Mòn mỏi chờ phòng mổ mới của viện Tim TP.HCM

Công trình xây dựng mới gần xong phần thô, nhưng đã bị bỏ dở và có lẽ phải mất nhiều tháng sau mới tiếp tục thực hiện. Ảnh: Đào Lê

Nhà thầu không thực hiện đúng tiến độ

Ra đời cách đây 20 năm, viện Tim TP.HCM được xem là một trong những địa chỉ uy tín về lĩnh vực điều trị tim mạch, đặc biệt là phẫu thuật tim, của cả nước. Thế nhưng, với thời gian, khu phẫu thuật ngày một xuống cấp, ảnh hưởng đáng kể đến chất lượng chuyên môn.

Công trình "Cải tạo nâng cấp khu kỹ thuật viện Tim" do viện Tim làm chủ đầu tư được UBND TP.HCM phê duyệt vốn đầu tư hơn 77 tỉ đồng từ nguồn vốn ngân sách. Công trình được khởi công vào ngày 6/8/2012, do công ty cổ phần đầu tư xây dựng PMC (gọi tắt là công ty PMC) thi công. Thời gian thực hiện gói thầu xây lắp là 200 ngày (ngày 21/2/2013 phải hoàn thành), nhưng đúng hẹn, công trình vẫn chưa đâu vào đâu.

Trước sự chậm trễ đó, ngày 21/2/2013, viện Tim TP.HCM và công ty PMC ký phụ lục hợp đồng gia hạn hợp đồng đến ngày 2/5/2013. Tuy nhiên, đơn vị thi công tiếp tục "giậm chân tại chỗ". Chủ đầu tư vì thế đã phải "cầu cứu" các sở ban ngành tham gia thúc tiến độ. Ngày 20/6/2013, trước sự chứng kiến của các sở, ngành chức năng, công ty PMC cam kết hoàn thành công trình vào ngày 20/9/2013, với điều kiện kèm theo là để tiếp tục được thi công, PMC phải đóng bảo lãnh giá trị thực hiện hợp đồng 7 tỉ đồng.

Cam kết là vậy, nhưng đến ngày 20/9, công trình vẫn chưa thi công xong và công ty PMC cũng chưa đóng bảo lãnh hợp đồng như cam kết, vì thế viện Tim quyết định không chấp thuận cho PMC gia hạn thêm, gửi thông báo chấm dứt hợp đồng thi công.

Nguy cơ đội vốn hàng chục tỉ đồng

Trong báo cáo gửi sở Y tế TP.HCM ngày 7/10 về tình hình thực hiện dự án, đại diện nhà đầu tư, bác sĩ Phan Kim Phương, giám đốc viện Tim, đã kiến nghị xin chủ trương chỉ định thầu một đơn vị có năng lực về nguồn vốn, có kinh nghiệm xây dựng trong dự án y tế tiếp tục thực hiện phần còn lại của công trình, và xin dời thời gian hoàn thành dự án vào năm 2014.

Ở đây, chuyện chẳng có gì đáng nói nếu theo báo cáo tiến độ giải ngân từ đầu dự án đến nay đã là 52%, nhưng theo quan sát của chúng tôi, công trình mới chỉ hoàn thành xong phần thô. Theo các chuyên gia xây dựng, đối với các công trình xây dựng y tế, phần hoàn thiện mới đóng vai trò chủ đạo. Nếu xong phần thô, công trình "Cải tạo nâng cấp khu kỹ thuật viện Tim" mới chỉ hoàn thành khoảng 50% khối lượng. Như thế, ở đây dư luận có quyền đặt nghi vấn về công tác tuyển chọn thầu, sự ưu ái của chủ đầu tư đối với đơn vị thi công trong giải ngân dự án và ưu ái trong gia hạn hợp đồng. Bởi khi có các sở ban ngành vào cuộc, chủ đầu tư mới xử lý đơn vị thi công, trong khi trước đó chủ đầu tư lại thiếu kiên quyết.

Ngoài ra, theo các chuyên gia xây dựng, để đổi đơn vị thi công, chủ đầu tư phải mất một thời gian khá dài để tiến hành kiểm định công trình (đối với dự án đầu tư bằng vốn ngân sách phải làm đủ các thủ tục để xin tiến hành gói thầu kiểm định, phê duyệt kế hoạch gói thầu kiểm định). Sau khi thẩm định xong mới mời thầu lại. Điều này đồng nghĩa với việc công trình hoàn toàn có thể đội vốn lên cả chục tỉ đồng. Trong báo cáo gửi sở Y tế TP.HCM, bác sĩ Phan Kim Phương cũng cho rằng do dự án được phê duyệt vào năm 2011, nay với mức lương cơ bản thay đổi, viện Tim xin các sở ban ngành xem xét điều chỉnh lại tổng mức đầu tư.

Người dân trả giá nhiều hơn

Theo kế hoạch, khu kỹ thuật mới của viện Tim gồm ba tầng và một tầng hầm với bốn phòng mổ tim, 30 giường hồi sức sau mổ, hai phòng thông tim và hàng năm sẽ giải quyết được ít nhất 1.500 ca mổ tim. Như thế, nếu so với khu kỹ thuật cũ - chỉ gồm hai phòng mổ tim, 15 giường hồi sức, giải quyết được 1.000 ca mổ tim/năm - một khi hoàn thành, công trình khu kỹ thuật mới của viện Tim TP.HCM sẽ mang lại nhiều cơ hội chữa trị cho người dân.

Không chỉ giúp tăng công suất phẫu thuật, khu kỹ thuật mới còn giúp các nhà chuyên môn triển khai được nhiều phương pháp điều trị mới, giúp bệnh nhân mắc các căn bệnh tim mạch hiểm nghèo và phức tạp có cơ hội chữa trị. Chỉ vì công trình chậm hoàn thành, bao nhiêu số phận bệnh nhân đã bị bỏ qua!

Nhưng người dân không chỉ trả giá có thế. Theo tìm hiểu của chúng tôi, trong thời gian thực hiện công trình "Cải tạo nâng cấp khu kỹ thuật viện Tim", việc phẫu thuật tim vẫn tiến hành bình thường tại khu mổ tạm. Đúng là "khu mổ tạm" vì nơi đây được cải tạo lại từ khu nhà ở trước đây dành cho chuyên gia, không đáp ứng yêu cầu kỹ thuật cho việc phẫu thuật.

Hiện nay, ngân sách nhà nước đang thiếu hụt và đòi hỏi cân nhắc kỹ lưỡng, đầu tư thật hiệu quả cho mọi công trình xây dựng. Vậy với một công trình chậm trễ tiến độ cả năm trời, làm tăng vốn đầu tư, dẫn đến thiệt hại cho ngân sách chung và không sớm mang lại hiệu quả phục vụ dân sinh thì ai phải chịu trách nhiệm?