Anti-VEGF - Hy vọng mới cho người bị bệnh lý đáy mắt

Theo PGS.TS.BS. Đỗ Như Hơn, Giám đốc Bệnh viện Mắt Trung ương, PGS.TS.BS Trần Anh Tuấn và giám đốc BV Mắt TP.HCM cho biết cho biết, một số bệnh lý đáy mắt như thoái hóa hoàng điểm do tuổi già (AMD), phù hoàng điểm do đái thoái đường (DME), phù hoàng điểm do tắc tĩnh mạch võng mạc (RVO) ngày càng gia tăng, trở thành nguyên nhân gây mù lòa hàng đầu nếu không điều trị kịp thời. Các bệnh này làm suy giảm chất lượng cuộc sống của bệnh nhân, khiến họ gặp nhiều khó khăn, hạn chế năng lực và sự độc lập trong cuộc sống, dễ bị trầm cảm và lo lắng; tạo nên gánh nặng cho xã hội. Khám mắt định kỳ là biện pháp hiệu quả nhất trong phát hiện, điều trị bệnh.

Trước đây đã có nhiều phương pháp điều trị các bệnh lý đáy mắt vừa nêu trên, nhưng mỗi phương pháp có những hạn chế khác nhau, chưa điều trị dứt điểm và hiệu quả bệnh. Bắt đầu từ năm 2005 đến nay, với sự ra đời của thuốc ức chế tăng sinh tân mạch (anti-VEGF), sản phẩm của Novartis, đã tạo bước đột phá mới trong điều trị bệnh. Ranibizumab, bevacizumab là hai thuốc được sử dụng hiện nay ở nước ta trong điều trị bệnh. Trong đó, chỉ có ranibizumab được bào chế chuyên dùng cho nhãn khoa.

Ranibizumab là mảnh kháng thể đơn dòng được nhân hóa để ức chế tất cả các đồng dạng hoạt động của yếu tố tăng sinh mạch máu A (VEGF-A). Nồng độ VEGF-A tăng lên trong bệnh thoái hóa hoàng điểm do tuổi già thể ướt và một số bệnh võng mạc khác như phù hoàng điểm do đái tháo đường và phù hoàng điểm do tắc tĩnh mạch võng mạc. Ranibizumab được bào chế chuyên dùng cho nhãn khoa nhằm giảm thiểu sự phơi nhiễm toàn thân. Ranibizumab được phê duyệt cho cả 3 chỉ định là bệnh thoái hóa hoàng điểm do tuổi già, bệnh phù hoàng điểm do đái tháo đường, bệnh phù hoàng điểm do tắc tĩnh mạch võng mạc giúp phục hồi chức năng võng mạc và giảm triệu chứng bệnh và cải thiện chất lượng cuộc sống liên quan đến thị lực cho bệnh nhân. Cụ thể, với Bệnh thoái hóa hoàng điểm do tuổi già: ranibizumab giúp bệnh nhân điều trị thành công duy trì và cải thiện thị lực trong năm đầu tiên lên tới 95%. Các nghiên cứu đều chứng tỏ thuốc giúp giảm 50% - 60% nguy cơ mù lòa do bệnh thoái hóa hoàng điểm do tuổi già thể ướt.

Đối với Bệnh phù hoàng điểm do đái tháo đường: khi dùng liều lặp lại thuốc kháng VEGF (như ranibizumab) có thể ngăn ngừa sự rỉ dịch và gây phù hoàng điểm từ các mạch máu, giúp cải thiện thị lực. Ranibizumab là thuốc ức chế VEGF đầu tiên được phê duyệt cho chỉ định phù hoàng điểm do đái tháo đường ở nhiều quốc gia từ tháng 1/2011.

Đối với Bệnh tắc tĩnh mạch trung tâm võng mạc: Ranibizumab là thuốc ức chế VEGF đầu tiên được phê duyệt cho điều trị suy giảm thị lực do phù hoàng điểm thứ phát gây ra bởi tắc tĩnh mạch võng mạc (bao gồm cả tắc tĩnh mạch nhánh và trung tâm võng mạc).