Dị tật đầu nhỏ ở trẻ không chỉ do Zika

Trẻ bị dị tật đầu nhỏ thường bị chậm phát triển trí tuệ

Dị tật đầu nhỏ là gì?

Tật đầu nhỏ là bệnh hiếm gặp khi tần suất mắc phải của bệnh chỉ vào khoảng 2 – 12 trẻ  trên 10.000 trẻ được sinh ra ở Mỹ mỗi năm.Yếu tố nguy cơ của tật đầu nhỏ ở trẻ tăng lên khi trẻ phơi nhiễm với các bệnh truyền nhiễm như rubella trong quá trình mang thai của mẹ. 

Bình thường trẻ em mới sinh ra có vòng đầu khoảng 35cm. Vòng đầu được đo ngang chân mày phía trước, trên vành tai hai bên và ngang ụ chẩm phía sau. Trong 3 tháng đầu vòng đầu tăng 2cm mỗi tháng, 3 tháng tiếp theo vòng đầu tăng 1cm mỗi tháng và 6 tháng tiếp theo vòng đầu tăng 0,5cm mỗi tháng. Tổng cộng trong 1 năm đầu vòng đầu của trẻ tăng 12cm. Chỗ khớp của các mảnh xương sọ lại với nhau tạo ra các thóp và các khớp sọ. Thóp sau đóng kín lúc trẻ 1 - 3 tháng tuổi, thóp trước đóng kín lúc trẻ 12 - 18 tháng và các đường nối dính liền ở tuổi dậy thì. Vòng đầu nhỏ hơn so với tuổi còn gọi là đầu nhỏ được xác định bằng cách đo vòng đầu và tính chỉ số chu vi theo độ lệch chuẩn. 

Tật đầu nhỏ có thể được phát hiện trên siêu âm trong suốt quá trình thai kỳ. Hiện nay các nhà khoa học đã ghi nhận mối liên hệ giữa virus Zika và sự phát triển của tật nhỏ đầu ở trẻ sơ sinh.

Nguyên nhân gây ra dị tật đầu nhỏ

Các yếu tố nguy cơ gây ra bệnh đầu nhỏ ở trẻ bao gồm:

- Bất thường về gen hoặc nhiễm sắc thể ví dụ hội chứng Down

- Nhiễm phải các bệnh lý như rubella, thủy đậu, bệnh toxoplasma (bệnh do ký sinh trùng toxoplasma gây ra)

Có rất nhiều yếu tố nguy cơ gây ra dị tật đầu nhỏ ở trẻ

- Trẻ bị suy dinh dưỡng nặng

- Đầu nhỏ do yếu tố môi trường: Nhiễm trùng bào thai, viêm màng não, mẹ sử dụng thuốc trong thai kỳ, bệnh lý nội tiết, suy dinh dưỡng nặng, thiếu oxy, xuất huyết não, các bệnh lý như thận đa nang, suy thận, thiểu sản đường mật... 

Ốc Thanh Vân và chồng con "sốc" khi thăm nhà máy sữa Vinamilk

Dễ cụt chi vì biến chứng đái tháo đường

Nên đọc

- Đầu nhỏ do mẹ bị bệnh lý chuyển hóa như đái tháo đường, phenylketon niệu...

- Trẻ bị thiếu oxy trong thai kỳ

- Đầu nhỏ do bất thường cấu trúc não: Khuyết tật ống thần kinh, schizencephaly (bệnh não phân chia)...

- Virus Zika cũng có thể là nguyên nhân gây ra chứng đầu nhỏ. Kể từ khi virus này xuất hiện ở Brazil vào mùa xuân năm 2015, hơn 4.000 trường hợp đầu nhỏ đã được thông báo ở trẻ sơ sinh có mẹ nhiễm virus Zika – tăng 20 lần so với những năm trước đó.

Mẹ bị nhiễm virus Zika, con sinh ra dễ bị dị tật đầu nhỏ

Yết tố môi trường cũng có thể làm tăng nguy cơ dị tật đầu nhỏ bẩm sinh ở trẻ. Theo nghiên cứu, một thai nhi có mẹ tiếp xúc với ma túy, rượu, khói thuốc lá và các chất độc hại khác có nguy cơ phát triển não bất thường hơn là những đứa trẻ có mẹ không tiếp xúc.

Dị tật đầu nhỏ ở trẻ nguy hiểm thế nào?

Dị tật đầu nhỏ ở trẻ có thể gây nhiều nguy hại về sức khỏe, đầu càng nhỏ tiên lượng thần kinh về sau càng xấu. Trẻ bị tật đầu nhỏ thường kèm chậm phát triển về vận động, trí tuệ, giác quan... Tật đầu nhỏ liên quan đến hội chứng di truyền thường kém theo dị tật các cơ quan khác như dị tật tim, hệ tiêu hóa, tiết niệu, nội tiết..., những trẻ bị tật đầu nhỏ có thể chết sớm.