Sự thật về detox: Chăm sóc hay hủy hoại bản thân?

Detox có tốt như bạn nghĩ?

Nhiều khóa học yoga, các khóa tu và massage cũng được cam kết là có thể giúp detox hiệu quả. Bạn có thể thực hiện chế độ ăn kiêng 7 ngày và có thể bạn sẽ giảm cân thành công, tuy nhiên, điều đó không có liên quan gì với các chất độc mà nó là hệ quả của việc bạn ăn ít hơn và chăm sóc sức khỏe nhiều hơn.

Không có tác dụng giải độc như mong muốn đã đành, các phương pháp detox sai lầm còn gây ra nhiều hệ lụy cho sức khỏe.

Có thể thấy rõ quan điểm này qua một số phương pháp detox phổ biến dưới đây:

Liệu pháp thụt rửa đại tràng (Colonic irrigation)

Những người đề xướng ra liệu pháp này cho rằng detox cơ thể hãy bắt đầu từ làm sạch ruột, loại bỏ phế thải. Họ cho phân hoặc các chất thải tích tụ, bám trên niêm mạc đại tràng trong thời gian dài sẽ gây ra vô vàn căn bệnh và họ phải thụt rửa tất cả đi. Rất nhiều nhà cung cấp dịch vụ và sản phẩm làm sạch ruột khẳng định rằng việc bỏ ra một khoản tiền nhất định cho họ là sự lựa chọn sáng suốt giúp tăng cường hệ thống miễn dịch, mang lại nhiều lợi ích về sức khỏe và giúp giảm cân.

Thế nhưng, đây chỉ là một việc làm vô ích, thừa thãi, tốn kém và thiếu các bằng chứng khoa học xác đáng. Thực hành liệu pháp này thậm chí còn có thể gây thủng ruột, nhiễm trùng nặng, mất cân bằng điện giải, gây các vấn đề về thận và suy tim.

Miếng dán thải độc

Một “quả lừa” khác đến từ miếng dán thải độc mà theo quảng cáo là “tác động lên hơn 60 huyệt vị trên gan bàn chân, sản phẩm giúp thải độc và làm sạch cơ thể, làm cơ thể nhẹ nhõm và phòng bệnh liên quan đến bàn chân; Sau 8 giờ dược liệu sẽ tác động vào gan bàn chân, kích thích huyệt đạo giúp thông khí huyết, tăng cường sức khỏe, giúp bạn có giấc ngủ ngon hơn, thư giãn an thần và tiêu tan mệt mỏi”. Tức là, chỉ cần dán miếng dán ở dưới lòng bàn chân vào buổi tối trước khi đi ngủ thì sáng hôm sau thấy miếng dán bị đổi màu - chính là các chất độc ở bên trong cơ thể đã được hút ra ngoài.

Tuy nhiên, theo nghiên cứu của các chuyên gia, miếng dán này không có tác dụng hút độc, thậm chí còn có thể gây hại cho cơ thể nếu sử dụng lâu dài. Thực tế, miếng dán có chứa acid glycolic nồng độ cao có tác dụng như một chất tẩy tế bào và rất nguy hiểm khi tiếp xúc trực tiếp với da. Mặt khác, sử dụng miếng dán này ở bất cứ đâu cũng đều ra kết quả giống nhau, kể cả các vật liệu vô cơ.

Làm sạch gan

Cơ quan chính trong quá trình thải độc cơ thể là gan. Tất cả mọi thứ bạn hít thở hoặc ăn uống được phân giải và hấp thu vào mạch máu đi qua gan. Cơ thể phụ thuộc vào gan để điều hoà, tổng hợp, dự trữ và tiết ra nhiều protein quan trọng, các chất dinh dưỡng cũng như làm sạch, chuyển đổi và thải các chất độc hại hoặc không cần thiết. Nhiều sản phẩm detox bán trên thị trường đòi hỏi phải “làm sạch” gan. Thế nhưng, thực tế là ở những người khỏe mạnh, gan không phải là nơi chứa các chất độc. Thay vào đó, gan chuyển những chất có khả năng gây hại cho cơ thể thành các hóa chất hòa tan trong nước để thải ra bên ngoài thông qua mồ hôi hoặc nước tiểu.

