Xơ vữa động mạch là gì?

Xơ vữa động mạch là gì và phòng ngừa bằng cách nào?

TS.BS Anthony Komaroff – Giáo sư y khoa tại Đại học Y Harvard (Mỹ), biên tập viên Bản tin Y tế của Đại học Harvard:

Chào bạn,

Trong nhiều năm làm tư vấn sức khỏe, tôi đã nhận được rất nhiều câu hỏi về xơ vữa động mạch. Tôi nghĩ rằng điều này không quá bất ngờ bởi xơ vữa động mạch là nguyên nhân số 1 gây tử vong sớm ở các nước phát triển.

Ăn gì để phòng bệnh suy tim?

Suy tim độ 3, hẹp mạch vành 70% có đặt stent được không?

TPCN Ích Tâm Khang - Giúp hỗ trợ điều trị và phòng ngừa suy tim

Nên đọc

Động mạch là những mạch máu cung cấp máu giàu oxy đến tim, não, ruột và các cơ quan khác. Xơ vữa động mạch là tình trạng động mạch bị hẹp do các mảng bám tích tụ trong thành mạch. Các mảng bám thường được hình thành từ cholesterol "xấu" trong máu (LDL cholesterol).

Khi mảng bám phát triển bên trong thành động mạch, nó sẽ cản trở dòng chảy của máu. Ban đầu, sự tắc nghẽn chỉ rất nhẹ và không gây ra các hậu quả nghiêm trọng. Tuy nhiên, khi mảng bám lớn dần lên, nó có thể cản trở hoàn toàn dòng máu đến các cơ quan trong cơ thể.

Nguy hiểm hơn, kể cả khi không đủ lớn để làm tắc mạch máu, các mảng bám vẫn có thể bong ra khỏi thành mạch, tạo thành cục máu đông gây tắc nghẽn hoàn toàn mạch máu. Nếu các cơ quan không được cung cấp đủ máu (gồm oxy và các chất dinh dưỡng), các tế bào có thể bị chết hoặc thiệt hại nghiêm trọng. Đây là cơ chế gây ra nhồi máu cơ tim và đột quỵ não.

Có rất nhiều cách để giảm nguy cơ xơ vữa động mạch hoặc ngăn chặn tác hại của nó, chẳng hạn:

- Không hút thuốc lá;

- Duy trì cân nặng ổn định, tránh thừa cân/béo phì;

- Áp dụng chế độ ăn uống lành mạnh với nhiều rau, củ, quả; Sử dụng chất béo (dầu, mỡ) lành mạnh để nấu ăn, đó là chất béo bão hòa đơn (ví dụ dầu olive) và chất béo không bão khòa đa (dầu đậu phộng, dầu hạt cải...); Ăn nhiều cá và protein thực vật (các loại đậu);

- Tập thể dục đều đặn;

- Kiểm soát huyết áp. Nếu bị tăng huyết áp, bạn phải uống thuốc theo chỉ định của bác sỹ để ổn định huyết áp;

- Kiểm soát đường huyết theo hướng dẫn của bác sỹ nếu bạn bị đái tháo đường.

LDL cholesterol cao là một yếu tố nguy cơ lớn gây xơ vữa động mạch. Nếu chế độ ăn uống và tập thể dục không giúp giảm LDL cholesterol, bạn có thể cần dùng thuốc. Loại thuốc tốt nhất để giảm cholesterol là statin. Tuy nhiên, bạn nên tham khảo ý kiến bác sỹ trước khi sử dụng statin.

Chúc bạn và gia đình luôn khỏe mạnh!

**TS.BS Anthony Komaroff là một Giáo sư y khoa tại Đại học Y Harvard (Mỹ), biên tập viên Bản tin Y tế của Đại học Harvard.

TS.BS. Komaroff là bác sỹ cao cấp tại Bệnh viện Brigham & Women’s (Boston, Anh). Ông đồng thời là nhà biên tập của cuốn sách được bán chạy nhất có tựa “Harvard Medical School Family Health Guide” (Tạm dịch: Hướng dẫn chăm sóc sức khỏe gia đình của Đại học Y Harvard).

Hiện tại, TS.BS. Komaroff tham gia tư vấn về bệnh, dược phẩm và thực phẩm chức năng trên các website của Đại học Harvard dưới tên “Doctor K”.

Kim Chi H+