Đây là thực trạng khiến người tiêu dùng không khỏi hoang mang về mức độ kiểm soát chất lượng sản phẩm hàng hóa, đặc biệt là nhóm hàng ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe và tính mạng người dân như dược phẩm. Họ đang bị đẩy vào một “ma trận tiêu dùng”, nơi mà sự tinh vi của hàng giả khiến họ rất khó phân biệt thật - giả.

Phần lớn các mặt hàng bị làm giả được tiêu thụ qua kênh thương mại điện tử, mạng xã hội và các sàn giao dịch không được kiểm soát chặt chẽ. Với sự bùng nổ của mua sắm trực tuyến, nhiều đối tượng đã lợi dụng kẽ hở trong quản lý để tuồn hàng giả lên các nền tảng như Facebook, TikTok, Shopee, Lazada… Các sản phẩm bị làm giả được quảng bá bằng hình ảnh bắt mắt, giá bán thấp hơn thị trường từ 30 – 70%, khiến người tiêu dùng dễ bị đánh lừa.

Nguyên nhân của thực trạng hàng giả ngày càng phức tạp có thể kể đến như : Sự lỏng lẻo trong kiểm duyệt sản phẩm trên các sàn thương mại điện tử; Chế tài xử phạt chưa đủ mạnh để răn đe; Thiếu nhân lực, trang thiết bị kiểm định và sự phối hợp liên ngành; sự dễ dãi và thiếu kiến thức về hàng hóa của người tiêu dùng - khiến tình trạng hàng giả, hàng nhái lộng hành ngày càng tinh vi.

Thực trạng nhức nhối này đặt ra thách thức rất lớn đối với công tác quản lý, kiểm tra, xử lý của các cơ quan chức năng.

Với chức năng, nhiệm vụ được giao, lực lượng công an các cấp đã và đang phát huy vai trò “nòng cốt” trong công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm kinh tế, nhất là các hành vi sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng nhập lậu và gian lận thương mại. Trong những năm gần đây, Bộ Công an và Công an các địa phương đã điều tra, triệt phá nhiều chuyên án quy mô lớn, có tổ chức, thu lợi bất chính hàng trăm tỷ đồng.

Vừa qua, tại cuộc họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 5, Thiếu tướng Nguyễn Quốc Toản, Chánh Văn phòng, Người phát ngôn Bộ Công an, đã thông tin về công tác truy quét, xử lý tình trạng sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng, hàng không rõ nguồn gốc xuất xứ…

Trước đó, để xử lý triệt để vấn nạn này, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính  đã thành lập Tổ công tác đặc biệt và mở đợt cao điểm truy quét hàng giả trên toàn quốc, bắt đầu từ ngày 15/5 và kéo dài đến 15/6, nhằm tăng cường các biện pháp kiểm tra, xử lý vi phạm hàng giả, hàng kém chất lượng tràn lan.

Tuy nhiên, Thiếu tướng Nguyễn Quốc Toản cho biết, Bộ Công an đã chủ động kéo dài cao điểm trong 3 tháng, bắt đầu từ ngày 15/5, để trấn áp tội phạm trong lĩnh vực này.

Trong 3 tháng cao điểm này, Bộ Công an chỉ đạo toàn lực lượng công an từ Trung ương đến địa phương tập trung triển khai nghiêm túc các nhiệm vụ có liên quan. Công an các cấp đã tham gia đấu tranh, ngăn chặn tình trạng hàng giả, hàng kém chất lượng, thực phẩm không an toàn... đúng theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.

Một trong những chuyên án đặc biệt nghiêm trọng và được dư luận đặc biệt quan tâm là vụ việc liên quan đến Tiktoker Hằng Du Mục, Quang Linh Vlog cùng hoa hậu Thùy Tiên. Dưới vỏ bọc là các nhà sáng tạo nội dung trên nền tảng mạng xã hội, những cá nhân này đã lợi dụng sự tin tưởng của người xem để quảng bá, tung hô sản phẩm kẹo rau Kera như một giải pháp thay thế rau củ hàng ngày.

Tuy nhiên, qua điều tra cho thấy, hàm lượng bột rau thực tế chỉ từ 0,61–0,75%, hoàn toàn trái ngược với mức 28% được công bố. Ngoài ra, kẹo còn chứa tới 33,4% sorbitol, chất nhuận tràng không hề ghi nhãn. Hơn 135.000 hộp kẹo đã được bán ra chỉ trong 4 tháng từ tháng 12/2024 đến tháng 3/2025, thu về hàng chục tỷ đồng.

Bộ Công an đã khởi tố vụ án “Sản xuất hàng giả là thực phẩm” và “Lừa dối khách hàng” liên quan đến Công ty CP Tập đoàn Chị Em Rọt (CER Group) và Công ty CP Asia Life, đơn vị sản xuất kẹo Kera, cùng với đó, hoa hậu Nguyễn Thúc Thùy Tiên, Quang Linh Vlogs, Hằng Du Mục và một số người khác đã bị khởi tố, bắt tạm giam khi tham gia điều hành, sản xuất, buôn bán hàng giả là kẹo rau củ Kera.

