được dùng để chỉ “tai biến mạch máu não”, là tình trạng dòng máu nuôi não bị gián đoạn. Sự gián đoạn này xảy ra theo hai cơ chế chính. Thứ nhất là tắc nghẽn mạch máu, thường do cục máu đông khiến oxy và chất dinh dưỡng không thể đến được các vùng não quan trọng. Thứ hai là vỡ mạch máu gây xuất huyết trong não. Khi não thiếu máu nuôi, các tế bào thần kinh bắt đầu chết dần, dẫn tới tổn thương não và biểu hiện thành các triệu chứng thần kinh rõ rệt.

Ở người, đột quỵ do thiếu máu chiếm khoảng 85% số ca, còn lại là đột quỵ xuất huyết. Dù chưa có nghiên cứu đầy đủ để xác định tỷ lệ tương tự ở cún cưng nhưng các chuyên gia thú y cho rằng sự tương đồng về cơ chế là hoàn toàn có khả năng.

Mức độ nghiêm trọng của một cơn đột quỵ phụ thuộc vào thời gian dòng máu bị gián đoạn. Khi sự tắc nghẽn chỉ diễn ra trong thời gian ngắn, cún cưng có thể trải qua TIA (cơn thiếu máu não thoáng qua), thường gọi là đột quỵ nhẹ. Các biểu hiện thoáng qua này rất dễ bị bỏ qua hoặc nhầm lẫn với sự mệt mỏi thông thường, khiến nhiều ca không được phát hiện.

Ngược lại, nếu lưu lượng máu bị ngừng quá lâu, tổn thương não sẽ rõ ràng và nặng hơn, gây ra tình trạng liệt, mất thăng bằng hoặc thay đổi nhận thức.

Dấu hiệu nhận biết đột quỵ ở cún

Nếu như ở người, các triệu chứng đột quỵ thường cấp tính và dễ nhận thấy thì biểu hiện ở cún cưng đôi khi lại khá khó nhận biết hoặc diễn tiến chậm, khiến chủ nuôi dễ hiểu sai. Tuy nhiên, vẫn có một số dấu hiệu đặc trưng cần đặc biệt lưu ý có thể kể đến như:

- Nghiêng đầu kéo dài

- Đi loạng choạng, mất thăng bằng

- Đi vòng tròn

- Mắt đảo liên tục sang hai bên

- Mất định hướng, phản ứng chậm

- Thay đổi hành vi, dễ cáu hoặc thường xuyên rên rỉ

- Mất thị lực (một bên hoặc cả hai)

- Chán ăn, buồn nôn

- Tiểu không tự chủ, mất các kỹ năng đã được huấn luyện

- Kéo lê chi sau, khập khiễng hoặc liệt

- Co giật

Những triệu chứng này phụ thuộc rất lớn vào vị trí mạch máu tổn thương và mức độ xuất huyết hoặc tắc nghẽn. Thực tế, không ít chủ nuôi chỉ nhận ra điều bất thường khi thú cưng xuất hiện các biểu hiện nặng như co giật hoặc tê liệt. Lúc ấy, họ mới hồi tưởng lại các dấu hiệu nhỏ từng xuất hiện trước đó nhưng bị bỏ qua, ví dụ như thú cưng đi chậm hơn, ít phản ứng hơn hoặc thường xuyên vấp ngã.

Dễ nhầm lẫn với bệnh tiền đình

Một trong những lý do khiến đột quỵ ở chó khó nhận diện là bệnh tiền đình bởi đây là một rối loạn cũng gây ra các triệu chứng tương tự như nghiêng đầu, mất thăng bằng, đi vòng tròn. Hệ tiền đình nằm ở não và tai trong, chịu trách nhiệm giữ thăng bằng, nên khi bị rối loạn, chó sẽ có dáng đi xiêu vẹo, đầu lệch sang một bên hoặc mắt đảo liên tục.

Điểm quan trọng là bệnh tiền đình không phải đột quỵ. Nguyên nhân của bệnh tiền đình có thể là viêm tai, chấn thương, u tai trong hoặc thậm chí vô căn. Bệnh này thường không gây tử vong và đa phần có thể cải thiện theo thời gian, kể cả khi không điều trị.

Tuy nhiên, tai biến mạch máu não có thể tác động đến khu vực điều khiển hệ tiền đình trong não, khiến triệu chứng trùng lặp và việc phân biệt trở nên khó khăn. Đây là lý do khi cún cưng đột ngột mất thăng bằng, việc đưa đi khám sớm là vô cùng quan trọng để chẩn đoán đúng và điều trị kịp thời.

Cún cưng có thể phục hồi sau đột quỵ không?

Trên thực tế, đột quỵ không đồng nghĩa với dấu chấm hết cho sức khỏe của thú cưng. Nhiều trường hợp đột quỵ nhẹ ở chó có thể hồi phục mà không để lại di chứng rõ rệt. Một số nghiên cứu thú y cũng ghi nhận nhiều chú chó cải thiện đáng kể sau vài ngày đến vài tuần, đặc biệt khi được chăm sóc đúng cách và được phát hiện sớm.

Dù vậy, đột quỵ nặng có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng nếu không được xử trí nhanh chóng. Với những ca nghi ngờ đột quỵ, bác sĩ thú y có thể yêu cầu các xét nghiệm như MRI, CT hoặc siêu âm Doppler để xác định nguyên nhân tắc nghẽn, từ đó đưa ra phác đồ điều trị phù hợp.

Nhìn chung, đột quỵ ở cún là tình trạng y khoa nghiêm trọng nhưng hoàn toàn có thể được kiểm soát nếu chủ nuôi nhận biết sớm và đưa thú cưng đi khám ngay khi phát hiện dấu hiệu bất thường. Việc hiểu đúng về bệnh không chỉ giúp tránh nhầm lẫn với các rối loạn khác mà còn tạo cơ hội cho thú cưng hồi phục tốt hơn và sống khỏe mạnh trở lại. Nếu chó đột ngột đi loạng choạng, nghiêng đầu hoặc có biểu hiện thay đổi hành vi, hãy coi đó là dấu hiệu cảnh báo quan trọng cần được đánh giá y khoa kịp thời.

 

Cún cưng có cần sử dụng thực phẩm bổ sung không?

Cún cưng có thể mắc chứng rối loạn căng thẳng sau chấn thương không?

Có nên cho cún cưng uống vitamin và thực phẩm bổ sung?

Cún cưng bị hạ thân nhiệt, “sen” phải làm sao?