Cần biết gì về chứng sa sút trí tuệ thùy trán - thái dương?

Người mắc chứng sa sút trí tuệ trán - thái dương sẽ có những thay đổi lớn trong tính cách

Bác sỹ Eve Glazier và bác sỹ Elizabeth Ko - Bác sỹ nội khoa tại Trung tâm y tế UCLA Health, trả lời:

Chào bạn!

Bạn đang đề cập đến một nhóm các rối loạn não được gọi chứng sa sút trí tuệ trán - thái dương hay FTD (Frontotemporal dementia). Bệnh được xác định lần đầu tiên vào khoảng một thế kỷ trước. FTD xảy ra khi các tế bào thần kinh ở thùy trán và thái dương của não bị tổn thương. Vì một số lý do nào đó mà ở hai bên não của những người mắc FTD có sự tích tụ các loại protein nhất định. Điều này khiến các tế bào thần kinh bị ảnh hưởng, thậm chí là chết đi. Lúc này thùy não ở khu vực trán và thái dương sẽ bị co lại. 

Cần biết vì về loại thuốc điều trị cúm nhiều người đang săn tìm

Quế: Từ hương vị truyền thống đến ứng dụng trong y học hiện đại

Nên đọc

Không giống như bệnh Alzheimer thường bắt đầu bằng các vấn đề nhận thức và mất trí nhớ, sự khởi phát của FTD được đánh dấu bằng những thay đổi về tính cách, hành vi xã hội hoặc khả năng ngôn ngữ của cá nhân. Điều này là do khu vực não bị ảnh hưởng bởi FTD thực hiện các chức năng này.

Thùy trán là một trong bốn thùy của bộ não con người có liên quan đến tâm trạng, tính cách, biểu hiện cảm xúc, sự tự nhận thức, ngôn ngữ và khả năng phán đoán. Trong khi đó thùy thái dương giúp xử lý âm thanh cũng đóng một vai trò quan trọng trong việc hiểu và sử dụng ngôn ngữ. Do vậy, tùy thuộc vào vị trí cụ thể của tổn thương thần kinh, các triệu chứng FTD có thể hiển thị dưới dạng các vấn đề về ngôn ngữ hoặc thay đổi hành vi và tính cách.

Loại FTD mà bạn đang nhắc đến được gọi là FTD có liên quan đến việc thay đổi hành vi. Loại này ảnh hưởng đến khoảng 50% số người mắc bệnh. Trong loại FTD này, tính cách của người bệnh bắt đầu thay đổi dần dần. Họ sẽ mất đi sự kiềm chế và có thể dẫn đến những hành vi không phù hợp. Người bệnh cũng có thể trở nên bốc đồng, mất khả năng cảm thông, đồng cảm, không thể suy nghĩ logic hoặc giải quyết vấn đề và không thể lên kế hoạch trước. Tuy nhiên, họ lại không nhận ra những thay đổi của bản thân mình. 

Loại FTD thứ hai là các rối loạn về khả năng đọc, nói và hiểu ngôn ngữ. Nó cũng có thể bao gồm những thay đổi hành vi. Ngoài thay đổi hành vi và ngôn ngữ, một số người được chẩn đoán mắc FTD cũng trải qua những thay đổi về phản xạ, yếu cơ. Điều này làm chuyển động của cơ thể họ bị chậm lại.

FTD là loại sa sút trí tuệ phổ biến nhất ở những người dưới 60 tuổi. Khoảng hai phần ba trường hợp FTD xảy ra ở độ tuổi 45 đến 65. Để chẩn đoán FTD, bác sỹ sẽ làm một số xét nghiệm, chụp não hoặc làm các bài kiểm tra để đánh giá hành vi, trí nhớ, ngôn ngữ và chức năng thần kinh.

Nguyên nhân của loại sa sút trí tuệ này vẫn chưa được biết đến, nhưng các nhà khoa học đã phát hiện ra một số đột biến gen nhất định có liên quan đến FTD. Có tới 40% bệnh nhân được chẩn đoán mắc FTD có tiền sử gia đình mắc bệnh này.

Thật không may, đến thời điểm này các nhà khoa học vẫn chưa tìm ra cách chữa trị FTD. Mặc dù các hành vi mà bạn của bạn đang gặp phải tương tự như các dấu hiệu của FTD nhưng một số nguyên nhân tiềm ẩn khác như lạm dụng chất gây nghiện, bệnh tâm thần, các bệnh lý khác cũng có thể gây ra dấu hiệu trên. Do vậy, tôi khuyên bạn nên đưa bạn mình đến gặp bác sỹ để được thăm khám kỹ càng.

Chúc bạn và gia đình sức khỏe!