Mèo cưng có thể bị mù màu không?

Mù màu ở mèo cưng không phải là bệnh lý mà là trạng thái tự nhiên

Mù màu là gì?

Mù màu là tình trạng một cá thể không thể phân biệt rõ một số màu sắc, nhưng điều đó không có nghĩa là họ chỉ nhìn thấy trắng và đen. Ở người, phổ biến nhất là mù màu đỏ - xanh lá, ảnh hưởng đến khoảng 8% nam giới và chưa đến 1% nữ giới. Một số dạng khác ít gặp hơn như mù màu xanh - vàng, hoặc đơn sắc (chỉ nhìn thấy đen - trắng).

Cơ chế nhìn màu dựa vào hai loại tế bào trong võng mạc: tế bào que và tế bào nón. Tế bào que giúp nhìn trong điều kiện ánh sáng yếu, còn tế bào nón giúp phân biệt màu sắc. Con người có ba loại tế bào nón, lần lượt nhạy với đỏ, xanh lá và xanh lam, từ đó tái hiện đủ dải màu cầu vồng.

Thị lực màu của mèo

Khác với người, mèo được cho là chỉ có hai loại tế bào nón chính. Một loại nhạy cảm với ánh sáng xanh lam – tím, loại kia nhạy cảm với ánh sáng vàng – xanh lục. Điều này khiến mèo khó phân biệt được sự khác biệt giữa đỏ, cam và xanh lục. Những màu này trong mắt chúng có thể ngả về xám, tương tự như người bị mù màu đỏ – xanh lá.

Tuy nhiên, một số nghiên cứu đã quan sát thấy mèo có thể có thêm loại nón thứ ba, nhạy với ánh sáng xanh lục lam. Nếu đúng, mèo có thể có dạng thị lực ba màu “nhẹ”, nhưng dải màu vẫn không phong phú như mắt người. Thế giới của mèo, vì vậy, có lẽ giống một bức tranh màu pastel, nhạt và ít rực rỡ hơn.

Không dừng lại ở đó, có giả thuyết mèo còn nhìn được tia cực tím (UV). Nếu đúng, điều này giải thích vì sao mèo hay chú ý đến những vệt nước tiểu hay dấu vết động vật mà chúng ta không thấy, bởi các dấu vết này phản chiếu tia UV.

Biến thể mù màu ở mèo

Cho đến nay, chưa có bằng chứng rõ ràng cho thấy mèo có thể mắc các dạng mù màu di truyền như ở người (mù đỏ – lục, mù xanh – vàng, hay đơn sắc). Tuy nhiên, giới khoa học không loại trừ khả năng vẫn tồn tại biến thể di truyền khiến một số cá thể mèo có thị lực màu còn hạn chế hơn đồng loại.

Vì sao khó kiểm tra mù màu ở mèo?

Con người có thể làm các bài kiểm tra màu sắc tiêu chuẩn, nhưng với mèo thì điều này bất khả thi. Các nhà nghiên cứu thường phải suy đoán thị lực của mèo dựa trên cấu trúc võng mạc, thí nghiệm hành vi và so sánh sinh học. Chính vì vậy, hiểu biết của chúng ta về cách mèo nhìn màu sắc vẫn còn nhiều khoảng trống.

Tầm nhìn độc đáo của mèo

Dù phân biệt màu sắc kém hơn, mèo lại có những lợi thế thị giác nổi bật. Võng mạc của chúng chứa nhiều tế bào que hơn hẳn con người, cho phép nhìn rõ trong ánh sáng mờ. Đây là lý do mèo “thấy đường” khi chúng ta gần như mù tịt trong bóng tối. Điều này đặc biệt quan trọng với một loài săn mồi hoạt động mạnh vào lúc chạng vạng sáng và tối.

Thêm vào đó, mèo có trường nhìn rộng 200 độ, so với 180 độ ở người. Khả năng bao quát này giúp chúng phát hiện chuyển động từ hai bên nhanh chóng hơn. Tuy nhiên, độ sắc nét lại hạn chế: trong khi con người có thể nhìn rõ vật thể ở khoảng 60 mét, mèo chỉ nhìn chi tiết tốt trong phạm vi 6 mét.

Giống như chúng ta, mèo có mắt hướng về phía trước, mang lại khả năng đánh giá độ sâu và khoảng cách. Đây là yếu tố sống còn khi chúng rình mồi và bật nhảy chính xác.

Mù màu có ảnh hưởng gì đến mèo?

Trong đời sống hằng ngày, việc không nhìn thấy toàn bộ dải màu không phải bất lợi lớn đối với mèo. Khi chọn đồ chơi hay chỗ nằm, chúng thường dựa vào mùi, chất liệu hoặc vị trí hơn là màu sắc. Một món đồ chơi màu đỏ có thể không “đỏ” trong mắt mèo, nhưng vẫn có hình dạng, chuyển động và mùi đủ hấp dẫn để chúng thích thú. Chính vì vậy, mù màu ở mèo không được coi là bệnh lý, mà đơn giản chỉ là đặc trưng thị giác tự nhiên của loài.

Trên thực tế, “sen” không cần quá lo lắng về vấn đề này ở mèo cưng. Hầu hết mèo vẫn sống khỏe mạnh, vui vẻ và hoạt bát bất chấp việc chúng không phân biệt được toàn bộ màu sắc. “Sen” có thể lưu ý một chút khi chọn đồ cho mèo như màu xanh lam hoặc tím có thể nổi bật hơn với chúng so với màu đỏ. Nhìn chung, thị giác của mèo đã tiến hóa để phục vụ tối ưu cho lối sống săn mồi trong bóng tối, chứ không phải để thưởng thức cảnh sắc ban ngày như con người.

 

8 nguyên nhân gây rụng lông ở mèo cưng

Làm thế nào để nhận biết giới tính mèo cưng qua khuôn mặt?

Vì sao mèo cưng lại thích đuổi theo tia laser?

Lý do nào khiến mèo cưng gầy đi nhanh chóng?