Việc El Nino chính thức hình thành có thể ảnh hưởng gì tới nước ta?

El Nino xuất hiện sẽ khiến tình trạng hạn hán và nắng nóng thêm nghiêm trọng

El Nino đến sớm làm tăng thêm nhiệt cho Trái đất

Theo Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia, El Nino là một kiểu khí hậu tự nhiên sinh ra từ vùng nước ấm bất thường ở phía Đông Thái Bình Dương. El Nino là từ được dùng để chỉ hiện tượng nhiệt độ nước biển bề mặt ở khu vực xích đạo trung tâm và phía Đông Thái Bình Dương cao hơn so với trung bình nhiều năm từ 0,5 độ C trở lên, thường kéo dài 8 - 12 tháng, với tần suất lặp lại khoảng 3 - 4 năm/lần.

Nhà khoa học khí hậu Michelle L'Heureux, người đứng đầu văn phòng dự đoán Nino/La Nina của Cơ quan Quản lý Khí quyển và Hải dương Quốc gia Mỹ (NOAA) hôm 8/6 cho biết năm nay El Nino đã hình thành sớm hơn 1 hoặc 2 tháng so với những lần xuất hiện trước đó. Điều này “tạo cơ hội cho sự phát triển” với 56% khả năng sẽ được coi là mạnh và 25% khả năng đạt đến mức siêu lớn.

El Nino xuất hiện có thể làm gia tăng nắng nóng và khô hạn

El Nino xuất hiện có thể làm gia tăng nắng nóng và khô hạn

Bà cũng nhấn mạnh: “Tùy thuộc vào cường độ, El Nino có thể gây ra nhiều tác động, chẳng hạn như làm tăng nguy cơ mưa lớn và hạn hán ở một số địa điểm trên thế giới”. Theo bà L’Heureux, theo truyền thống, El Nino có thể gây nhiều bão nhiệt đới hơn ở Thái Bình Dương. Tình trạng này ảnh hưởng nặng nề nhất từ tháng 12 đến tháng 2 năm sau, làm dịch chuyển đường đi của bão mùa Đông xa hơn về phía Nam tới xích đạo.

Vào đầu năm nay, các nhà khoa học nhận định rằng năm 2024 có nhiều khả năng thiết lập mức nhiệt kỷ lục, đặc biệt là do El Nino thường đạt cực đỉnh vào mùa Đông. Đáng lo ngại là El Nino thậm chí còn khởi đầu sớm hơn bình thường trong năm nay.

Giáo sư khí tượng Marshall Shepherd tại Đại học Georgia (Mỹ) cho biết: “Sự khởi đầu của El Nino cho thấy 2023 có thể trở thành năm nóng nhất được ghi nhận khi kết hợp với bối cảnh khí hậu ấm lên”.

Ảnh hưởng của El Nino đến Việt Nam

Khí hậu khắc nghiệt hơn

Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia cho biết, trong điều kiện El Nino, ở hầu hết các vùng trong cả nước, nhiệt độ trung bình các tháng có xu thế cao hơn bình thường; Nắng nóng có thể nhiều hơn và gay gắt hơn; Khả năng xuất hiện nhiều kỷ lục về nhiệt độ cao nhất tuyệt đối; Hoạt động của bão/áp thấp nhiệt đới có thể không nhiều nhưng tập trung nhiều vào giữa mùa, tính chất dị thường hơn, cả về cường độ và quỹ đạo.

 

Cụ thể, trong điều kiện El Nino, nhiệt độ trung bình các tháng đều cao hơn bình thường; Mùa Đông chênh lệch rõ rệt hơn mùa Hè; Các khu vực phía Nam chịu ảnh hưởng nhiều hơn phía Bắc. El Nino cũng có thể làm tăng tính biến động của mưa ở Việt Nam.

Điều đáng lưu ý là El Nino thường gây thâm hụt lượng mưa ở đa phần diện tích cả nước với mức phổ biến từ 25 - 50%. Vì vậy, nguy cơ cao El Nino năm nay cũng sẽ khiến xảy ra khô hạn cục bộ, hoặc diện rộng ở những nơi có nhu cầu dùng nước nhiều cho sản xuất và sinh hoạt. Do đó, trong các tháng mùa khô năm 2023 và đầu năm 2024, các chuyên gia cảnh báo cần đề phòng tình trạng ít mưa dẫn đến hạn hán, xâm nhập mặn, thiếu nước trên phạm vi toàn quốc.

Theo thống kê trung bình, mỗi năm nước ta đón từ 5 - 7 xoáy thuận nhiệt đới, bao gồm bão và áp thấp nhiệt đới. Nhưng trong điều kiện, tỉ lệ gặp xoáy thuận nhiệt đới sẽ giảm đi khoảng 28%, thường tập trung vào giữa mùa bão (tháng 7, 8, 9).

Ảnh hưởng tới sản lượng sản xuất một số loại nông sản, điển hình như hạt cà phê robusta

Trên khắp Đông Nam Á, hiện tượng El Nino thường gắn liền với lượng mưa dưới mức trung bình và nhiệt độ cao hơn. Đây là 2 yếu tố đều có khả năng làm giảm sản lượng cà phê. Do đó, sự hình thành El Nino cũng làm dấy lên lo ngại về sản lượng cà phê robusta giảm ở Việt Nam và Indonesia - 2 quốc gia xuất cà phê lớn trên thế giới.

Các chuyên gia dự đoán rằng El Nino sẽ khiến thâm hụt 4,16 triệu bao cà phê robusta trong giai đoạn từ tháng 10/2023 đến tháng 9/2024 trên toàn thế giới.

Vi Bùi (Tổng hợp)
Mời quý vị độc giả đọc tin hàng ngày về chủ đề sức khỏe tại suckhoecong.vn trong chuyên mục Xã hội