- Chuyên đề:
- Bệnh run tay chân
Run tay chân có thể là biểu hiện của bệnh run vô căn, Parkinson và bệnh lý tuyến giáp
Run tay có phải bệnh Parkinson?
Thuốc Dopamine điều trị Parkinson
Chữa bệnh Parkinson bằng thái cực dưỡng sinh
Bệnh Parkinson và run vô căn có phải là một?
Nguyên nhân gây run
Ai cũng từng bị run tay, run chân ít nhất một lần trong đời. Run khi giận dữ, sợ hãi hoặc khi kiệt sức, mệt mỏi… đó được gọi là run sinh lý. Nó xuất hiện khi có yếu tố tác động của môi trường, cảm xúc.
Nhưng run cũng có thể xảy ra do nhiều nguyên nhân khác. Run có thể là bệnh như trong bệnh run vô căn. Nó cũng có thể là dấu hiệu, triệu chứng của nhiều chứng bệnh khác nhau như bệnh parkinson, hội chứng parkinson hay đơn giản là do quá trình lão hóa, thoái hóa não ở người cao tuổi, hoặc rối loạn chức năng thần kinh thực vật, bệnh tuyến giáp, thuốc điều trị,…
Run vô căn là bệnh có tính chất gia đình, đây là nguyên nhân phổ biến nhất gây run. Đặc điểm của bệnh là run khi vận động, chẳng hạn như đang cầm cốc uống nước, xâu kim, viết thư, gõ máy tính… cơn run thường kết thúc khi nghỉ ngơi. Một số loại thuốc có thể giúp giảm run. Trong vài trường hợp, người bệnh có thể được chỉ định phẫu thuật não.
Ngược lại với run vô căn, Parkinson lại gây run khi nghỉ ngơi và giảm run khi vận động. Nếu run vô căn lành tính thì Parkinson lại tiến triển nhanh và ảnh hưởng rất nhiều đến sức khỏe, khả năng ghi nhớ cũng như chất lượng cuộc sống của người bệnh. Người bệnh Parkinson giai đoạn cuối thường bị tàn tật và phải sống phụ thuộc hoàn toàn vào người khác.
Một nguyên nhân phổ biến khác gây run ở người trẻđó là run do rối loạn thần kinh thực vật, thường liên quan đến suy nhược thần kinh, mệt mỏi, stress kéo dài. Run xuất hiện và tăng lên khi bạn cảm thấy lo lắng, hồi hộp, căng thẳng, tập trung chú ý làm một việc gì đó, khi đứng trước đám đông hoặc có người khác nhìn vào.
Ở những người bị cường giáp, nồng độ hormone tuyến giáp (T3, T4) tăng quá cao gây rối loạn chuyển hóa,làm ảnh hưởng đến hệ thần kinh - cơ và gây run. Những người mắc bệnh cường giáp thường runkèm theo các biểu hiện nhịp tim nhanh, ra mồ hôi, căng thẳng, bứt rứt, khó chịu.
Ngoài ra, tình trạng run cũng có thể gặp ở những người mắc bệnh suy gan, nghiện rượu, nhiễm độc thủy ngân/arsenic/lithium, sử dụng thuốc chống trầm cảm và một vài loại thuốc khác…
Khi phát hiện đúng nguyên nhân, triệu chứng run có thể được điều trị hiệu quả.
Run tay chân có thể chữa khỏi nếu phát hiện đúng nguyên nhân
Khi nào run tay chân là nguy hiểm và cần đi khám?
Bạn nên đi khám ngay nếu có một hoặc nhiều triệu chứng sau:
- Đột nhiên bị run hoặc đã bị run từ trước nhưng hiện nay bị nặng hơn;
- Tình trạng run khiến bạn gặp khó khăn trong việc thực hiện các hoạt động thường ngày hoặc tham gia sự kiện xã hội.
- Bị run tay, chân, đầu… và nghi ngờ đó là do tác dụng phụ của một loại thuốc bạn đang sử dụng.
Điều trị run như thế nào?
Một vài trường hợp run có thể được điều trị bằng thuốc hoặc phẫu thuật. Dưới đây là các phương pháp điều trị run hiện tại:
- Run do bệnh Parkinson bắt buộc phải được điều trị với các thuốc giúp bổ sung chất dẫn truyền thần kinh, như Levodopa (Madopar) để giúp cải thiện các triệu chứng của bệnh
- Run vô căn thường được điều trị bằng thuốc, chẳng hạn như:
+ Primidone (ví dụ, Mysoline)
+ Propranolol (ví dụ, Inderal)
- Trong trường hợp thuốc không thể làm giảm run, người bệnh có thể được chỉ định phẫu thuật kích thích não sâu (DBS) hoặc mở đồi thị.
Lưu ý khi điều trị tại nhà
Người bị run tay chân không nên uống nhiều caffeine
Bệnh run có thể trở nên tồi tệ hơn khi bạn mệt mỏi, thiếu ngủ, ăn không đủ chất. Để tận hưởng cuộc sống một cách ý nghĩa hơn, bạn nên tuân thủ theo các nguyên tắc sau:
- Giảm căng thẳng: Tâm trạng, tinh thần tác động rất lớn đến tình trạng run. Khi lo lâu, kích động, người bệnh sẽ bị run nhiều hơn. Vì thế, tránh xa căng thẳng là nguyên tắc đầu tiên mà người bị run do bất kỳ nguyên nhân nào phải tuân theo.
- Nghỉ ngơi và ngủ đầy đủ. Giảm thời gian ngủ ban ngày để tập trung cho giấc ngủ tối.
- Tập thiền, yoga hoặc tập thởgiúp giảm stress
- Hạn chế caffeine
- Giảm hoặc bỏ uống rượu
Tình trạng run sẽ xấu đi theo thời gian và làm ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày của bạn. Bạn có thể, cải thiện nó với những cách sau:
- “Làm nặng” đôi tay bằng cách đeo thêm một chiếc vòng tay bằng đá/kim loại, đeo đồng hồ hoặc luôn giữ vật gì đó trong tay. Điều này giúp giảm run và khôi phục khả năng kiểm soát vận động của đôi tay.
- Khi uống nước, chỉ rót nửa cốc để tránh nước bị tràn ra ngoài. Người bệnh có thể sử dụng ống hút.
- Sử dụng khóa, móc thay cho khuy áo, để dễ dàng hơn mỗi khi thay quần áo
- Lựa chọn đồ nấu nướng có quai to để dễ cầm nắm
*Thông tin bài viết được cung cấp bởi Viện Ung thư Quốc gia Hoa Kỳ (NCI).
Kim Chi H+
Bình luận của bạn