Tận dụng trợ lý AI trong sản xuất báo chí và xây dựng tòa soạn 2.0

Phóng viên Tạp chí Sức khỏe+ sử dụng các công cụ AI và Capcut hỗ trợ sản xuất

Trí tuệ nhân tạo (AI) hỗ trợ đắc lực cho nhà báo

Tiếp nối Chương trình Lớp tập huấn Mô hình chuyển đổi số báo chí hiệu quả, Cục Báo chí phối hợp Học viện Công nghệ Bưu chính Viễn thông tiếp tục cung cấp những nội dung thiết thực cho nhà báo hiện đại.

Trong chuyên đề “Trí tuệ nhân tạo (AI) cho nhà báo”, nhà báo Nguyễn Hoàng Nhật, Phó Trưởng Ban Nhân Dân điện tử đã chia sẻ kinh nghiệm thực tế tại tòa soạn khi ứng dụng các công cụ AI vào hỗ trợ công việc của phóng viên, biên tập viên.

Theo ông, xu thế này được ghi nhận tại nhiều tòa soạn lớn trên toàn thế giới. AI giúp giải phóng nhà báo khỏi những công việc lặp đi lặp lại tốn thời gian, để dành sức sáng tạo của mình vào các bài phân tích, tổng hợp chuyên sâu hơn.

Đồng thời, với sự phát triển không ngừng của các tập đoàn công nghệ, AI giờ không chỉ hỗ trợ các tác vụ liên quan đến ngôn ngữ, mà còn có thể hỗ trợ dàn trang báo in; tạo ảnh, video và infographic với độ chính xác ngày càng lớn. Đây là công cụ đắc lực giúp các phóng viên sản xuất các tin, bài đa phương tiện.

Tuy nhiên, nhà báo không thể phó mặc tất cả cho “trợ lý AI”. Nhà báo Hoàng Nhật nhấn mạnh việc cần sử dụng câu lệnh đầy đủ ngữ cảnh, sử dụng các nguồn chính thống và luôn có thêm bước tự kiểm tra thông tin mà AI cung cấp.

Sự tham gia của báo chí trên nền tảng TikTok

Trong thời đại số, nhà báo có thêm một đối thủ cạnh tranh là những người sản xuất nội dung (creator) trên các mạng xã hội với hàng tỷ người dùng. Vậy tại sao tòa soạn báo chí không trở thành một creator chất lượng, đáng tin cậy trên sân chơi mới này?

Đây là nội dung được ông Lưu Đăng Hải, Quản lý Đối tác Chiến lược, TikTok Đông Nam Á chia sẻ trong khuôn khổ Lớp tập huấn. Theo ông, phóng viên và cơ quan báo chí hoàn toàn có thể tham gia sáng tạo nội dung trên TikTok với video nhiều định dạng (đặc biệt là dạng video ngắn), thực hiện các buổi phát sóng trực tiếp (livestream) để thảo luận tin tức với người xem, hoặc chia sẻ các ảnh sự kiện dưới dạng cuộn.

Ông Lưu Đăng Hải cũng nhấn mạnh, với đối tượng chủ yếu là người trẻ, các tòa soạn cần “đóng gói” nội dung tin tức sao cho có thể thu hút và giữ chân người dùng lâu nhất có thể.

Làm sao để giữ ngòi bút sắc của nhà báo?

Sự phát triển mạnh mẽ của AI và các nền tảng xã hội đặt ra cho thách thức cho nhà báo, phải làm sao để vừa chuyển đổi số hiệu quả, vừa giữ vững chỗ đứng của mình. Phản hồi tại buổi trao đổi, đại diện báo Người Lao Động đã chỉ ra vấn đề: Sử dụng AI có thể kéo theo câu chuyện về bản quyền sở hữu trí tuệ cũng như nguy cơ mất bản sắc của cơ quan báo chí.

Câu chuyện về bản quyền cũng được nhiều Đại biểu Quốc hội quan tâm trong Kỳ họp thứ 10, phiên thảo luận nội dung góp ý về dự thảo Luật Báo chí (sửa đổi). Các bài báo chính thống đang bị cắt xén, đặt tiêu đề sai lệch, xuyên tạc nghiêm trọng nội dung gốc nhằm thu hút tương tác và doanh thu quảng cáo. Việc sửa đổi Luật Báo chí phải tạo ra một khung pháp lý đủ mạnh để bảo vệ chủ quyền của đất nước trước làn sóng thông tin xuyên biên giới.

Tiếp thu ý kiến của các đại biểu, Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Nguyễn Văn Hùng nhấn mạnh, trí tuệ nhân tạo là công cụ để hỗ trợ cho quá trình làm báo, sản phẩm báo chí do con người hay trí tuệ nhân tạo tạo ra khi đăng và khi phát thì người đứng đầu cơ quan báo chí và tác giả tác phẩm báo chí ấy phải chịu trách nhiệm về nội dung thông tin.

Chính vì vậy, dự thảo luật đã có quy định cơ quan báo chí, tác giả tác phẩm báo chí sử dụng trí tuệ nhân tạo để hỗ trợ trong hoạt động báo chí phải thực hiện quy định về sở hữu trí tuệ, về đạo đức nghề nghiệp. Cơ quan báo chí có trách nhiệm quy định việc sử dụng trí tuệ nhân tạo trong cơ quan mình.

Sau buổi trao đổi hữu ích vào sáng 25/11, phiên buổi chiều, hơn 200 điểm cầu trực tuyến cùng TS. Mạch Lê Thu, giảng viên Viện Chính trị và Quan hệ quốc tế, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh bàn luận về chuyên đề "Bảo vệ bản quyền và chống đạo văn trong báo chí số".

 

Trang bị tư duy mới về mô hình chuyển đổi số báo chí hiệu quả

Hội Báo toàn quốc năm 2025: Dấu ấn chuyển đổi số và truyền thống báo chí cách mạng

Báo chí Cách mạng Việt Nam đón nhận Huân chương Hồ Chí Minh

Nghị quyết 18 và yêu cầu đổi mới nhân sự báo chí