Nguồn gốc và ý nghĩa của ngày Cá tháng Tư – "ngày nói dối"

Vào ngày Cá tháng Tư mọi người có thể thoải mái nói dối nhau mà không sợ bị giận dỗi, trách móc

Ngày Cá tháng Tư có gì đặc biệt với 12 cung?

Cá tháng Tư: Những chiêu lừa cười ra nước mắt

Ngày Cá tháng Tư: Bạn là kẻ chơi khăm hay bị chơi?

Những món “thịt lừa” nổi tiếng ngày Cá tháng Tư

Cá tháng Tư là ngày gì?

Ngày Cá tháng Tư hay “ngày nói dối” (April Fools’ Day) dù không phải là ngày lễ chính trong năm nhưng đây là phong tục truyền thống tại nhiều quốc gia và tại Việt Nam cũng hưởng ứng ngày này khá rầm rộ. Ngày Cá tháng Tư diễn ra vào 1/4 dương lịch hàng năm, đây là ngày mà người ta được phép và thi nhau nói dối để trêu đùa người khác nhằm mục đích mua vui mà không sợ người khác giận dỗi hay trách móc.

Nguồn gốc ra đời của ngày Cá tháng Tư 1/4

Tuy đã rất phổ biến trên thế giới nhưng hiện nay nguồn gốc chính xác của ngày Cá tháng Tư vẫn còn nhiều tranh cãi với nhiều nguồn gốc khác nhau. Tuy nhiên, hầu hết mọi người đều cho rằng, ngày Cá tháng Tư bắt nguồn từ nước Pháp sau đó lan sang các nước khác trên thế giới.

Vào thế kỷ XVI tại Pháp, mùa Xuân được bắt đầu từ ngày 1 tháng 4 hàng năm. Tuy nhiên, đến năm 1582, vị Hoàng đế Charles IX đã ra lệnh chuyển ngày đầu năm mới về mùng 1/1. Thời điểm đó, do phương tiện truyền thông, liên lạc còn hạn chế. Người ta truyền thông tin đến nhau chủ yếu bằng đường bộ nên không có nhiều người dân biết về thay đổi thời gian này. Một số người dù biết vẫn không thể chấp nhận thời gian mùa Xuân vào ngày 1/1 mà vẫn tiếp tục đón năm mới vào ngày 1/4.

Điều này khiến cho thiên hạ quy đây là trò ngoan cố và vô cùng "ngớ ngẩn". Nhiều người còn lém lỉnh vui đùa rằng ngày 1/4 là "ngày nói dối". Kể từ đó, ngày Cá tháng Tư hay còn được gọi là ngày nói dối chính thức ra đời.

Ngày Cá tháng Tư hiện phổ biến tại nhiều quốc gia

Ngày Cá tháng Tư hiện phổ biến tại nhiều quốc gia

Trò đùa vào ngày 1/4 cũng lan mạnh sang nước Anh và Scotland. Người Anh và Pháp tiếp tục truyền bá rộng rãi "ngày nói dối" sang đến các nước thuộc Bắc Mỹ. Từ đó, ngày Cá Tháng Tư trở thành "ngày nói dối" được nhiều nước hưởng ứng và chấp nhận.

Một truyền thuyết khác thì cho rằng việc “chơi khăm” trong ngày Cá tháng Tư bắt nguồn từ cuốn truyện “The Canterbury Tales” (Những câu chuyện cổ tích) của nhà văn người Anh Geoffrey Chaucer từ năm 1392. Ngoài ra, tháng Tư cũng là thời điểm những loài cá sống trong vùng nhiệt độ ôn hòa, ví dụ như cá thu, dễ bị đánh bắt nhất do đi riêng lẻ. Vì vậy, Cá tháng Tư trở thành khái niệm ám chỉ sự khù khờ.

Ý nghĩa của ngày Cá tháng Tư

Ngày Cá tháng Tư mang ý nghĩa tốt đẹp với những câu nói đùa vô hại giúp mọi người có những phút giây vui vẻ bên nhau. Những lời nói dối thoải mái được nói ra miễn không gây tác hại và đi quá xa khiến cho người bị nói dối không cảm thấy khó chịu. Bên cạnh mang đến tiếng cười cho mọi người thì đối với mỗi quốc gia ngày này đều có một ý nghĩa riêng đặc biệt.

Theo quan niệm từ xưa vào ngày Cá tháng Tư, tất cả mọi người có thể nói khoác với nhau càng nhiều càng tốt. Tuy nhiên, tại một số nơi như Anh, Canada, Úc, New Zealand quy định khung thời gian cụ thể. Chẳng hạn trò đùa sẽ kết thúc vào buổi trưa, nếu sau buổi trưa mà vẫn nói khoác, trêu đùa thì sẽ gặp những điều không may mắn.

Thế giới kỷ niệm ngày Cá tháng Tư thế nào?

Ngày Cá tháng Tư hay còn gọi là ngày nói dối, là ngày hội vui vẻ, hấp dẫn đối với những người tinh nghịch và hài hước. Tại các quốc gia cũng có những cách khác nhau để kỷ niệm ngày này.

Ở Anh, người ta gọi những người bị lừa trong dịp 1/4 là “April Fool” có nghĩa là kẻ ngốc tháng 4 (hay ngắn gọn là: kẻ ngốc).

Mexico sẽ kỷ niệm ngày nói dối vào ngày 28/12 chứ không phải ngày 1/4. Ngày 28/12 được xem là ngày buồn nhất của đất nước này bởi đúng ngày này vua Herod đã ra lệnh thảm sát trẻ em vô tội. Để người dân quên đi ngày buồn bã, u tối thì đất nước này đã chọn ngày 28/12 là ngày nói dối, những trò đùa tại quốc gia này thường mang tính chất giải trí nhẹ nhàng.

Scotland có 2 ngày Cá tháng Tư, vào những ngày này mọi người sẽ nghĩ ra các trò trêu ghẹo ở phần lưng của người khác được gọi là "ngày vuốt đuôi". Sau này, dựa trên nền tảng những trò trêu ghẹo cũ người dân đã phát triển thành một trò đùa mới mang tên "hãy đá tôi một phát". Những nạn nhân của trò đùa trong ngày Cá tháng Tư sẽ bị gọi là "gowk - kẻ ngốc".

Trẻ em Pháp thường dính tờ giấy hình con cá lên áo bạn để trêu ghẹo vào ngày 1/4

Trẻ em Pháp thường dính tờ giấy hình con cá lên áo bạn để trêu ghẹo vào ngày 1/4

Tại Pháp, những người bị lừa sẽ có tên gọi là Poissons D'Avirl nghĩa là "những con Cá tháng Tư". Trẻ em Pháp đôi khi dán băng hình ảnh một con cá lên lưng các bạn cùng trường.

Còn tại Việt Nam, Ngày Cá tháng Tư du nhập từ rất sớm, tuy nhiên, người Việt Nam lại quen gọi ngày này là ngày nói dối. Vậy nên ngày 1/4 sẽ là “ngày nói dối” tại Việt Nam. 

 
Nguyễn An (Tổng hợp)
Mời quý vị độc giả đọc tin hàng ngày về chủ đề sức khỏe tại suckhoecong.vn trong chuyên mục Văn hóa