Vụ việc trở thành án điểm để răn đe, là tiếng chuông cảnh tỉnh đối với người nổi tiếng khi họ thiếu ý thức tôn trọng cộng đồng, lợi dụng lòng tin của cộng đồng để trục lợi khiến dư luận phẫn nộ khi các sản phẩm gây hại lại được tiếp thị thông qua các gương mặt nổi tiếng, dẫn dụ người tiêu dùng bằng những lời hứa sức khỏe vô căn cứ.

Từ “phát súng” kẹo giả Kera, trận chiến chống hàng giả đã và đang lan rộng, khắp các mặt hàng như: sữa, thực phẩm bảo vệ sức khỏe, mỹ phẩm, thuốc tân dược, thực phẩm….

Có thể kể đến như vụ việc gây rúng động dư luận khác vào tháng 4 vừa qua khi Bộ Công an triệt phá đường dây sản xuất và tiêu thụ gần 600 nhãn sản phẩm sữa giả trong vòng 4 năm với tổng giá trị hàng hóa đã bán ra thị trường lên tới gần 500 tỷ đồng. Sữa giả được làm nhái các thương hiệu nổi tiếng như BonLac, Hapomil, Hofumil Gold Plus, sử dụng hình ảnh người nổi tiếng để quảng bá sản phẩm, được tiêu thụ rộng rãi trên toàn quốc qua các kênh bán lẻ, sàn thương mại điện tử và thậm chí tại các bệnh viện. Các sản phẩm này không có hồ sơ công bố chất lượng, gây nguy hiểm cho người tiêu dùng, đặc biệt là trẻ em và người già.

Cũng trong tháng 4/2025, ở Thanh Hóa, lực lượng công an tỉnh đã lập chiến công lớn khi triệt phá một đường dây sản xuất và buôn bán thuốc tân dược giả quy mô lớn hoạt động suốt 4 năm, thu lợi bất chính gần 200 tỷ đồng.  Các sản phẩm này chủ yếu được tiêu thụ qua mạng xã hội, các chợ tự do hoặc bán trực tiếp cho người dân mà không cần đơn thuốc, khiến nguy cơ gây hại càng tăng cao.

Với tinh thần trách nhiệm và sự quyết đoán, lực lượng công an Thanh Hóa đã phối hợp với cơ quan y tế, tiến hành kiểm tra, giám định và khởi tố các đối tượng liên quan, góp phần chặn đứng nguy cơ lan rộng của loại “hàng hóa giết người” này. Bộ Y tế cũng đã công bố danh sách 21 loại thuốc giả để người dân cảnh giác và không sử dụng.

Tháng 5/2025, tại Hà Nội, Công an thành phố đã triệt phá một ổ nhóm sản xuất và buôn bán thực phẩm chức năng giả do đối tượng Phạm Ngọc Tiến và vợ là Đoàn Thị Nguyệt cầm đầu. Ổ nhóm này đã thành lập 17 công ty, trong đó có 6 công ty nhập khẩu và 11 công ty phân phối hàng hóa trong nước, để tiêu thụ sản phẩm giả tại hơn 20 tỉnh, thành phố. Lực lượng chức năng đã thu giữ hơn 100 tấn thực phẩm chức năng giả, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe người tiêu dùng...

Nghiêm trọng và đau buồn hơn khi liên quan đến vụ án đường dây sản xuất và buôn bán hơn 100 tấn thực phẩm chức năng (TPCN) giả cũng mới được triệt phá, Cơ quan cảnh sát điều tra Bộ Công an (C03) cho biết đã ra quyết định khởi tố với 5 cán bộ Cục An toàn thực phẩm (ATTP), Bộ Y tế về hành vi nhận hối lộ, trong đó có ông Nguyễn Thanh Phong - nguyên Cục trưởng Cục ATTP.

Theo đó, cơ quan cảnh sát điều tra Bộ Công an đã làm rõ sai phạm của cán bộ Cục ATTP trong việc thẩm định, hậu kiểm, cấp 4 giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện an toàn thực phẩm đạt yêu cầu thực hành sản xuất tốt (giấy chứng nhận GMP) cho Nhà máy MediPhar và Nhà máy MEDIUSA, cấp 207 giấy tiếp nhận đăng ký công bố sản phẩm cho nhóm 9 công ty của Nguyễn Năng Mạnh - Giám đốc Công ty MegaPhaco, Chủ tịch HĐQT Công ty MediUSA cầm đầu đường dây sản xuất và buôn bán hơn 100 tấn TPCN giả phân phối rộng rãi trên toàn quốc trong suốt gần 10 năm qua.

Sự việc nghiêm trọng khi nhóm đối tượng đã sản xuất hơn 900 loại thực phẩm bảo vệ sức khỏe, tập trung vào nhóm người tiêu dùng dễ bị tổn thương như người cao tuổi, trẻ nhỏ và phụ nữ mang thai. Bên cạnh đó, vụ việc không chỉ gây sốc trong ngành Y tế mà còn gây chấn động xã hội, bởi  cơ quan quản lý được giao nhiệm vụ “canh gác” an toàn thực phẩm cho đất nước, một trong những đơn vị thuộc Bộ Y tế làm nhiệm vụ chăm sóc, bảo vệ sức khỏe nhân dân lại có các cá nhân nhận hối lộ, tiếp tay cho việc sản xuất hàng nhái, hàng giả, kém chất lượng.

