Cún cưng có thể mắc dị ứng thực phẩm không?

Dị ứng thực phẩm ở cún cưng là một bệnh di truyền không quá phổ biến nhưng vẫn có thể xảy ra

Dị ứng thức ăn xảy ra khi hệ miễn dịch của cún phản ứng quá mức với một thành phần trong khẩu phần ăn, thường là protein. Thay vì dung nạp bình thường, cơ thể coi thành phần này là “kẻ xâm nhập” và kích hoạt phản ứng viêm. Đáng chú ý, dị ứng thức ăn ở cún thường không xuất hiện ngay từ lần đầu tiếp xúc, mà bùng phát sau một thời gian dài ăn lặp đi lặp lại cùng một loại thực phẩm. 

Trên thực tế, nhiều chú chó bị dị ứng dù đã ăn một loại thức ăn quen thuộc trong nhiều tháng, thậm chí nhiều năm. Điều này khiến không ít người nuôi chủ quan, khó liên hệ triệu chứng với chế độ ăn hằng ngày.

Những dấu hiệu thường gặp

Dị ứng thức ăn có thể gặp ở mọi lứa tuổi, song thường được ghi nhận ở chó dưới ba năm tuổi. Các biểu hiện lâm sàng khá đa dạng và dễ chồng lấp với bệnh da liễu, ký sinh trùng hoặc rối loạn tiêu hóa.

Biểu hiện phổ biến nhất là các vấn đề về da. Chó có thể bị ngứa kéo dài, đỏ da, nổi mẩn, bong tróc, xuất hiện vảy hoặc rụng lông từng mảng. Nhiều trường hợp kèm theo nhiễm trùng da tái phát, điều trị chỉ thuyên giảm tạm thời rồi nhanh chóng quay lại.

Nhiễm trùng tai mạn tính cũng là dấu hiệu thường gặp. Tai cún cưng có thể viêm đỏ, tiết dịch, có mùi khó chịu và tái đi tái lại dù đã được điều trị. Tình trạng này có thể xuất hiện song song hoặc độc lập với tổn thương da.

Ngoài ra, một số chú chó có biểu hiện rối loạn tiêu hóa như nôn mửa, tiêu chảy hoặc phân mềm kéo dài. Tuy nhiên, nếu chỉ có triệu chứng tiêu hóa đơn thuần, nhiều khả năng đây là tình trạng không dung nạp thức ăn hơn là dị ứng thực sự.

Trong một số trường hợp, cún còn có thay đổi về hành vi, trở nên lờ đờ, cáu gắt hoặc lo lắng do cảm giác khó chịu kéo dài.

Nguyên nhân từ đâu?

Về cơ chế, bất kỳ thành phần nào trong thức ăn cũng có thể trở thành dị nguyên nếu kích hoạt phản ứng miễn dịch bất thường. Tuy nhiên, các protein như thịt gà, thịt bò, trứng, sữa, đậu nành là những tác nhân thường gặp nhất. Yếu tố di truyền và việc tiếp xúc sớm với môi trường cũng được cho là có vai trò nhất định trong nguy cơ phát triển dị ứng.

Chẩn đoán dị ứng thế nào?

Không có xét nghiệm nhanh nào đủ chính xác để khẳng định dị ứng thức ăn ở chó. Trước hết, bác sĩ thú y sẽ loại trừ các nguyên nhân phổ biến khác, đặc biệt là dị ứng bọ chét và nhiễm trùng da. Việc kiểm soát bọ chét quanh năm là điều bắt buộc trong quá trình đánh giá.

Cún cưng có thể được điều trị triệu chứng bằng thuốc kháng sinh, thuốc chống nấm hoặc thuốc giảm ngứa nếu đang có nhiễm trùng da hay tai. Tuy nhiên, đây chỉ là bước hỗ trợ, không giúp xác định nguyên nhân gốc rễ.

Tiêu chuẩn chẩn đoán quan trọng nhất hiện nay là thử nghiệm chế độ ăn loại trừ dưới sự giám sát của bác sĩ thú y. Cún sẽ được ăn một chế độ đặc biệt, thường kéo dài từ 8 đến 12 tuần. Nếu không nghi ngờ thức ăn, bác sĩ có thể cân nhắc các xét nghiệm dị ứng môi trường tại cơ sở chuyên khoa.

Kiểm soát dị ứng bằng chế độ ăn

Dị ứng thực phẩm ở cún cưng không thể chữa khỏi hoàn toàn, nhưng có thể kiểm soát hiệu quả nếu xác định đúng tác nhân gây dị ứng và tránh tiếp xúc triệt để.

Trong giai đoạn thử nghiệm, chúng chỉ được ăn một loại thức ăn duy nhất, thường là chế độ ăn chứa protein mới mà trước đây chưa từng sử dụng, hoặc protein thủy phân đã được phân giải để hệ miễn dịch không nhận diện. Việc tuân thủ tuyệt đối là yêu cầu bắt buộc, không thêm đồ ăn vặt, đồ ăn thừa hay bất kỳ thành phần nào khác ngoài khẩu phần đã được chỉ định.

Nhiều trường hợp cho thấy các triệu chứng da bắt đầu cải thiện ngay trong thời gian thử nghiệm, nhưng người nuôi không nên tự ý thay đổi chế độ ăn nếu chưa có chỉ định từ bác sĩ thú y. Sau giai đoạn này, các thành phần protein có thể được bổ sung dần để xác định chính xác loại gây dị ứng.

Một số chú chó cần duy trì chế độ ăn đặc biệt lâu dài, trong khi những con khác chỉ cần tránh một hoặc hai loại protein nhất định. Việc tái khám định kỳ giúp theo dõi tình trạng và điều chỉnh khẩu phần phù hợp.

Tiên lượng và phòng ngừa

Khi đã xác định được dị nguyên và kiểm soát tốt chế độ ăn, đa số cún có thể sống khỏe mạnh, ít tái phát triệu chứng. Tuy nhiên, nguy cơ phát triển thêm các dị ứng khác theo thời gian vẫn tồn tại, đòi hỏi sự theo dõi lâu dài.

Nhìn chung, dị ứng thực phẩm khó có thể phòng ngừa hoàn toàn do liên quan đến yếu tố di truyền. Việc lựa chọn chế độ ăn phù hợp ngay từ khi chó còn nhỏ có thể giúp giảm nguy cơ, nhưng cần được bác sĩ thú y tư vấn để đảm bảo đáp ứng đầy đủ nhu cầu dinh dưỡng cho sự phát triển.

 

Nên cho cún cưng ăn trước hay đi dạo trước?

Liệu cún cưng có thể mắc đột quỵ?

Cún cưng có cần sử dụng thực phẩm bổ sung không?

Cún cưng có thể mắc chứng rối loạn căng thẳng sau chấn thương không?