Có thật ăn ít calorie giúp tăng tuổi thọ?

Chế độ ăn khoa học, hạn chế calorie giúp bạn sống lâu hơn

Ngay từ năm 1935, các nhà khoa học đã chỉ ra rằng việc hạn chế lượng calorie tiêu thụ vào cơ thể có thể làm tăng tuổi thọ đáng kể của động vật có vú, trong đó có con người.

Các nhà nghiên cứu từ Trường Y khoa Lewis Katz (LKSOM) thuộc Đại học Temple (Philadelphia, Mỹ) đã phần nào làm sáng tỏ cơ chế có thể giải thích tại sao hạn chế calorie lại có lợi cho tuổi thọ.

Theo TS. Jean-Pierre Issa, Giám đốc Viện Nghiên cứu Ung thư Fels tại LKSOM, nó có liên quan đến cơ chế ngoại di truyền mang tên “tăng giảm methyl hóa” (methylation drift). Cơ chế ngoại di truyền cũng có thể xác định tại sao một số động vật có vú sống lâu hơn những loài khác.

Thế nào là tăng giảm methyl hóa?

Methyl hóa DNA là một cơ chế ngoại di truyền thông thường. Các sinh vật khác nhau, từ loài nấm đến người, sử dụng nó để điều chỉnh biểu hiện gene, nghĩa là để xác định bản sao của gene đang ở trạng thái nào.

Bộ gene nắm giữ bí mật tăng tuổi thọ

TS. Issa cho biết: “Các mô hình methyl hóa DNA tăng giảm đều đặn trong suốt cuộc đời, vì thế việc methyl hóa tăng ở một số vùng của bộ gene và giảm ở những chỗ khác”.

Methyl hóa là một sự thay đổi sinh hóa của DNA tạo ra các thẻ (tags) trên gene và các thẻ này kiểm soát sự nhận biết tế bào.

“Các thẻ này tương tự như các thẻ đánh dấu trang sách/bookmark cho biết tế bào phải làm gì và khi nào cần làm điều đó. Nếu những thẻ đánh dấu trang này bị mất hoặc thay đổi, thì tế bào mất đi một chút danh tính của nó. Tăng giảm methyl hóa là một thước đo tổng hợp số lượng bao nhiêu thẻ đã thay đổi”, TS. Issa giải thích.

Nhiều nghiên cứu trước đây đã chỉ ra rằng methyl hóa DNA có xu hướng trôi dạt theo độ tuổi.

Nghiên cứu sự tăng giảm methyl hóa và tuổi thọ

Nhóm nghiên cứu đã tìm hiểu các mẫu máu từ chuột (độ tuổi từ vài tháng tới 3 tuổi), khỉ Rhesus (độ tuổi từ vài tháng đến hơn 30 tuổi) và người (từ sơ sinh tới 86 tuổi).

Cún cưng: Không chỉ đáng yêu mà còn vô vàn lợi ích cho sức khỏe

Chế độ ăn không ngũ cốc phù hợp với ai?

Ăn mầm lúa mì có lợi gì?

6 điều nguy hại với sức khỏe của trẻ mà bố mẹ vẫn thường làm

Nên đọc

Nhóm nghiên cứu đã phân tích DNA lấy từ máu và phân tích để thấy “sự tăng và giảm methyl hóa DNA” ở những vị trí nhất định trong bộ gene.

Cụ thể, những đối tượng lớn tuổi đã có sự gia tăng methyl hoá tại các vị trí di truyền nhất định - nơi những đối tượng trẻ tuổi bị suy giảm và ngược lại.

Gene mang chức năng đã được methyl hóa nhiều hơn, ít gene đã được biểu hiện và ngược lại. Các phân tích DNA tiếp theo cho thấy mối tương quan tỷ lệ nghịch giữa sự trôi dạt metyl hoá và tuổi thọ. Sự thay đổi ngoại di truyền diễn ra càng nhanh thì tuổi thọ của mỗi loài càng ngắn.

Tiến sĩ Issa cho hay: “Sự tăng giảm ngoại di truyền được đặc trưng bởi sự tăng và giảm methyl hóa DNA trong bộ gene theo thời gian. Điều này xảy ra ở chuột nhanh hơn so với khỉ, và ở khỉ lại nhanh hơn ở người”.

Trung bình, chuột sống được từ 2 - 3 năm, loài khỉ Rhesus sống được khoảng 25 năm, và con người thọ khoảng trên dưới 70 tuổi.

Tăng tuổi thọ bằng cách hạn chế lượng calorie

Để tìm hiểu cách tăng tuổi thọ, các nhà nghiên cứu đã hạn chế lượng calorie tiêu thụ ở các đối tượng theo tỷ lệ: 40% ở chuột 3,4 tháng tuổi; 30% ở khỉ từ 7 - 14 tuổi.

Lượng calorie của chúng bị hạn chế trong một thời gian dài, nghĩa là những chú khỉ phải áp dụng chế độ ăn kiêng với lượng calorie thấp cho đến khi chúng 22 - 30 tuổi, và ở chuột là từ 2 - 3 tuổi.

Ở cả hai loài, tác động của việc hạn chế calorie là rất lớn. “Tuổi máu methyl hóa” (blood methylation age) của khỉ dường như trẻ hơn 7 tuổi so với tuổi thật của chúng. Cả hai loài đều cho thấy sự thay đổi methyl hóa có thể so sánh với các đối tượng trẻ hơn.

Các phát hiện này đã phần nào là tiền đề chứng minh “sự tăng giảm ngoại di truyền là một yếu tố quyết định tuổi thọ ở động vật có vú”.

Những phát hiện này có thể có ý nghĩa quan trọng đối với các bệnh liên quan đến tuổi, bao gồm đái tháo đường, ung thư, bệnh tim mạch và một số bệnh thoái hóa thần kinh.

Tìm hiểu cách giảm calorie trong chế độ ăn uống:

Calorie trong thức ăn và 17 cách cắt giảm 500 calorie/ngày

Top 25 thực phẩm ít calorie tốt cho việc giảm cân, ăn kiêng lành mạnh