Những vụ việc trên cho thấy mức độ tinh vi và quy mô ngày càng lớn của hành vi sản xuất, buôn bán hàng giả liên quan đến sức khỏe người dân.

Công cuộc đấu tranh với tội phạm kinh tế, gian lận thương mại không thể thành công nếu thiếu sự đồng hành của người dân. Mỗi người tiêu dùng cần nâng cao cảnh giác, không chạy theo tâm lý sính ngoại, ham rẻ, nên kiểm tra kỹ thông tin sản phẩm, nguồn gốc xuất xứ trước khi mua hàng. Các doanh nghiệp chân chính cần chủ động phối hợp với cơ quan công an khi phát hiện hành vi làm giả, làm nhái thương hiệu của mình.

Nhưng “mắt xích” quan trọng, “mũi nhọn” tấn công trong cuộc chiến đầy cam go này, phải kể đến lực lượng công an nhân dân, với bản lĩnh chính trị vững vàng, phẩm chất đạo đức cách mạng và nghiệp vụ sắc bén, đã và đang ngày đêm âm thầm đấu tranh, triệt phá các đường dây, ổ nhóm vi phạm pháp luật.

Hình ảnh các chiến sĩ công an điều tra hiện trường, thu giữ hàng hóa, bắt giữ các đối tượng phạm tội chính là minh chứng  cho tinh thần “vì nước quên thân, vì dân phục vụ” mà ngành Công an nhân dân đã và đang phát huy suốt hơn 70 năm qua.

Trong cuộc chiến này, lực lượng công an chính là “tuyến đầu” quyết liệt, không khoan nhượng, góp phần bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, giữ gìn trật tự kỷ cương thị trường, tạo môi trường đầu tư minh bạch và lành mạnh.

Quay lại cuộc họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 5, Thiếu tướng Nguyễn Quốc Toản thông tin về kết quả ban đầu của đợt cao điểm đấu tranh, ngăn chặn tình trạng buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ trên phạm vi toàn quốc. Theo đó, từ 15/5 đến 3/6, Công an các đơn vị, địa phương đã khởi tố 36 vụ/119 bị can liên quan đến các tội buôn lậu, gian lận thương mại, sản xuất, buôn bán hàng giả và các hành vi khác diễn ra tại 24 địa phương.

Ngoài ra, Bộ Công an cũng đã làm rõ, xử lý nghiêm đối với hành vi bao che, tiếp tay cho tội phạm của một số cán bộ của các cơ quan có chức năng quản lý Nhà nước trên lĩnh vực này; phát hiện, xử lý nghiêm đối với một số đối tượng có các hành vi liên quan đến việc quảng cáo sai sự thật, phóng đại công dụng của sản phẩm nhằm lừa dối người tiêu dùng...

Đề cập phương hướng thời gian tới, ông Toản cho biết Bộ Công an sẽ tiếp tục chỉ đạo công an các đơn vị, địa phương thực hiện cao điểm trong 3 tháng để đánh giá sâu, kỹ nội dung này, theo đúng tinh thần chỉ đạo của Thủ tướng là phải làm thường xuyên, liên tục, đấu tranh quyết liệt với tội phạm liên quan sản xuất, buôn bán hàng giả; tiếp tục làm rõ vi phạm của cán bộ cơ quan quản lý Nhà nước nếu có; trách nhiệm của người nổi tiếng quảng cáo sai sự thật trên mạng xã hội…

Bộ Công an cũng sẽ tiếp tục đẩy nhanh tiến độ điều tra, xử lý các vụ án đã khởi tố với tinh thần mở rộng xử lý các đối tượng liên quan, làm rõ nguyên nhân, điều kiện phạm tội và kiến nghị khắc phục sơ hở trong quản lý Nhà nước.

Nhấn mạnh tinh thần trong công điện của Thủ tướng, ông Toản nói Bộ Công an xác định đây là công việc lâu dài, thường xuyên, cần sự vào cuộc của chính quyền địa phương các cấp và đặc biệt cần sự tham gia của người dân, tạo sự đồng bộ, liên hoàn để lên án, đẩy lùi, đấu tranh với các hành vi rất nguy hiểm này.

Bộ Công an cũng đề nghị người dân nâng cao cảnh giác trước những quảng cáo sai sự thật, những sản phẩm thần dược, giá rẻ, đồng thời phản ánh kịp thời cho cơ quan chức năng để điều tra, xử lý kịp thời.

Mặt khác, Người phát ngôn Bộ Công an kỳ vọng các đại biểu Quốc hội ủng hộ tăng chế tài với một số loại tội phạm nguy hiểm tương xứng với tính chất, mức độ nguy hiểm của hành vi, qua đó nâng mức độ răn đe và thiết lập lại kỷ luật, kỷ cương trong lĩnh vực này.