Mâm cúng ông Công ông Táo năm 2023 gồm những gì?

Tùy từng địa phương, điều kiện kinh tế mà mỗi gia đình có cách chuẩn bị mâm lễ khác nhau

Theo truyền thuyết kể lại, ông Công là vị thần cai quản đất đai trong nhà, còn ông Táo là ba vị đầu rau trông coi công việc bếp núc. Hàng năm, cứ vào ngày 23 tháng Chạp âm lịch, các vị thần này lại cưỡi cá chép lên Thiên đình báo cáo tất cả việc làm tốt và chưa tốt của con người trong suốt một năm qua để Thiên đình định đoạt công, tội.

Do đó, trong quan niệm của người Việt, ông Công và ba vị Thần Táo (hay vua Bếp) là những vị thần quyết định sự may, rủi, phúc họa của cả gia đình trong năm mới. Tất nhiên, phước đức này đến từ việc làm đúng đạo lý của gia chủ và những người trong nhà.

Xuất phát từ tín ngưỡng đó, lễ đưa ông Công ông Táo về trời luôn được tiến hành trọng thể. Cúng ông Công ông Táo 2023 năm nay rơi vào thứ 7, ngày 14/1/2023 dương lịch.

Gợi ý lễ vật và mâm cỗ cúng ông Công ông Táo

Lễ vật cúng Táo quân như thế nào phụ thuộc vào điều kiện kinh tế và cả nề nếp truyền thống của từng gia đình, thường có các món ăn phổ biến là xôi, cơm canh, rượu, nước, vàng mã, cau trầu, thịt gà, thịt lợn và hoa quả. Điều đặc biệt là cần có 3 mũ áo (trong đó có 2 mũ ông có cánh chuồn và 1 mũ bà không có cánh chuồn), hài; Cá chép (cá sống hoặc bằng giấy mã). Theo sách "Việt Nam phong tục" của tác giả Phan Kế Bính ghi: "Mua hai mũ ông, một mũ bà để thờ và mua con cá chép để làm ngựa cho Táo quân lên chầu trời". Tuy nhiên, do phong tục mỗi nơi có sự khác nhau nên thay vì cúng cá chép như người Bắc, người dân miền Trung lại thường cúng một con ngựa bằng giấy với yên cương đầy đủ. Còn ở miền Nam thì chỉ cúng với mũ áo và đôi hài bằng giấy. Việc cúng bái dù thịnh soạn hay đơn giản thì quan trọng nhất vẫn là sự thành tâm của gia chủ.

Thời gian cúng ông Công ông Táo

Tại miền Bắc, người dân thường làm lễ cúng ông Công ông Táo từ khá sớm, không nhất thiết phải đúng vào ngày 23 tháng Chạp mà có thể bắt đầu từ ngày 20, muộn nhất là 12h trưa ngày 23 tháng Chạp.

Tại miền Trung, thời gian cúng ông Công ông Táo là đêm 22, rạng ngày 23 âm lịch.

Còn miền Nam, người dân thường làm lễ vào buổi tối, từ 20h - 23h ngày 23 âm lịch. Người dân cho rằng vào cuối ngày, sau khi cả gia đình đã dùng xong bữa tối, không còn nấu nướng và dùng đến bếp thì mới được tiễn ông Táo.

Nên cúng ông Công ông Táo ở đâu?

Theo quan niệm phổ biến nhất, ông Công là thần thổ công cần được cúng trên bàn thờ chính trong nhà; Ông Táo là vị thần trông coi việc bếp núc, vì vậy lễ cúng cần được tiến hành ở dưới bếp. Tuy nhiên, hiện chưa có tài liệu nào quy định rõ ràng về vị trí đặt mâm lễ cúng ông Công ông Táo trong ngày 23 tháng Chạp.

Ở từng địa phương, vùng miền, truyền thống cúng ông Công ông Táo có nhiều nét khác biệt. Tùy theo tín ngưỡng, tập tục, mỗi gia đình có cách áp dụng khác nhau sao cho phù hợp nhất.

Văn khấn ông Công ông Táo

Bạn đọc của Tạp chí Sức khỏe+ có thể tham khảo bài cúng ông Công ông Táo theo Văn Khấn Cổ Truyền Việt Nam - NXB Văn hóa Thông tin dưới đây:

Nam mô A Di Đà Phật!

Nam mô A Di Đà Phật!

Nam mô A Di Đà Phật!

Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương

Con kính lạy ngài Đông trù Tư mệnh Táo phủ Thần quân.

Tín chủ (chúng) con là: …

Ngụ tại: …

Hôm nay, ngày 23 tháng Chạp tín chủ chúng con thành tâm sắp sửa hương hoa phẩm luật, xiêm hài áo mũ, kính dâng tôn thần. Thắp nén tâm hương tín chủ con thành tâm kính bái.

Chúng con kính mời ngài Đông trù Tư mệnh Táo phủ Thần quân hiển linh trước án hưởng thụ lễ vật.

Cúi xin Tôn thần gia ân xá tội cho mọi lỗi lầm trong năm qua gia chủ chúng con sai phạm.

Xin Tôn thần ban phước lộc, phù hộ toàn gia chúng con, trai gái, già trẻ sức khỏe dồi dào, an khang thịnh vượng, vạn sự tốt lành.

Chúng con lễ bạc tâm thành, kính lễ cầu xin, mong Tôn thần phù hộ độ trì.

Nam mô A Di Đà Phật!

Nam mô A Di Đà Phật!

Nam mô A Di Đà Phật!

* Thông tin bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, chiêm nghiệm!