Mực xăm có thể tác động tiêu cực lên hệ miễn dịch?

Nghiên cứu về tác động của mực xăm lên hệ miễn dịch được sử dụng 3 màu mực phổ biến là đen, xanh lá, đỏ

Xăm mình đã trở thành một trào lưu phổ biến trên toàn thế giới. Tại nhiều nước, khoảng 1/5 sở hữu ít nhất một hình xăm. Tỉ lệ này còn cao hơn ở Mỹ với hơn 30% người trưởng thành có hình xăm. Tuy vậy, phần lớn những hiểu biết về tác động của mực xăm đối với cơ thể đều còn hạn chế. Các nhà khoa học trong nghiên cứu công bố trên tạp chí PNAS đã làm rõ hơn vấn đề này khi theo dõi cách mực xăm tương tác với hệ miễn dịch và ảnh hưởng đến phản ứng với vaccine.

Kết quả cho thấy sắc tố từ mực xăm không chỉ nằm tại vị trí được đưa vào da. Ngay sau khi xăm, các hạt sắc tố nhanh chóng di chuyển theo dòng bạch huyết đến các hạch bạch huyết gần nhất. Tại đây, các đại thực bào hấp thụ sắc tố và bắt đầu xuất hiện những thay đổi bất lợi. Nhiều đại thực bào bị tổn thương và chết tế bào, tạo ra phản ứng viêm kéo dài trong nhiều tuần đến nhiều tháng. Sự hiện diện của sắc tố trong hạch bạch huyết đã được ghi nhận từ lâu, nhưng nghiên cứu mới lần đầu mô tả chi tiết cách hiện tượng này tác động đến hệ miễn dịch.

Để hiểu cơ chế này, nhóm nghiên cứu đã thực hiện mô hình xăm trên chuột bằng 3 loại mực thương mại phổ biến là màu đen, đỏ và xanh lá. Sau khi bảo đảm mực đáp ứng tiêu chuẩn an toàn về hóa chất, họ sử dụng các kỹ thuật hình ảnh để theo dõi đường đi và sự tích tụ của sắc tố trong cơ thể. Chỉ trong vài phút, mực bắt đầu xuất hiện trong mạch bạch huyết và tiếp tục dồn về hạch khoeo trong vòng 24 giờ. Một số sắc tố còn lan sang các hạch lân cận. Khi quan sát mô người, các nhà khoa học cũng phát hiện sắc tố trong hạch bạch huyết với phân bố tương tự, củng cố tính thực tế của mô hình động vật.

Kính hiển vi điện tử giúp phát hiện nhiều đại thực bào chứa đầy sắc tố. Một số tế bào phồng rộp, vỡ màng hoặc thoái hóa, cho thấy sắc tố đã gây tổn thương trực tiếp. Trong các thử nghiệm với tế bào miễn dịch của người, hiện tượng chết tế bào xuất hiện rõ rệt khi tế bào tiếp xúc với các nồng độ khác nhau của mực, đặc biệt với mực đỏ trong một số điều kiện.

Những thay đổi này không chỉ dừng lại ở cấp độ tế bào. Khi đánh giá phản ứng đối với vaccine, nhóm nghiên cứu nhận thấy những hạch bạch huyết chứa mực có thể làm thay đổi lượng kháng thể được tạo ra. Điều này thể hiện rõ khi tiêm vaccine vào vùng cơ thể có hệ bạch huyết trùng với vị trí hình xăm. Vaccine mRNA COVID-19 tạo ra mức kháng thể thấp hơn khi tiêm vào vùng xăm. Ngược lại, các phản ứng đối với vaccine cúm lại mạnh hơn, tùy thuộc vào thời điểm tiêm và màu mực. Mực đỏ cho thấy mức tăng nhiều nhất trong một số thí nghiệm.

Nghiên cứu đưa ra lo ngại về tác động lâu dài của sắc tố tích tụ trong hạch bạch huyết. Khi đại thực bào bị tổn thương và chết đi, khả năng xử lý vi khuẩn và mầm bệnh của hạch có thể bị suy yếu. Tình trạng viêm kéo dài cũng có thể làm thay đổi các tín hiệu miễn dịch. Một số sắc tố như đỏ và đen thể hiện độc tính mạnh hơn, song những ảnh hưởng lâu dài đến sức khỏe người xăm vẫn cần được nghiên cứu thêm. Ví dụ, hiện nay mối liên hệ giữa mực xăm và nguy cơ ung thư vẫn chỉ là giả thuyết.

Một điểm đáng chú ý khác là mực xăm hiện chưa được quản lý chặt chẽ như dược phẩm hay hóa chất dùng trong cơ thể. Nhiều loại sắc tố màu vốn được sản xuất để dùng trong công nghiệp sơn và nhựa, nhưng lại xuất hiện phổ biến trong mực xăm. Mặc dù từng thành phần đã được đánh giá về độc tính, cách chúng tương tác trong cơ thể sống, đặc biệt là trong hệ miễn dịch, vẫn chưa được nghiên cứu đầy đủ.

Tuy nghiên cứu chủ yếu dựa trên mô hình chuột và phân tích mô người bên ngoài cơ thể, kết quả mở ra góc nhìn mới về an toàn của việc xăm mình. Những người có hình xăm lớn hoặc nhiều hình xăm trên cùng một vùng cơ thể có thể đối mặt với mức tích tụ sắc tố cao hơn trong hạch bạch huyết. Khi cần tiêm vaccine, đặc biệt là vaccine mRNA, vị trí tiêm có thể là yếu tố cần cân nhắc nếu vùng đó có hình xăm lớn và mới thực hiện.

Có thể nói, trong bối cảnh xăm mình tiếp tục phổ biến trên toàn cầu, việc nâng cao hiểu biết khoa học về mực xăm sẽ giúp người tiêu dùng có lựa chọn an toàn hơn và giúp ngành này phát triển bền vững hơn trong tương lai.

 

Xăm hình làm tăng nguy cơ mắc ung thư máu?

Khi làn da kể lại câu chuyện…

“Hình xăm thông minh” theo dõi sức khỏe

Những tác hại khi xóa hình xăm không đúng cách