Xảy ra oan sai, ai phải chịu trách nhiệm?

Sáng nay (13/3), trong phiên chất vấn Chánh án Tòa án nhân dân tối cao Trương Hòa Bình về tình hình oan sai và bồi thường oan sai của Ủy ban thường vụ Quốc hội, các đại biểu đã chất vấn về những vụ án nổi cộm và được dư luận đặc biệt quan tâm trong thời gian qua.

Đại biểu Đỗ Văn Đương (TP.HCM): Liệu có tình trạng bức cung, nhục hình?

Chánh án Tòa án nhân dân tối cao Trương Hòa Bình cho biết phải xem xét thận trọng các vụ án gần đây. Có những vụ đã xử đúng nhưng vì có đơn nên phải xem xét lại. "Quá trình xét xử được tiến hành rất thận trọng, nếu oan thì kết luận là oan, nếu có tội thì phải làm rõ đúng pháp luật", ông Bình khẳng định.

Chánh án Tòa án nhân dân tối cao Trương Hòa Bình (Ảnh: ĐSPL)

Liên quan đến vụ án Hồ Duy Hải, Chánh án Trương Hòa Bình cho biết khi vụ án xảy ra, dư luận, gia đình rất bức xúc. Cơ quan điều tra đã truy xét tuy nhiên đây là vụ truy xét không bắt quả tang nên rất khó khăn trong quá trình điều tra. Sau đó cơ quan điều tra phát hiện ra Hồ Duy Hải liên quan vụ án. Hải nhận tội giết người. Quá trình điều tra có luật sư dự cung, cơ quan điều tra có một số chứng cứ khác. Sau đó Viện Kiểm sát truy tố, đưa ra tòa xét xử.

Bác sỹ chẩn đoán sai bệnh: Bé 3 tuổi nguy kịch

Tòa án Pháp thụ lý vụ kiện hãng sản xuất thuốc chống đông Pradaxa

Nên đọc

Theo ông Bình, ở phiên tòa phúc thẩm, bị cáo Hải không nhân tội nhưng không có căn cứ. Tòa nhận định quá trình điều tra có một số sai sót nhưng không làm thay đổi bản chất vụ án và án tử hình của bị cáo Hồ Duy Hải.

“Có oan hay không? Hiện chưa phát hiện ra có căn cứ để kháng nghị dù quá trình điều tra có một số thiếu sót. Viện Kiểm sát không kháng nghị, Chủ tịch nước bác đơn ân xá tử hình Hồ Duy Hải. Người có thẩm quyền có kháng nghị hay không, người xét xử có oan hay không? Vụ án này có giám sát của Quốc hội, tòa lập ra tổ liên ngành giám sát chủ trì. Tổ này làm việc rất quyết liệt. Khi đoàn liên ngành vào hỏi, Hồ Duy Hải vẫn nhận tội, chỉ xin giảm án và thi hành án ngay. Chưa có căn cứ Hải vô tội. Khi có căn cứ chúng tôi sẽ xem xét thận trọng, đưa ra kháng nghị”, ông Bình khẳng định.

Còn việc tại sao Chủ tịch nước bác đơn ân xá nhưng lại tạm hoãn thi hành án, ông Bình lý giải đây là vấn đề pháp lý và cũng phải tôn trọng nguyện vọng của gia đình, công luận. Mẹ của bị cáo đến xin hoãn thi hành án, báo chí có nhiều phản ảnh. Chủ tịch nước đề nghị viện trưởng xem có oan hay không. Từ đó hội đồng xét xử hành lập đoàn liên ngành xem xét vụ án. Trước tết đoàn kiểm tra kỹ lưỡng, sau đó họp lại để đánh giá thật toàn diện, đầy đủ, khách quan và đi đến việc xử lý thật đúng đắn vụ án này.

Đại biểu Lê Thị Nga (Thái Nguyên): Bồi thường án oan như thế nào?

Về trường hợp ông Phạm Văn Lã, Chánh án Tòa án nhân dân tối cao Trương Hòa Bình trả lời: Nếu như có việc đùn đẩy này thì cả ba cơ quan tố tụng đều có lỗi với dân, làm thiệt hại quyền lợi cho người dân, đình chỉ, để kéo dài là sai, cần phải kiểm điểm.   

Tuy nhiên ông Bình cho biết để đùn đẩy như vậy do quy định pháp luật chưa chặt chẽ. Cho nên giải pháp đưa ra là phải có cơ quan trọng tài quyết định cơ quan nào phải bồi thường, chịu trách nhiệm. Ngoài ra, cần phải sửa luật bồi thường nhà nước. Cơ quan trọng tài xác định trách nhiệm thuộc về ai hay cơ quan nào đứng ra giải quyết bồi thường, còn trách nhiệm thế nào xử lý sau.

Về vụ án ông Nguyễn Thanh Chấn, ông Bình cho biết các cơ quan tố tụng giải quyết quyết liệt, đến nay nếu gia đình ông Chấn giao nộp tài liệu chứng minh sẽ giải quyết.

“Tôi khẳng định vụ án này là oan, ông Chấn không phạm tội. Phía tòa án đã giải quyết vấn đề pháp lý để giải quyết bồi thường, đề nghị ông Chấn cung cấp tài liệu bồi thường theo quy định nhưng ông Chấn cũng chưa cung cấp được. Tòa án tối cao đã hai lần đến nhà đề nghị cung cấp tài liệu nhưng về phía gia đình, tài liệu đã đưa cho luật sư nhưng luật sư chưa cung cấp. Các cơ quan tố tụng đã làm hết sức, trách nhiệm đến nay chỉ chờ gia đình ông Chấn cung cấp tài liệu để giải quyết”, ông Bình nói.

Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng: Xảy ra án oan, tòa phải chịu trách nhiệm

Ông Trương Hòa Bình cho biết, mỗi cấp tòa án có xét xử độc lập, sơ thẩm sai có phúc thẩm, phúc thẩm sai có giám đốc thẩm. Lịch sử tòa án có rất nhiều vụ án mà tòa phúc thẩm sửa sai án sơ thẩm.

Ông Bình cũng cho hay khi bản án sai, nếu không nghiêm trọng, không tái bổ nhiệm thẩm phán, tổ chức kiểm điểm trách nhiệm của thẩm phán. Nếu sai lầm nghiêm trọng thì thẩm phán bị đình chỉ xét xử, nếu cố ý làm oan sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

“Điều tra, truy tố, nếu sai ở đâu thì trách nhiệm cuối cùng là tòa án, là thẩm phán vụ án. Chứ không thể đổ lỗi cho công an, viện kiểm sát được. Bất kể oan sai ở đâu thì tòa án phải chịu trách nhiệm”, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng khẳng định.

Đề xuất giảm bớt án tử hình

Vì sao Lý Nguyễn Chung bỏ trốn 10 năm mới đầu thú?

Kẻ khiến ông Chấn bị hàm oan sắp hầu toà trở lại

Xét xử vụ án oan Nguyễn Thanh Chấn: Trả hồ sơ, điều tra bổ sung

Nên đọc