Hà Nội: Loạn giá viện công vì chính sách xã hội hóa?

Tư nhân vào viện nhăm nhăm kiếm lợi

Báo cáo Đoàn giám sát HĐND thành phố Hà Nội, bà Lưu Thị Liên - Phó Giám đốc Sở Y tế Hà Nội - cho biết, tính đến đầu tháng 4/2014, ngành y của thành phố có 48 đề án xã hội hóa, trong đó ở 13 bệnh viện đang làm theo hình thức này thu hút hơn 170 tỷ đồng đầu tư; 6 trung tâm y tế triển khai 8 đề án thu hút hơn 66 tỷ đồng. Nguồn vốn trên chủ yếu huy động từ đối tác, còn nhân viên trong bệnh viện và nguồn vốn đơn vị chỉ được trên 16 tỷ đồng.

Qua 5 năm xã hội hóa ở các bệnh viện, Sở Y tế báo cáo hàng loạt mặt tích cực như bệnh viện có nhiều máy móc hiện đại để phục vụ bệnh nhân, nâng cao tay nghề cho nhân viên y tế… Tuy nhiên, vẫn còn nhiều mặt hạn chế như cách thức xác định tài sản nhà nước để định giá trị đối ứng vào đề án xã hội hóa chưa được chặt chẽ.

Phát biểu tại buổi làm việc, bà Nguyễn Thị Thùy - Trưởng ban Văn hóa - Xã hội HĐND chỉ rõ nhiều bệnh viện đầu tư theo hình thức xã hội hóa không đúng với danh mục và định hướng như quy định. "Nhà đầu tư chủ yếu đổ tiền vào lĩnh vực thu hồi vốn nhanh, sinh lời cao. Có những bệnh viện nhà đầu tư làm từ A đến Z, người bệnh phải bỏ tiền ra mua vật tư tiêu hao dẫn đến nhiều hoài nghi, thắc mắc", bà Thùy nêu.

Bà Thùy đề nghị Sở Y tế Hà Nội cho biết rõ những hạn chế của Bệnh viện Thanh Nhàn đã được khắc phục như thế nào và các bệnh viện khác ra sao. Ngay cả việc Thanh tra Chính phủ kết luận đề án xã hội hóa nhà ăn dinh dưỡng ở bệnh viện Thanh Nhàn không phải là xã hội hóa, bà Thùy cũng yêu cầu Sở Y tế cho biết rõ cụ thể đó là hình thức gì.

"Quá trình giám sát chúng tôi thấy dịch vụ xã hội hóa ở nhiều bệnh viện đang tự đặt ra nhiều loại giá cao hơn quy định. Nhiều bệnh viện điển hình như Thanh Nhàn đầu tư thiết bị không đầy đủ dẫn tới việc lệ thuộc vào thiết bị xã hội hóa. Đề nghị Sở Y tế cho biết có tình trạng lạm dụng việc khám chữa bệnh theo yêu cầu hay không", ông Đỗ Trung Hai - Phó Trưởng ban Văn hóa - Xã hội đề nghị Sở Y tế Hà Nội làm rõ.

Theo ông Hồ Quang Lợi - Trưởng ban Tuyên giao Thành ủy Hà Nội - dịch vụ được xã hội hóa ở nhiều bệnh viện, người bệnh gần như bị áp đặt giá. "Vai trò của Sở Y tế thế nào, ai là người điều tiết việc này để đảm bảo lợi ích của người bệnh. Xã hội hóa cũng phải phát huy tính nhân văn và hạn chế thấp nhất tính thương mại, đặt lợi nhuận lên trên đầu bệnh nhân", ông Lợi nói.

Vấn đề bà Ngô Thị Doãn Thanh đặc biệt quan tâm là tại sao cùng một kỹ thuật, loại bệnh, loại máy nhưng mỗi bệnh viện lại thu một giá và cách chia lợi nhuận cũng khác nhau. Ngoài ra, bà Thanh cho biết, cũng có viện dự án hợp tác 10 năm nhưng mới làm chưa đến 3 năm nhà đầu tư đã thu hồi vốn. "Như vậy, nhà đầu tư rất có lợi và phải chăng chính người bệnh phải chịu thiệt?", bà Thanh nói.

Vì lợi nhuận, nhà đầu tư bỏ mặc bệnh nhân?

Ông Trần Văn Trung - Trưởng phòng Kế hoạch (Sở Y tế Hà Nội) - cho biết rõ nghịch lý nhà đầu tư chỉ quan tâm về lợi nhuận, còn "chúng ta" quan tâm về vấn đề chất lượng khám chữa bệnh. Cũng theo ông Trung, không thể ép các bệnh viện chia lợi nhuận giống nhau vì mỗi nơi có một cách tính riêng phụ thuộc vào địa điểm, số lượng bệnh nhân… từ đó các bên tự thỏa thuận với nhau. Do vậy, ông Trung khẳng định các viện chia lợi nhuận khác nhau là hoàn toàn phù hợp.

Ông Lê Hường - Trưởng phòng Tài chính kế hoạch (Sở Y tế) -cho biết, trong các văn bản đều nói rõ giá do đơn vị tự quyết định sau khi thỏa thuận với đối tác. "Nhà đầu tư vào bệnh viện người ta phải tính đến lợi nhuận. Thậm chí nhiều thứ họ tính theo hướng có lợi mới làm", ông Hường giải thích.

Không hài lòng cách trả lời của Sở Y tế, ông Nguyễn Văn Nam - Trưởng Ban Kinh tế Ngân sách HĐND -yêu cầu Sở Y tế Hà Nội làm rõ: "Hình thức cho nhà đầu tư đặt máy - vậy mặt bằng của viện không phải là góp vốn thì gọi là hình thức gì?". Ông Trần Văn Trung trả lời: "Người ta nói đó là bệnh viện thuê thiết bị!". Ông Nam cho rằng, thuê thiết bị là hình thức khác, còn ở đây đang bị đánh tráo khái niệm.

Trước những vấn đề đại biểu HĐND thành phố Hà Nội nêu, ông Nguyễn Khắc Hiền - Giám đốc Sở Y tế Hà Nội xin nhận trách nhiệm trong việc chỉ đạo và hướng dẫn các bệnh viện thực hiện theo hình thức xã hội hóa và cũng vì chưa tính hết những rủi ro đó. Tuy nhiên, theo ông Hiền nhiều khi bệnh viện cũng phải "hi sinh" phần của mình để nhà đầu tư đem máy móc vào thu hút bệnh nhân, từ đó thu những khoản khác.

Chốt lại buổi giám sát, Chủ tịch HĐND thành phố Hà Nội Ngô Thị Doãn Thanh cho rằng, đối với dự án không hiệu quả phải dừng giữa chừng nhưng xử lý lại không đến nơi đến chốn, điển hình đó là đề án nhà ăn bệnh viện Thanh Nhàn. "Vài chục dự án như vậy có những dự án không hoàn thành là bình thường nhưng cái chúng tôi muốn là phải xử lý dứt điểm - thanh lý hợp đồng đó để thực hiện dự án khác. Đây là vấn đề tôi mong Sở Y tế khắc phục trong thời gian tới", Chủ tịch HĐND thành phố Hà Nội nói.