Giải Nobel Y sinh 2024 vinh danh 2 nhà khoa học Mỹ phát hiện ra microRNA

Chân dung hai khoa học Mỹ Victor Ambros và Gary Ruvkun, đã trở thành chủ nhân của Giải Nobel Y sinh năm 2024. Ảnh: Nobel Prize.

Ngày 7/10, thông báo của Hội đồng Nobel tại Viện Karolinska, thủ đô Stockholm (Thụy Điển) nêu rõ: "Giải thưởng Nobel Y sinh năm nay vinh danh hai nhà khoa học vì đã khám phá ra nguyên tắc cơ bản chi phối cách thức điều hòa hoạt động của gen. Họ đã phát hiện ra microRNA, một loại phân tử RNA nhỏ mới, có vai trò quan trọng trong việc điều hòa gene".

Theo CNN, nghiên cứu dựa trên một loài giun nhỏ có tên khoa học là C. Elegans của hai nhà khoa học Mỹ đã tiết lộ một nguyên tắc điều hòa gene hoàn toàn mới. Nguyên lý này rất cần thiết đối với các sinh vật đa bào, bao gồm cả con người, có liên quan mật thiết đến cách các sinh vật trên thế giới vận động và phát triển.

Việc khám phá ra điều hòa gene bằng microRNA, một họ phân tử giúp tế bào kiểm soát loại protein mà chúng tạo ra đã hoạt động trong hàng trăm triệu năm, là kết quả sau nhiều thập kỷ nghiên cứu của Victor Ambros (1953), giáo sư khoa học tự nhiên tại Trường Y khoa Đại học Massachusetts và Gary Ruvkun, giáo sư di truyền học tại Trường Y khoa Harvard.

"Khám phá của họ có tầm quan trọng rất lớn để hiểu được cách tế bào hoạt động và cách sinh vật phát triển. Đây là phát hiện mang tính đột phá, có thể tác động đến mọi lĩnh vực sinh học và y học" - Love Dalén, giáo sư về gene tiến hóa tại Đại học Stockholm cho biết.

Ủy ban Nobel giải thích về công trình của hai nhà khoa học: "Thông tin lưu trữ trong nhiễm sắc thể của chúng ta có thể ví như một cuốn sách hướng dẫn cho tất cả tế bào trong cơ thể. Mỗi tế bào chứa cùng một nhiễm sắc thể, chứa chính xác cùng một bộ gene và cùng một bộ hướng dẫn". Tuy nhiên, các loại tế bào khác nhau, chẳng hạn tế bào cơ và tế bào thần kinh, có những đặc điểm khác nhau. Hai nhà khoa học đã dành cả sự nghiệp của mình để nghiên cứu cơ chế nảy sinh những khác biệt này.

“Câu trả lời nằm ở quy định gene, cho phép mỗi tế bào chỉ chọn các hướng dẫn có liên quan. Điều này đảm bảo rằng chỉ có bộ gen chính xác mới hoạt động trong từng loại tế bào”, ủy ban cho biết, theo CNN.

Theo các nhà khoa học, quy định gene bằng microRNA đã hỗ trợ quá trình tiến hóa của các sinh vật ngày càng phức tạp. Nếu quá trình điều hòa gene bị sai lệch, nó có thể dẫn đến ung thư hay các tình trạng khác được tìm thấy ở người và các loài động vật khác, như mất thính lực và rối loạn xương.

"MicroRNA có liên quan rất nhiều đến ung thư. Hiện đang có những nghiên cứu đang được tiến hành để tạo ra các phương pháp điều trị hoặc sử dụng microRNA, bắt chước microRNA hoặc chặn microRNA - để điều trị ung thư. Tuy nhiên, vẫn có một số rào cản kỹ thuật trong đó nên hiện vẫn chưa có bất kỳ loại thuốc nào" - Thomas Perlmann, Tổng thư ký của Hội đồng Nobel cho biết.

Được biết, các nhà khoa học đoạt giải sẽ được trao chứng nhận Nobel, huân chương Nobel và tiền thưởng trị giá 11 triệu kronor Thụy Điển (khoảng 989.000 USD), vào ngày 10/12.

Năm 2023, giải Nobel Y sinh vinh danh nhà khoa học người Hungary Katalin Karikó và nhà khoa học người Mỹ Drew Weissman với phát hiện về việc biến đổi cơ sở nucleoside để phát triển vaccine công nghệ mRNA hiệu quả trong phòng ngừa COVID-19.

Giải thưởng Nobel ra đời cách đây 120 năm do nhà phát minh Thụy Điển Alfred Nobel khởi xướng, trao giải cho các hạng mục Y học, Vật lý, Hóa học, Văn học và Hòa bình và giải Nobel Kinh tế mới được bổ sung sau này.

Giải Nobel Y sinh mở màn cho tuần lễ Nobel năm 2024. Tiếp đến là giải Nobel Vật lý (ngày 8/10), giải Nobel Hóa học (9/10), Nobel Văn học (10/10), Nobel Hòa bình (11/10), Nobel Kinh tế (14/10).

 

Giải Nobel Y sinh 2023 khẳng định giá trị của công nghệ mRNA

Khám phá về gene và sự tiến hóa loài người giành Giải Nobel Y sinh 2022

Thử nghiệm vaccine ung thư phổi đầu tiên sử dụng công nghệ mRNA

Vaccine mRNA hứa hẹn tiềm năng chống bệnh truyền nhiễm và ung thư