Còn bao nhiêu sương sáo “bẩn” ?

Lá sương sáo được phơi trên mặt đường và thu gom bằng chổi. Bao nhiêu tạp chất trên mặt đường đã lẫn vào (Ảnh - Afamily.vn)

Lá sương sáo phơi ở vệ đường hoặc được thu mua sẽ nấu luôn không cần rửa sạch, không ngoại trừ trường hợp đã bị chó, mèo phóng uế. Xe máy lưu thông cán thẳng lên lá sương sáo, khói xe phà mạnh vào những đống lá để lại một lớp bụi khói phủ kín trên nền lá. Để thu gom lá sau phơi, họ vô tư dùng chổi, chân để gom vào bao.

Người phụ nữ kiên trì với việc vò bằng chân, khi nào lá nhàu nát thì thôi (Ảnh - Afamily.vn)

Khi sương sáo thành phẩm đông khối, nhân công bắt đầu mang đi phơi. Tuy nhiên số lượng sâm sản xuất ra khá lớn, không đủ chỗ phơi cho nên các khuôn được bày từ trong nhà chính đến nhà vệ sinh. Thậm chí phơi tạm trước cửa nhà, tận dụng tất cả khoảng trống có thể. Họ cứ rót thành phẩm ra hộp nhựa không được đậy nắp, che chắn rồi đặt vô tư khắp nơi: cạnh thùng rác, nhà vệ sinh, dưới nền gạch đầy nước bẩn.

Người tiêu dùng từ lâu vẫn điềm nhiên thưởng thức món sương sáo vốn được cho là bổ thận, mát gan mà không biết rằng nó được chế biến như thế nào. Có lẽ bởi sương sáo thành phẩm đen nhánh, đặc quánh nên mắt thường chẳng thể nào nhìn thấy được tạp chất bên trong nó. Ít ai hình dung ra được thực tế kinh hoàng của quy trình sản xuất món ăn được cho là ngon, bổ, rẻ này. Nhiều người thì lại cho rằng biết là mất vệ sinh nhưng vì ngon và mát nên vẫn làm ngơ để thưởng thức.

Sương sáo thường dùng để chế biến lẩu nấm, thạch rau câu, trà sữa trân châu...

Vừa qua (18-7), Viện Khoa học hình sự đã có Kết luận giám định số 146/C54(P4) xác định: 2 mẫu sản phẩm bột sương sáo trong lô hàng 16 tấn do Công ty 3K nhập khẩu vào Việt Nam đều không đạt tiêu chuẩn chất lượng an toàn thực phẩm theo quy định. Đặc biệt, trong đó có hàm lượng chì, asen và thủy ngân cao hơn quy định cho phép đến vài chục lần. Cụ thể: Sản phẩm bột sương sáo đen có chứa hàm lượng asen (As) là 18,5 mg/kg, trong khi tiêu chuẩn cho phép là 1mg/kg (cao hơn gấp 18.5 lần tiêu chuẩn cho phép), hàm lượng thủy ngân (Hg) là 0,55 mg/kg, trong khi tiêu chuẩn cho phép là 0,05 mg/kg (cao hơn gấp 11 lần so với tiêu chuẩn cho phép). Sản phẩm bột sương sáo trắng có chứa hàm lượng thủy ngân (Hg) là 0,37 mg/kg cao hơn gấp 7,4 lần tiêu chuẩn cho phép.

Đáng chú ý là lô hàng 16 tấn sương sáo cả đen và trắng do Công ty 3K nhập khẩu về Việt Nam đã được Trung tâm Kỹ thuật tiêu chuẩn đo lường chất lượng 3 (thuộc Bộ Khoa học - Công nghệ) giám định "đạt chuẩn” và Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế) cấp phép cho nhập khẩu vào Việt Nam.

16 tấn bột sương sáo bị bắt giữ vì nghi có hàm lượng độc tố cao vượt quá tiêu chuẩn cho phép gây nguy hại đến sức khỏe người dân

Trước đó, ngày 15/4, Cục Điều tra chống buôn lậu cũng đã phối hợp với Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Sài Gòn KV I kiểm tra thực tế lô hàng thực phẩm của Chi nhánh Công ty TNHH thương mại Quốc tế Hải Phòng, gồm 7 mặt hàng: Ô mai, dầu hào, dầu mè, tương chua ngọt, bạch quả khô, bột sương sáo và rong biển khô. Tất cả số hàng này đều là thực phẩm nhập khẩu từ Trung Quốc về Việt Nam. Kết quả giám định lô hàng trên đã phát hiện 3 mặt hàng là ô mai mận, rong biển khô và bột sương sáo không đạt tiêu chuẩn chất lượng công bố. Trong đó, 2 mặt hàng bột sương sáo và rong biển khô có chứa hàm lượng chì, asen cao gấp vài chục lần so với quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về hàm lượng kim loại nặng.

Theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế thế giới (WHO), các sản phẩm thực phẩm có chứa hàm lượng kim loại nặng độc sẽ gây ra nhiều bệnh lý nghiêm trọng, ảnh hưởng lớn đến sức khỏe cộng đồng. Người sử dụng thực phẩm có chưa hàm lượng chì vượt quá giới hạn tối đa cho phép sẽ làm suy giảm chỉ số thông minh ở trẻ em, suy thận, tăng huyết áp, thiếu máu, giảm trí nhớ, với phụ nữ có thể bị sẩy thai... Ngộ độc chì có thể gây phù não, phá hủy tế bào não, ảnh hưởng đến chức năng sinh sản, gây vô sinh, sảy thai, phụ nữ có thai sinh non... Người sử dụng thực phẩm có chứa hàm lượng các chất asen, thủy ngân vượt quá ngưỡng an toàn cho phép sẽ gây bệnh ung thư.

Ngoài ung thư, tăng huyết áp, thiếu máu, giảm trí nhớ cũng nằm trong những bệnh do dùng thực phẩm chứa hàm lượng chì cao

Do mức độ nghiêm trọng của vụ việc, Cục Điều tra chống buôn lậu kiến nghị Tổng Cục Hải quan cho phép tiếp tục điều tra, xác minh mở rộng đối với tất cả các lô hàng hàng bột sương sáo của Công ty 3K được nhập khẩu vào Việt Nam từ năm 2013 đến nay để xem xét cơ sở khởi tố vụ án hình sự. Đồng thời, đơn vị này cũng kiến nghị Tổng cục Hải quan có công văn cảnh báo gửi tất cả các Cục Hải quan tỉnh, thành phố trong cả nước để tăng cường kiểm tra, kiểm soát đối với mặt hàng này, kiểm tra 100% tất cả các lô hàng, trực tiếp lấy mẫu và giám định để kiểm soát chất lượng đối với hàng hóa nhập khẩu.

Hy vọng, với sự vào cuộc sát xao của Cục Điều tra chống buôn lậu nói riêng và toàn ngành Hải quan nói chung, sẽ góp phần giúp cho người dân bớt được nỗi lo dùng phải thực phẩm sản xuất từ sương sáo “bẩn” chứa các chất kim loại nặng độc, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe. Trong khi mà người dân vẫn phải “thấp thỏm” trước sương sáo “bẩn” từ quy trình chế biến mất vệ sinh, mà họ đang giải khát hàng ngày vẫn chưa được các cơ quan chức năng vào cuộc một cách triệt để.