Cúng Rằm tháng Giêng đúng cách đề "chuyển vận cầu an"

Lễ Phật quanh năm không bằng ngày Rằm tháng Giêng

Rằm tháng Giêng còn có tên khác là Tết Nguyên Tiêu, có nghĩa là đêm rằm đầu tiên trong năm mới. Tết Nguyên Tiêu còn gọi là Tết Thượng Nguyên, bởi còn có Tết Trung Nguyên (Rằm tháng Bảy) và Tết Hạ Nguyên (Rằm tháng Mười).

Vào ngày này người Việt Nam thường đi lễ Chùa, lễ Phật để cầu mong cho sự bình yên, khoẻ mạnh quanh năm. Đây là lễ tiết quan trọng trong năm nên ông bà ta có câu: "Lễ Phật quanh năm không bằng ngày Rằm tháng Giêng".

Theo quan niệm từ xưa, Rằm tháng Giêng là thời điểm thích hợp để cầu nguyện an lành cho cả năm

Người theo đạo Phật thường cúng chay trong ngày này, cũng tùy theo tín ngưỡng mà có gia đình cúng Phật, có nhà cúng Thổ công, cũng có nơi cúng Thần tài. Tuy nhiên, hầu như gia đình nào, dù có điều kiện hay không đều sắm sửa cho gia đình một mâm cỗ cúng gia tiên để thể hiện tấm lòng thành kính với tiền nhân.

Chuẩn bị mâm cỗ cúng

Ngoài việc đến Chùa cầu bình an, may mắn, sức khỏe đầu năm thì trong dịp Rằm tháng Giêng, người Việt cũng rất coi trọng lễ cúng Rằm tại nhà. Để đón Tết Nguyên tiêu, các gia đình thường sắm hai lễ: Một là cúng Phật, cúng thần linh; Hai là cúng gia tiên vào giờ Ngọ (12h trưa).

Cúng Phật: Mâm cỗ cúng thường gồm các món chay vì quan niệm Rằm tháng Giêng là ngày tránh sát sinh, nên ăn chay để cầu mong may mắn, giải hạn cho cả năm. Lễ vật dâng cúng thường là hoa quả, chè xôi, các món đậu, canh xào không thêm nhiều hương liệu.

Đặc biệt trong mâm lễ phải có bánh trôi (chè trôi nước)

Ý nghĩa của việc ăn bánh trôi ngày Rằm tháng Giêng là mong muốn mọi việc quanh năm được hanh thông, trôi chảy. Ngoài ra còn có hương hoa, đèn nến, trầu cau, một ít vàng mã, rượu.

Cúng gia tiên: Mâm cỗ mặn thông thường có 4 bát, 6 đĩa, tổng cộng thành tròn 10 món. 4 bát gồm: Bát ninh măng, bát bóng, bát miến, bát mọc. 6 đĩa gồm: Thịt gà hoặc thịt lợn, giò hoặc chả, nem thính có thể thay bằng đĩa xào, dưa muối, đĩa xôi hoặc bánh chưng và bát nước chấm hoặc muối trắng.

Những món ăn trong mâm cỗ cúng cũng thể hiện những ước mong riêng của người Việt. Bánh chưng tượng trưng cho sự sinh sôi nảy nở của muôn loài; Thịt lợn đã chế biến thuộc về âm, dưa hành rau củ thuộc về dương, âm dương hài hòa tượng trưng cho sự phát triển. Ngoài ra trong mâm cỗ còn có thể có thêm cơm tẻ là lương thực hàng ngày. Mâm cỗ có nếp có tẻ, có âm dương đẩy đủ để sinh sôi nảy nở. Bát nước chấm đặt giữa mâm hình tròn tượng trưng cho trời đất vũ trụ, kết nối cổ kim.

Mâm cỗ mặn thông thường có 4 bát, 6 đĩa

Dù có nhiều món hay ít thì mâm cỗ cúng đều phải đầy đủ các màu sắc tượng trưng cho sự vận động của vũ trụ, âm dương ngũ hành: Màu đỏ tượng trưng cho hành hỏa, xanh của hành mộc, đen của hành thổ, màu trắng của hành thủy, màu vàng hành kim.

Bài văn khấn rằm tháng Giêng thông dụng tại nhà

(Chỉ mang tính tham khảo)

Nam mô A-di-đà Phật! (3 lần, 3 lạy)

- Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương.

- Con kính lạy Hoàng thiên Hậu Thổ chư vị Tôn thần.

- Con kính lạy ngài Bản cảnh Thành Hoàng, ngài Bản xứ Thổ địa, ngài Bản gia Táo quân cùng chư vị Tôn thần.

- Con kính lạy Cao Tằng Tổ Khảo, Cao Tằng Tổ Tỷ, Thúc Bá Đệ Huynh, Cô Di, Tỷ Muội họ nội họ ngoại.

Tín chủ (chúng) con là: ...............................................

Ngụ tại:........................................................................

Hôm nay là ngày Rằm tháng Giêng năm Ất Mùi gặp tiết Nguyên tiêu, tín chủ con lòng thành, sửa sang hương đăng, sắm sanh lễ vật, dâng lên trước án.

Chúng con kính mời ngày Bản cảnh Thành hoàng chư vị Đại Vương, ngài Bản xứ Thần linh Thổ địa, ngài Bản gia Táo quân, Ngũ phương, Long Mạch, Tài Thần. Cúi xin các ngài linh thiêng nghe thấu lời mời, giáng lâm trước án, chứng giám lòng thành thụ hưởng lễ vật.

Chúng con kính mời các các cụ Tổ Khảo, Tổ Tỷ, chư vị Hương linh gia tiên nội ngoại họ................... nghe lời khẩn cầu, kính mời của con cháu, giáng về chứng giám tâm thành, thụ hưởng lễ vật.

Tín chủ con lại kính mời Ông bà Tiền chủ, Hậu chủ tại về hưởng lễ vật, chứng giám lòng thành phù hộ độ trì cho gia chung chúng con được vạn sự tôn lành. Bốn mùa không hạn ách, tám tiết hưởng an bình.

Nam mô A-di-đà Phật! (3 lần, 3 lạy).

Những điểm đi lễ cầu may đầu năm ở Hà Nội

Đầu xuân đi lễ cầu duyên

Đi đền, chùa như thế nào cho đúng?

Đi chùa lễ Phật xưa và nay

Nên đọc