Detox - màn “thổi phồng” của giới marketing

Detox là gì?

Detox là gì?

Thải độc cơ thể (Detoxification hoặc đôi khi là body cleansing/thanh lọc cơ thể) còn được gọi ngắn gọn là detox. Nó được coi là một phương pháp điều trị thay thế nhằm loại bỏ các chất độc tích tụ trong cơ thể mà nhiều người tin rằng về lâu về dài sẽ gây hại cho sức khỏe cá nhân.

Detox xuất hiện từ thời Hy Lạp cổ đại dựa trên thuyết thể dịch (Humour theory). Đây là học thuyết về cấu tạo và hoạt động của cơ thể con người được phát triển bởi các thầy thuốc cũng như các triết gia Hy Lạp và La Mã cổ đại, sau đó được nâng lên một tầm cao mới cả về lý luận lẫn thực hành nhờ công của Hippocrates. Theo đó, cơ thể con người được cấu thành từ 4 thể dịch cơ bản: Máu, mật đen, mật vàng và niêm dịch (tương ứng với 4 nguyên tố cơ bản cấu thành vũ trụ là không khí, đất, lửa và nước). Sự cân bằng của 4 chất này là điều kiện tiên quyết giúp con người khỏe mạnh và bệnh tật là hậu quả của một tình trạng quá thừa thãi hay thiếu hụt chất nào đó. Học thuyết này được ủng hộ phát huy tác dụng đến tận thế kỷ XIX.

Tuy nhiên, ngày nay, thuyết thể dịch đã không còn đúng đắn và phù hợp nữa. Vậy nên, sự lẫn lộn giữa quan điểm y học tự cổ chí kim có thể gây ra nhiều mâu thuẫn trong cách hiểu về detox, dẫn đến việc thực hành detox sai lầm, nhiều rủi ro cho sức khỏe.

Khái niệm mị dân

Detox hiện đang được tung hô trên mọi phương tiện, từ con đường “truyền miệng”, trên quảng cáo, internet, tới cả báo, đài, TV… Chỉ cần một thao tác tìm kiếm đơn giản trên Google là có ngay hàng trăm, thậm chí hàng ngàn phương pháp detox như các chế độ ăn, cách làm đồ uống, pha nước tắm detox, thụt rửa đại tràng… Trong đó, detox giảm cân bằng nhịn ăn, uống nước ép trái cây, smoothie xuất hiện với tần suất dày đặc.

Tuy nhiên, ý tưởng rằng chỉ cần ăn uống là có thể tẩy rửa mọi chất độc tích tụ do lối sống hưởng thụ dường như là bất khả thi. Bởi lẽ, detox mà bạn thường nghe thấy có thể là một trò lừa đảo, là một khái niệm giả dược được giới marketing, các nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe nghĩ ra để bán được nhiều hàng hơn.

Edzard Ernst - Giáo sư danh dự về y học hỗ trợ (Đại học Exeter, Anh) cho hay: “Có hai loại detox: Một loại là chân chính và loại kia thì không. Loại chân chính là việc điều trị y tế cho những người bị nghiện ma túy nguy hiểm đến tính mạng. Loại còn lại bị các doanh nhân, người buôn bán và ‘lang băm’ đánh lừa để bán các sản phẩm điều trị giả mạo được cho là giải độc các độc tố mà bạn đã tích lũy”.

Phần lớn các quảng cáo bán hàng xoay quanh “chất độc” - các chất độc hại mà bạn ăn hoặc hít vào. Tuy nhiên, hầu như những nhà phân phối lại không giải thích rõ ràng rằng những chất độc này là gì và có rất ít hoặc không có bằng chứng về sự tích tụ chất độc ở bệnh nhân điều trị.

Làm thế nào để hạ sốt cho trẻ mà không cần dùng thuốc?

Anthocyanin - chất chống oxy hóa mạnh mẽ được y học tự cổ chí kim công nhận

Nên đọc

Có thể nói, độc tố là chất độc được sản xuất thông qua quá trình sinh học. Chất nicotine được tìm thấy từ khói thuốc lá là một độc tố, chất thải chuyển hóa được tạo ra bởi các tế bào bên trong cơ thể người cũng là một độc tố. Cơ thể bạn có thể tích lũy cả độc tố tự nhiên và nhân tạo khi nuốt thức ăn, uống nước, khi hít thở. Các chất gây ô nhiễm không khí như ozone và nitrogen dioxide có thể liên quan đến một loạt vấn đề sức khoẻ ở người từ viêm đường hô hấp trên đến ung thư. Các chất gây ô nhiễm nguồn nước như arsen, chất gây ung thư và thuỷ ngân, có liên quan đến rối loạn thần kinh. Ngay cả rau củ quả hữu cơ cũng không tránh khỏi việc bị nhiễm độc tố như  E. coli và Salmonella gây ra bệnh cấp tính.

Nếu các chất độc tích tụ trong cơ thể không thể bài tiết, bạn có thể sẽ bị bệnh và nặng hơn là tử vong. Về cơ bản, cơ thể con người đã tự có chức năng thải độc thông qua 6 cơ quan: Da, hệ bạch huyết, phổi, gan, thận và hệ tiêu hóa.

Chính vì vậy, GS.TS Michael Gershon (Đại học Columbia, Mỹ) khẳng định việc uống các loại nước ép trái cây được cho là có thể “thanh lọc cơ thể” sẽ không giúp cơ thể bạn thoát khỏi các độc tố nhanh hơn hoặc hiệu quả hơn. Tốt nhất, hãy để cơ thể loại bỏ chất độc theo cách tự nhiên.

Theo dõi trên Health+ để tìm hiểu thêm về detox.