Người bệnh xương khớp cần cảnh giác với thuốc chống viêm Phenylbutazone

Trung tâm Dị ứng & Miễn dịch lâm sàng, Bệnh viện Bạch Mai phát đi cảnh báo khẩn cấp về loại thuốc chống viêm Phenylbutazone - Ảnh: BVCC.

Theo thông tin từ Bệnh viện Bạch Mai, chỉ trong 6 tháng đầu năm 2025, bệnh viện đã tiếp nhận nhiều ca dị ứng thuốc nặng do Phenylbutazone. Điển hình là trường hợp của 4 bệnh nhân (gồm 3 nam, 1 nữ, tuổi 39-70, ở Nghệ An, Phú Thọ, Hải Phòng) xuất hiện các triệu chứng dị ứng nặng, sốt, phát ban toàn thân sau một thời gian tự mua hoặc được người nhà cho dùng thuốc Phenylbutazone để trị đau khớp. Có trường hợp loét miệng, đau mắt, suy gan cấp. Bác sĩ chẩn đoán họ mắc hội chứng DRESS - là phản ứng dị ứng nặng do thuốc và hội chứng Lyell (hoại tử da nhiễm độc).

Hầu hết các trường hợp đều khởi phát muộn, ít nhất 1 tuần kể từ khi bắt đầu dùng thuốc, thậm chí có thể sau 1-3 tháng mới xuất hiện triệu chứng. Do đó gây khó khăn trong việc khai thác tiền sử để tìm nguyên nhân gây dị ứng.

Bên cạnh đó, tên thuốc thường là tiếng nước ngoài, người bệnh không thể nhớ hoặc đọc lại đúng tên biệt dược hoặc hoạt chất đã dùng. Những triệu chứng ban đầu có thể gây nhầm lẫn với những triệu chứng do bệnh lý nhiễm trùng, do đó, người bệnh có thể đến khám tại các chuyên khoa khác. Vì vậy, thời gian chẩn đoán bị kéo dài dẫn đến không được can thiệp điều trị sớm.

Được biết, Phenylbutazone là thuốc chống viêm giảm đau không steroid (NSAID), từng được sử dụng trong điều trị gout cấp, viêm cứng khớp đốt sống. Tuy nhiên, từ năm 2001, Cục Quản lý Dược đã cấm nhập khẩu, sản xuất và lưu hành thuốc chứa hoạt chất này. Nguyên nhân là bởi thuốc Phenylbutazone có hàng loạt tác dụng phụ nguy hiểm như:

- Tác động lên hệ tạo máu gây thiếu máu bất sản, thiếu máu tan huyết, mất bạch cầu hạt. Đây là tác dụng phụ nguy hiểm nhất, có thể gây tai biến mạch máu, có thể dẫn đến tử vong.

- Loét dạ dày tá tràng, chảy máu đường tiêu hóa do thời gian bán huỷ của thuốc quá lâu. Tác dụng phụ này rất nguy hiểm, rất nặng, khó cấp cứu.

- Phù do giữ nước.

- Viêm thần kinh thị giác.

- Điếc.

- Hội chứng thận hư, hoại tử ống thận.

- Tai biến ngoài da: nổi ban, xuất huyết mạch, hội chứng hoại tử biểu bì nhiễm độc.

- Hoại tử gan.

BS. Chu Chí Hiếu, Trưởng phòng Dị nguyên, Trung tâm Dị ứng và Miễn dịch lâm sàng cho biết các trường hợp dị ứng thuốc nặng này, ngoài việc mất nhiều thời gian để có thể phục hồi hoàn toàn, dù đã khỏi thì vẫn có nguy cơ tái phát (kể cả không tiếp xúc lại với thuốc) và tiềm ẩn nhiều biến chứng muộn sau này.

TS.BSCC. Nguyễn Hoàng Phương, Giám đốc Trung tâm Dị ứng và Miễn dịch lâm sàng, Chủ tịch Hội Hen - Dị ứng - Miễn dịch lâm sàng Việt Nam cho rằng, việc mua bán thuốc cấm như Phenylbutazone online là hành vi vô trách nhiệm, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe và tính mạng người dân! "Chúng tôi kịch liệt lên án và kêu gọi cơ quan chức năng xử lý nghiêm minh mọi đối tượng vi phạm. Sức khỏe người dân không phải món hàng để trục lợi! Hãy nói không với thuốc không rõ nguồn gốc", TS.BSCC. Nguyễn Hoàng Phương nói.

 

Từ các trường hợp trên, Bệnh viện Bạch Mai gửi cộng đồng lời kêu gọi khẩn thiết:

1. Tuyệt đối không mua, sử dụng thuốc Phenylbutazone hay bất kỳ thuốc không rõ nguồn gốc, không kê đơn.

2. Không tự ý dùng thuốc theo mách bảo, quảng cáo trên mạng, nhất là thuốc trị đau xương khớp "thần tốc".

3. Chỉ sử dụng thuốc khi có đơn và hướng dẫn của bác sĩ.

4. Tố cáo ngay các trang web, tài khoản mạng xã hội, cơ sở bán thuốc bất hợp pháp cho cơ quan chức năng (Y tế, Công an, Quản lý thị trường).

5. Đến ngay cơ sở nếu xuất hiện bất kỳ triệu chứng bất thường (sốt, phát ban, mệt mỏi, vàng da, loét miệng...) sau khi dùng thuốc.

 

6 dấu hiệu cảnh báo nhiễm trùng máu

Bộ GD&ĐT cảnh báo thủ đoạn thao túng tâm lý qua mạng nhắm vào học sinh, sinh viên

Cảnh báo thói quen nguy hiểm sau khi chơi thể thao

Cảnh báo nguy cơ tổn thương gan từ thói quen ăn uống