Ở một số người bị bệnh gan nhất định, chẳng hạn như viêm gan virus (A, B hoặc C), các chất độc hại đôi khi có thể tích tụ trong cơ thể. Một số chất “lành” khác có thể trở nên độc hại với liều lượng cao như vitamin A, sắt và đồng cũng có thể tích tụ trong gan hoặc các cơ quan khác. Nhưng không có bằng chứng khoa học nào cho thấy chế độ ăn kiêng hoặc các sản phẩm làm sạch gan có thể giúp điều trị bệnh gan. Mặc dù vậy, nhiều nghiên cứu vẫn ủng hộ quan điểm cho rằng một số loại thực phẩm nhất định và các chất bổ sung thảo dược có thể thúc đẩy sức khoẻ của gan.

Thay đổi chế độ ăn uống

Phương pháp detox phổ biến nhất vẫn là nhịn ăn, nước ép trái cây, thảo dược hoặc tiêu thụ một chế độ ăn toàn đồ tươi sống (Raw diet) với mong muốn giảm cân nhanh chóng.

Tuy nhiên, không có nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng các loại thực phẩm hoặc thảo dược đặc biệt có hiệu quả trong việc loại bỏ chất độc từ máu hoặc các cơ quan khác. Những người đề xướng ra liệu pháp detox này cho rằng nhịn ăn hoặc uống nước ép trái cây sẽ giúp đốt cháy tế bào mỡ (mà họ tin rằng đây chính là nơi chứa chất độc). Thế nhưng, việc đốt các tế bào mỡ lại không liên quan đến quá trình detox tự nhiên của cơ thể.

Run lắc đầu liên tục kể cả khi làm việc và nghỉ ngơi phải làm sao?

Người ăn chay, ăn thuần chay nên bổ sung khoáng chất nào?

Nên đọc

Mặt khác, việc hạn chế ăn uống hoặc ăn kiêng kham khổ có thể gây ra nhiều căng thẳng cho hệ thống cơ thể. Sự mất nước là một trong những nguy cơ lớn nhất.

Bên cạnh đó, chế độ ăn thực phẩm tươi sống chủ yếu là rau củ quả giàu chất xơ nên nếu bạn có một hệ tiêu hóa nhạy cảm (bị viêm ruột, viêm loét đại tràng...), nó sẽ gây hại nhiều hơn lợi.

Hơn nữa, nhiều loại thực phẩm nên được nấu chín hơn là ăn sống. Thực tế, có nhiều thực phẩm khi nấu chín không những không bị tiêu hao dưỡng chất mà còn giúp cơ thể tiêu hoá tốt hơn và mang lại nhiều lợi ích cho sức khoẻ hơn.

Đối với những thực phẩm giàu chất chống oxy hoá (beta-carotene và lycopene) như bí, khoai lang hay cà chua, quá trình nấu nướng giúp chúng giải phóng các chất dinh dưỡng, tăng thêm vị ngon và dễ hấp thu hơn. Nấu chín cũng là cách tiêu diệt vi khuẩn và mầm bệnh có thể tồn tại trong các sản phẩm từ động vật như như cá, trứng và thịt.

Ngoài ra, một số loại rau cải tươi (cải xoăn, bông cải xanh, bắp cải...) có chứa hợp chất goitrogenic ảnh hưởng xấu tới tuyến giáp, đặc biệt với người bị suy giáp. Tuy nhiên, hợp chất này sẽ bị suy giảm bởi nhiệt. Vậy nên, nấu chín rau cải là cách tốt nhất để bảo vệ sức khoẻ. Bên cạnh đó cũng nên nấu chín nấm và ớt trước khi ăn.