Vì sao có tục “Mùng 3 Tết thầy”?

"Mùng 3 Tết thầy” là dịp để học trò thể hiện sự tri ân với những người đã dạy dỗ, dìu dắt mình nên người

Tết Nguyên Đán là dịp nghỉ lễ lớn và quan trọng nhất trong năm với người Việt. Đây là khoảng thời gian các thành viên trong gia đình có dịp được ngồi quây quần bên nhau. Đồng thời Tết cũng là cơ hội để mọi người thăm hỏi người thân, thầy cô, bạn bè và cầu chúc cho nhau những điều tốt đẹp.

Câu nói dân gian “Mùng 1 Tết cha, mùng 2 Tết mẹ, mùng 3 Tết thầy” được xem là lịch trình mọi người đi lại, thăm hỏi nhau trong 3 ngày Tết đầu năm.

Theo quan niệm xưa, ngày mùng 1 - ngày đầu tiên trong năm mới có tính chất tượng trưng cho sự khởi đầu. Vì vậy, mùng 1 Tết cha có ý nhắc nhở hướng về nguồn cội, cúng bái tổ tiên. Vào ngày này, con cháu sẽ đến chúc Tết bên nội. Sau khi chúc Tết và nhận lì xì mừng tuổi đầu năm, cả gia đình sẽ cùng nhau ăn bữa cơm đầu năm, vừa trò chuyện vui vẻ.

Sau khi thăm hỏi chúc Tết gia đình, họ hàng bên nội thì đến bên ngoại. Đó là ý nghĩa của câu nói “Mùng 2 Tết mẹ” trong quan niệm xưa. Cũng với nghi thức tương tự như ngày mùng 1, mọi người quây quần để ăn bữa cơm năm mới, sau đó cùng nhau đi chúc tết họ hàng, xóm giềng.

Cuối cùng là “Mùng 3 Tết thầy". Sau khi đã hoàn thành đạo hiếu với bố mẹ hai bên nội ngoại thì ngày mùng 3 là ngày để chúc Tết thầy cô - những người có công dạy bảo chúng ta nên người. Từ ngàn xưa, người Việt đã được dạy và thấm nhuần một triết lý đạo đức rằng: "Không thầy, đố mày làm nên", với hàm ý rằng, chúng ta sẽ chẳng thể làm gì có ích cho cuộc đời, nếu chúng ta không có người thầy đồng hành, dạy dỗ và dẫn đường.

Đúng hơn, bất kỳ thành tựu nào chúng ta đạt được trong cuộc đời này đều xuất phát từ người thầy. Vì thế, thầy xứng đáng được tôn vinh và biết ơn. Chính vì lẽ đó, người Việt dành trọn ngày mùng 3 để "Tết thầy". Vào ngày này, mọi người đến thăm và chúc Tết thầy để bày tỏ lòng tôn sự trọng đạo của mình.

Ngoài ra, theo một số nhà nghiên cứu, chữ “thầy” ở đây không chỉ nói đến những người dạy học, mà rộng hơn còn là ân nhân. Chẳng hạn như thầy thuốc chữa bệnh, người cứu giúp lúc hoạn nạn… Do đó, “Tết thầy” cũng hàm ý là mọi người thăm những người có ơn nghĩa với mình, thân thiết, hỗ trợ, giúp đỡ trong cuộc sống, công việc.

Nhà nghiên cứu văn hóa dân gian Nguyễn Hùng Vĩ chia sẻ trên Sức khỏe & Đời sống rằng, tục lệ không phải là pháp luật, vì vậy, mỗi nơi, mỗi thời sẽ có cách ứng xử khác. "Mùng 1 Tết cha, mùng 2 Tết mẹ, mùng 3 Tết thầy" để nhắc nhở người ta nhớ đến nội, đến ngoại, nhớ đến công lao dạy dỗ của thầy cô. Ý nghĩa của câu nói ấy luôn luôn bền vững, hành động cụ thể có thể tùy cơ ứng biến sao cho phù hợp với thực tế. 

 

Phố Hàng Mã ngập tràn sắc đỏ dịp Tết 2025

"Chợ Tết yêu thương" tại Bệnh viện Bạch Mai

Cách cắt giảm 300 calo để giảm cân, giữ dáng đón Tết

Đảm bảo thường trực 4 cấp trong cấp cứu, khám chữa bệnh dịp Tết Nguyên Đán