Xem xét thay án tử hình bằng chung thân

Đó là một trong những nội dung được sửa đổi trong Bộ Luật Hình Sự (BLHS) của Bộ Tư pháp đang được Chính phủ giao chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành tiến hành, xây dựng để trình Chính phủ vào quý IV/2014.

Nghiên cứu giảm hình phạt tử hình

Nói về việc sửa đổi này, TS Trần Văn Dũng - Vụ Pháp luật Hình sự và Hành chính - Bộ Tư pháp) cho biết: "Có thể nói một trong những định hướng lớn lần này là tiếp tục thể chế chính sách nhân đạo của Đảng và Nhà nước, tiếp tục nghiên cứu để giảm hình phạt tử hình".

Theo ông Dũng, thì hiện nay, trong BLHS có 22 tội danh có khung hình phạt đến mức là tử hình. Cho nên, việc bỏ dần hình phạt này, phù hợp với chính sách hình sự nhân đạo của Đảng và Nhà nước và phù hợp với xu thế chung của quốc tế. Trên thế giới, nhiều nước cũng đã bỏ hình phạt tử hình.

Chính vì vậy, theo dự kiến, xu hướng giảm hình phạt tử hình vẫn được đặt ra. Tuy nhiên, giảm tội nào thì cần có tính toán cụ thể theo xu hướng: Chỉ quy định hình phạt tử hình đối với các tội như: Giết người man rợ, giết người hiếp dâm, giết người cướp tài sản, hoặc các tội có tính chất hủy hoại nòi giống như tội phạm ma túy, các tội xâm phạm an ninh quốc gia và các tội chống loài người.

Có thể bỏ hình phạt tử hình thay bằng tù chung thân. Ảnh minh họa

Ông cho biết thêm: "Trong một số tội phạm nhất định cũng có thể thay hình phạt tử hình bằng hình phạt khác có mức độ nghiêm khắc tương đương, ví dụ hình phạt chung thân hoặc tới đây nhiều chuyên gia đề xuất nghiên cứu hình phạt chung thân suốt đời".

Bỏ hình phạt tử hình không có nghĩa là giảm tính răn đe

Khi nói đến hiệu quả của việc loại bỏ hình phạt tử hình, ông Dũng cho rằng, bỏ hình phạt tử hình đối với một số tội không có nghĩa là làm giảm tính răn đe của BLHS.

Việc thay thế hình phạt này bằng các hình phạt có mức độ nghiêm khắc gần tương đương, đồng thời nâng cao hiệu quả các hình phạt hay các biện pháp kinh tế,đểđạt được cả 2 mục tiêu: Vừa trừng trị được người phạm tội đồng thời cũng thu lại được tài sản đã mất. Đó cũng là điều cần được cân nhắc khi xây dựng dự thảo.

"Giảm hình phạt tù nghĩa là giảm khả năng áp dụng hình phạt tù đối với người phạm tội theo nghĩa: Loại bỏ hình phạt tù khỏi một số tội phạm hoặc quy định cụ thể hơn điều kiện áp dụng hình phạt tù đối với một số tội phạm", ông Dũng phân tích.

Ngoài ra, theo ông Dũng thì cần nghiên cứu, tính đến việc loại bỏ hình phạt tù đối với loại tội nghiêm trọng do vô ý, vì với loại lỗi vô ý, không nhất thiết mọi trường hợp đều phải quy định hình phạt tù.

Hơn nữa, việc bỏ áp dụng hình phạt tù đối với một số loại tội phạm sẽ góp phần làm giảm áp lực quá tải tại các nhà tù hiện nay. Bởi vì, để thực hiện tinh thần nhân đạo, trước tiên chúng ta phải giảm loại hình phạt tù xuống. Để làm được trước hết phải giảm ngay từ những quy định của BLHS.