Tăng cân do uống thuốc chống trầm cảm: Khắc phục thế nào?

Tăng cân là một trong những tác dụng phụ của thuốc chống trầm cảm

8 thực phẩm giúp cải thiện chức năng não bộ

Nấm linh chi có thể chống trầm cảm?

Người mắc bệnh trầm cảm nên ăn gì?

Gợi ý bí quyết thảo dược giúp cải thiện trầm cảm sau sinh

Bác sỹ Andrew Weil, Đại học Arizona (Mỹ) trả lời:

Tôi không biết bạn đang dùng loại thuốc chống trầm cảm nào nên không thể nhận định liệu loại thuốc đó có thể gây tăng cân hay không. Nhưng nhìn chung, có tới 25% những người dùng thuốc chống trầm cảm cho biết họ bị tăng cân. Tuy nhiên, thuốc điều trị trầm cảm có đáp ứng khác nhau ở mỗi đối tượng bệnh nhân và mức độ gây tăng cân cũng khác nhau tùy thuộc nhóm thuốc. Đó là lý do vì sao có người chỉ tăng cân một chút, nhưng có trường hợp tăng lên tới 45kg.

Theo các nhà nghiên cứu tác dụng phụ này có nhiều khả năng xảy ra sau khi người bệnh dùng thuốc chống trầm cảm kéo dài 6 tháng hoặc lâu hơn.

Mặc dù cần nhiều nghiên cứu hơn để chứng minh mối quan hệ nhân quả giữa tăng cân, béo phì và thuốc chống trầm cảm. Nhưng có ý kiến cho rằng một số loại thuốc có thể kích thích cảm giác thèm ăn, đặc biệt là đối với thực phẩm giàu carbohydrate đồng thời ảnh hưởng đến quá trình trao đổi chất. Cũng có thể là khi thuốc chống trầm cảm có hiệu quả, bạn sẽ bớt chán nản và lấy lại cảm giác thèm ăn. Điều đáng nói là ăn nhiều cũng có thể là một triệu chứng của bệnh trầm cảm, điều này dẫn đến tăng cân bất kể bạn có dùng thuốc chống trầm cảm hay không.

Tiến sỹ James Kocsis, giáo sư và bác sỹ tâm thần tại Trường Y khoa Weill Cornell và New York-Presbyterian cho biết: Có hai nhóm thuốc chống trầm cảm có thể gây tăng cân. Một là các thuốc ức chế tái hấp thu serotonin có chọn lọc, như Prozac, Zoloft và Lexapro. Hai là Remeron (Mirtazapine) được biết là gây tăng cân vì tác dụng kháng histamin của nó làm cho người dùng chậm chạp hơn.

Trong bối cảnh béo phì có thể trở thành “đại dịch”, nhưng việc tăng cân không mong muốn do sử dụng thuốc chống trầm cảm hiếm khi được đề cập đến. Nhất là khi những loại thuốc này hiện là dược phẩm được kê đơn phổ biến nhất ở Hoa Kỳ. Theo số liệu thống kê năm 2005, khoảng 27 triệu người Mỹ từ 6 tuổi trở lên đã sử dụng chúng.

Tuy nhiên không phải ai bị trầm cảm cũng nên dùng thuốc. Một nghiên cứu được công bố trên Tạp chí của Hiệp hội Y khoa Hoa Kỳ năm 2010 kết luận rằng thuốc chống trầm cảm kê đơn dường như ít tác dụng với bệnh nhân trầm cảm nhẹ hoặc trung bình. Do đó bác sỹ gợi ý một số biện pháp tự nhiên giúp đối tượng này cải thiện tình trạng bệnh, ít phụ thuộc vào thuốc như: Tập thể dục, cắt giảm caffein, châm cứu, bổ sung thực phẩm giàu vitamin B (acid folic, B6)…

Còn đối với trường hợp bị trầm cảm nặng cần phải dùng thuốc đủ liều và uống trong thời gian dài nên học cách kiểm soát cân nặng để hiệu quả điều trị được tốt nhất. Theo đó người bệnh nên:

- Tham khảo ý kiến về việc sử dụng loại thuốc chống trầm cảm ít hoặc không gây tăng cân. Lưu ý, việc đổi thuốc điều trị phải được thực hiện dưới sự giám sát ​​của bác sỹ và chuyên gia dinh dưỡng để xây dựng kế hoạch ăn uống, tập luyện để tránh ảnh hưởng đến việc điều trị.

- Tập thể dục nhịp điệu 30 phút/ngày giúp kiểm soát cân nặng bằng cách xây dựng khối lượng cơ nạc và đốt cháy calo.

- Tiêu thụ thức ăn nghèo năng lượng như rau xanh, hạn chế thức ăn có nhiều tinh bột (cơm, bánh mì, bún phở)… 

Phạm Quỳnh H+ (Drweil)
Mời quý vị độc giả đọc tin hàng ngày về chủ đề sức khỏe tại suckhoecong.vn trong chuyên mục Hỏi đáp Phòng bệnh & Điều trị