Giữ cho sụn khớp đừng mòn

Tiếng Việt khéo làm sao. Một thí dụ điển hình là hai tiếng "cốt lõi". Nếu chỉ bàn riêng về hệ vận động trong cơ thể con người thì "lõi" của "cốt" chính là sụn khớp.

Thầy thuốc hiện nay không thiếu thuốc đặc hiệu để giảm đau trong bệnh khớp. Thuốc đời mới công hiệu hơn xưa rất nhiều.

Nhưng nếu tưởng như thế đã đủ để cầm chân bệnh khớp thì sai. Trong bệnh khớp, giảm đau không đồng nghĩa với hết bệnh.

Trái lại là khác, vì cho dù có giảm được đau nhưng khớp vẫn thoái hóa. Nếu thầy thuốc chạy đủ kiểu để tìm cách ức chế chất sinh viêm khớp, chất gây đau từ ổ viêm tấy, chất làm rối loạn biến dưỡng đầu xương khiến chỗ dày chỗ mỏng, chất làm cứng bao khớp..., nhưng hiệu quả chưa như mong muốn vì vẫn chưa giải quyết được vấn đề "cốt lõi".

Đó là làm sao để sụn khớp đừng mòn. Lý do rất đơn giản. Có chữa kiểu nào thì khớp vẫn biến dạng, vẫn bị giới hạn vận động nếu sụn khớp bị bào mòn nên chỗ này xẹp, chỗ kia méo khiến khớp lệch góc độ bình thường.

Vận động của gia chủ khi đó chắc chắn bị giới hạn từ biên độ cho đến lực cơ. Nhược cơ vùng lân cận rồi teo cơ sau đó là chuyện không mời cũng đến!

Thầy thuốc đã hiểu rõ từ lâu là nếu có cách nào bảo vệ sụn khớp khi chưa mòn, tái tạo sụn khớp khi mới chớm mòn thì thoái hóa khớp không còn là vấn đề nan giải. Kẹt chính ở chỗ làm sao mang được dưỡng chất cần thiết cho cấu trúc của sụn khớp vào đến nơi mong muốn.

Cấu trúc của sụn là một phức hợp bao gồm mạng lưới chất collagen trên đó trải đều chất đạm. Không nói chi đến trường hợp suy dinh dưỡng, cho dù có tiếp tế cho cơ thể đầy đủ chất đạm thì sụn khớp vẫn sứt mẻ dễ dàng nếu thiếu collagen, vì khi đó sụn chẳng khác nào công trình xây dựng bề ngoài xem hoành tráng nhưng bên trong bị "rút ruột"!

Chính vì thế mà hao mòn sụn khớp bao giờ cũng có mặt trong trường hợp thoái hóa khớp. Nói ngược lại, giữ sao cho sụn khớp còn nguyên là biện pháp chủ động phòng ngừa bệnh khớp.

Món ăn có collagen không khó tìm. Thịt gia cầm là món điển hình. Nhưng nếu tưởng ăn gì bổ nấy, thì lầm.

Collagen trong thực phẩm sau khi qua tiến trình tiêu hóa, dung nạp và biến dưỡng không còn là collagen ở thể dạng ban đầu. Đó chính là điểm cốt lõi của toàn bộ vấn đề khiến không dễ mang collagen vào đến sụn khớp.

Lại thêm một điểm hay của tiếng Việt. Đó là "ăn khớp". Không hẳn hễ ăn vào là dưỡng chất vào đến khớp. Muốn được vậy phải tùy thuộc cấu trúc của loại collagen đưa vào cơ thể có "ăn khớp" với sụn hay không.

Chính vì cấu trúc hóa học của collagen giữ vai trò quyết định nên nhà dược lý đã chia collagen thành nhiều nhóm, đánh số theo nhóm I, II, III...

Muốn chữa bệnh khớp mà chọn collagen thuộc nhóm I và III, loại được ký gửi có thời hạn dưới da để chống nếp nhăn, thì có bơm bao nhiêu cũng bằng không vì không được khớp dung nạp. Collagen là thuốc cho khớp phải thuộc nhóm II với đặc điểm là không bị biến tướng trên đường đến "điểm hẹn".

Collagen loại này sở dĩ hạp với khớp vì không những được hấp thu tối ưu qua đường tiêu hóa mà phần lớn cấu trúc còn nguyên vẹn khi về đến khớp. Collagen loại này nhờ đó được gắn vào sụn như chìa khóa tra đúng ổ khóa.

Nhưng nếu nghĩ chỉ bấy nhiêu đã đủ để khớp trơn tru thì vẫn chưa chính xác. Muốn chắc chắn hữu ích cho cơ thể, collagen cho dù đúng là nhóm II đi nữa, phải được xác minh tác dụng vừa giảm đau, vừa gia tốc tiến trình phục hồi qua công trình nghiên cứu theo đúng tiêu chí khoa học như với mô hình VAS, WOMAC...

Nói cách khác, dùng collagen nhóm II là đúng nhưng cũng cần tìm cho được loại "nói có sách, mách có chứng". Quan trọng không kém là hoạt chất phải được bảo đảm chất lượng, chẳng hạn qua đánh giá của FDA Hoa Kỳ, tổ chức nổi tiếng hóc búa khi cấp giấy phép lưu hành...