90% bệnh nhân COPD tử vong là do hút thuốc

90% các trường hợp tử vong liên quan đến COPD là do hút thuốc

Hai dạng chính của COPD là viêm phế quản mạn tính và khí phế thũng. Đặc biệt, cả hai bệnh lý đều là do hút thuốc gây ra.

Hút thuốc gây viêm phế quản mạn tính như thế nào?

GS. BS. Sanjai Sinha – thuộc Trung tâm Y tế Cornell, New York, Hoa Kỳ.

Viêm phế quản mạn tính xảy ra khi các ống phế quản - có chức năng đưa không khí từ bên ngoài vào phổi và ngược lại - liên tục bị kích thích và viêm. Song song đó, khi tình trạng viêm ống phế quản xuất hiện, lớp niêm mạc của đường hô hấp sẽ trở nên sưng, từ đó tạo ra một lượng dư thừa các chất nhầy. Vô hình chung, cả hai sẽ cản trở luồng không khí vào/ra của phổi và làm cho việc hít thở trở nên khó khăn hơn bao giờ hết.

Khói thuốc lá chứa hàng ngàn các chất hóa học. Khi bạn hút thuốc, các chất hóa học trong thuốc sẽ gây kích ứng và kích hoạt một số tế bào phát hành nhiều loại cytokine, là các protein làm niêm mạc đường hô hấp bị dày lên và gây viêm đường dẫn khí.

Viêm đường hô hấp dai dẳng do khói thuốc có thể gây chấn thương và làm thay đổi cấu trúc của đường hô hấp (khiến nó bị hẹp lại). Khói thuốc lá cũng gây ra các hiệu ứng liên tiếp khiến một số tế bào sản xuất chất nhầy nhiều hơn bình thường. Hơn nữa, các chất kích thích trong khói thuốc sẽ làm giảm số lượng và độ dài của lông mao, một bộ phận tương tự như tóc, có tác dụng ngăn chặn sự di chuyển của các hạt, chất lỏng và chất nhầy cản trở đường hô hấp.

Việc các lông mao không thể thực hiện đúng công việc của mình sẽ khiến vi khuẩn sinh sôi nảy nở, nó giải phóng độc tố thúc đẩy sản xuất chất nhầy và làm gia tăng tổn thương cho các lông mao.

Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính COPD cản trở lưu thông đường thở nên rất nguy hiểm

Hút thuốc lá gây khí phế thũng như thế nào?

Bệnh nhân COPD, nên làm những điều này

Ứng dụng tế bào gốc trị bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính

Nên đọc

Khí phế thũng xảy ra khi phế nang, túi khí nằm ở cuối các ống phế quản bị hư hỏng. Thông thường, khi ta hít thở, các phế nang liên tục thay nhau phồng lên và xẹp xuống. Lúc hít vào, các phế nang được lấp đầy với oxy nhờ các mao mạch (mạch máu nhỏ) nằm trên các thành túi khí. Lúc thở ra, carbon dioxide được vận chuyển từ các mao mạch đến các phế nang và được đưa ra ngoài.

Tuy nhiên, nếu mắc khí phế thũng, các phế nang bị mất dần độ đàn hồi bình thường và không còn khả năng để co giãn đường thở, gây khó thở. Một số các phế nang cũng có thể bị vỡ hoặc bị giảm diện tích khiến việc trao đổi khí trở nên khó khăn.

Khói thuốc lá gây ra viêm và là nguyên nhân căn bản gây bệnh khí thũng. Các nghiên cứu cho thấy, một số tế bào viêm nhất định sẽ sản xuất các enzyme phân hủy những protein chịu trách nhiệm về độ co giãn phế nang. Khói thuốc lá cũng gây chết tế bào phế nang. Nguy hiểm hơn, một số bằng chứng còn chỉ ra, khói thuốc lá gây ra một phản ứng tự miễn, gây khí phế thũng.

Cần bỏ hút thuốc

Tình trạng viêm vẫn tiếp tục phát triển kể cả sau khi bạn bỏ thuốc lá, thậm chí là sau một năm đã kiêng thuốc. Tuy vậy, dừng hút thuốc vẫn là điều cần thiết nếu bạn bị COPD. Bỏ hút thuốc cũng có thể làm giảm tốc độ phát triển của COPD và nguy cơ phát triển bệnh tăng huyết áp, đột quỵ, bệnh động mạch vành, ung thư.

Có rất nhiều cách để bỏ hút thuốc lá, bao gồm: Các liệu pháp thay thế nicotine, thuốc cai thuốc lá như bupropion (Wellbutrin, Zyban), varenicline (Chantix) và các điều trị tâm lý.