Xã hội hoá y tế: Ai lợi, ai thiệt?

Đây là quan điểm của các của các chuyên gia tại buổi tọa đàm về “Xã hội hóa y tế” trên Cổng thông tin điện tử Chính phủ ngày 16/12.

Mục đích của xã hội hóa y nhằm nhằm huy động nguồn lực tiềm tàng trong xã hội, tham gia tích cực vào công tác khám chữa bệnh. Nhưng nếu chỉ dựa vào thực lực của hệ thống y tế công thì không thể nào đáp ứng tốt nhu cầu thực tế của xã hội.

Trong khi đó, dư luận lên án việc xã hội hóa tại nhiều bệnh viện, nhưng nếu không có hình thức này sẽ thiếu nguồn vốn để phát triển các kỹ thuật cao phục vụ người bệnh. Tuy nhiên, trong y tế có nhiều bất cập mà yêu cầu lãnh đạo Bộ Y tế cần phải có biện pháp giải quyết kịp thời.

Thế nào là xã hóa hóa trong y tế

Ông Phạm Lê Tuấn, thứ trưởng Bộ Y tế cho biết:Nội dung chính là xã hội hóa công tác chăm sóc sức khỏe, không phải là giảm đầu tư từ nguồn ngân sách Nhà nước mà huy động các nguồn trên. Thứ hai là bảo vệ và chăm sóc sức khỏe là trách nhiệm của mỗi người dân, cộng động cũng như các cơ quan liên quan. Thứ 3, xã hội hóa chăm sóc sức khỏe là gắn với việc tăng cường đầu tư từ Ngân sách và thực hiện tốt việc trợ giúp cho các đối tượng chính sách, người nghèo và việc này trong thời gian vừa qua Việt Nam là một trong những nước được Tổ chức Thế giới đánh giá rất cao về chính sách an sinh xã hội. Việt Nam hỗ trợ cho người nghèo 100% BHYT và Chính phủ đã quyết định hỗ trợ đến 70% mệnh giá cho đối tượng cận nghèo.

Thậm chí cha mẹ, ông bà không có BHYT nhưng con sống rất hoang phí. Đây là những thách thức cần tuyên truyền cho người dân hiểu. Thách thức của xã hội hóa là quản lý của Nhà nước, làm thế nào để có hiệu quả.

Đẩy mạnh xã hội hóa y tế, sẽ giảm được những cảnh xếp hàng khám bệnh như thế này

Tuy nhiên, ông Nguyễn Văn Tiên cũng thừa nhận vẫn còn một số tồn tại kể cả sự việc đáng tiếc. Có trường hợp cả lãnh đạo đơn vị bị xử lý kỷ luật, cách chức, thậm chí vào vòng lao lý. Theo ông, đơn vị nào tuân thủ đầy đủ theo quy định, tài chính thu chi công khai minh bạch, tự giám sát... thì hạn chế được sai sót. Do vậy, Bộ Y tế cần phải tăng cường giám sát, tự kiểm tra và huy động tốt hoạt động về chuyên môn.

Ông Nguyễn Tiến Quyết, Giám đốc Bệnh viện Việt Đức (Hà Nội) cho rằng, vấn đề là làm thế nào thực hiện chính sách cho đúng, kiểm tra ngặt nghèo, loại đi những phần tiêu cực. Có nơi lạm dụng, có nơi có lợi ích riêng nhưng nếu nơi đó người đứng đầu quản lý, giám sát chặt thì khó có chuyện này, chuyện kia.

Ông Nguyễn Văn Tiên cho rằng, muốn đánh giá việc lạm dụng các máy xã hội hóa thì phải dựa trên bằng chứng. Dư luận xã hội nói mạnh việc lạm dụng xã hội hóa, một số cơ sở y tế chùn lại không làm thì bệnh nhân lại là người chịu thiệt. Vấn đề là chỉ định làm xét nghiệm như thế nào là phù hợp, đúng quy chuẩn. Vì thế, ông đề nghị Bộ Y tế cần ban hành quy chuẩn xét nghiệm tránh trùng lặp, cấp bệnh viện nào thì được sử dụng loại trang thiết bị y tế nào, hạn chế lạm dụng. Bên cạnh đó, các bệnh viện có thể học cách quản lý quỹ của một số trường đại học có hội đồng quản lý gồm nhiều bên, mọi thứ đều phải minh bạch.

Lý giải việc vì sao có tình trạng máy nhà nước đầu tư thì hỏng đắp chiếu, máy xã hội hóa hoạt động hết công suất; các chuyên gia đồng tình cho rằng vì thời gian xin cấp kinh phí tu sửa lâu. Chẳng hạn, máy chụp cộng hưởng từ, CT bị cháy đèn thì thủ tục trình các nơi xin ngân sách có khi mất thàng tháng, thậm chí hàng năm nếu bệnh viện không dự trù ngân sách tốt.

"Vấn đề xã hội hóa cũng có hai mặt tích cực và tiêu cực, cần nhìn một cách toàn diện. Nền kỹ thuật nước ta tiến rất nhanh, cái gì cũng vậy, chạy nhanh thì hàng ngũ xộc xệch. Điều quan trọng là nhìn lại để chấn chỉnh", ông Tiên nhận định.