Bộ Y tế ban hành Thông tư hướng dẫn điều phối nguồn hiến mô, bộ phận cơ thể người

Việc hiến tặng mô, tạng ở nước ta còn hạn chế do nhiều rào cản về luật pháp và tâm lý.

Đăng ký ghép mô, bộ phận cơ thể người

Theo đó, trường hợp chẩn đoán xác định người bệnh có chỉ định và có nguyện vọng ghép mô, bộ phận cơ thể người, cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có trách nhiệm cung cấp thông tin về các bệnh viện ghép để người bệnh lựa chọn bệnh viện ghép.

Người bệnh được chỉ định và có nguyện vọng ghép mô, bộ phận cơ thể người phải làm đơn đăng ký ghép mô, bộ phận cơ thể người gửi bệnh viện ghép. 

Trường hợp người bệnh muốn hủy bỏ đăng ký ghép mô, bộ phận cơ thể người tại bất kỳ thời điểm nào, người bệnh làm đơn hủy bỏ đăng ký ghép mô, bộ phận cơ thể người gửi đến bệnh viện ghép nơi người đó gửi đơn.

Sau khi tiếp nhận đơn đăng ký ghép mô, bộ phận cơ thể người, bệnh viện ghép có trách nhiệm thực hiện khám bệnh, chữa bệnh cho người bệnh và theo dõi tình trạng của người bệnh. Khi người bệnh đáp ứng tiêu chí chuyên môn trong tuyển chọn người nhận mô, bộ phận cơ thể người theo hướng dẫn của Bộ Y tế, bệnh viện ghép lập thông tin người bệnh vào danh sách chờ ghép mô, bộ phận cơ thể người của bệnh viện ghép và danh sách chờ ghép mô, bộ phận cơ thể người của quốc gia.

Trong quá trình chờ ghép, bệnh viện ghép có trách nhiệm bỏ người bệnh ra khỏi danh sách chờ ghép của bệnh viện ghép và cập nhật thông tin này trên danh sách chờ ghép mô, bộ phận cơ thể người của quốc gia đối với các trường hợp sau đây:

- Người bệnh có đơn hủy bỏ đăng ký ghép mô, bộ phận cơ thể người;

- Người bệnh không còn đáp ứng tiêu chí chuyên môn trong tuyển chọn người nhận mô, bộ phận cơ thể người theo hướng dẫn của Bộ Y tế;

- Người bệnh không tuân thủ hướng dẫn theo dõi của bệnh viện ghép.

Nguyên tắc điều phối lấy, ghép mô, bộ phận cơ thể ở người hiến sau khi chết

Việc điều phối ghép mô, bộ phận cơ thể ở người hiến sau khi chết phải đáp ứng các nguyên tắc quy định tại Điều 37 của Luật Hiến, lấy, ghép mô, bộ phận cơ thể người và hiến, lấy xác, trong đó: bảo đảm nguyên tắc hòa hợp giữa người hiến và người được ghép và bảo đảm công bằng giữa những người được ghép.

Thứ tự ưu tiên ghép mô, bộ phận cơ thể người được quy định như sau:

- Trẻ em;

- Trường hợp cấp cứu;

- Người đã hiến bộ phận cơ thể người khi có chỉ định ghép hoặc người có tên đầu tiên trong danh sách chờ ghép của Trung tâm điều phối quốc gia về ghép bộ phận cơ thể người hoặc trong danh sách chờ ghép của cơ sở y tế lấy, ghép mô, bộ phận cơ thể người;

- Trường hợp nhiều người có cùng thông số sinh học với người hiến thì ưu tiên đối với người có tên trong danh sách chờ ghép của cơ sở y tế đã lấy bộ phận cơ thể của người hiến đó.

Bên cạnh đó, việc điều phối ghép mô, bộ phận cơ thể người phải tuân thủ thêm các nguyên tắc sau đây:

- Khoảng cách địa lý, thời gian đi lại từ cơ sở y tế nơi có người bệnh có tiềm năng chết não và cơ sở y tế ghép mô, bộ phận cơ thể người.

- Nguyện vọng của người hiến hoặc gia đình người hiến mô, bộ phận cơ thể người, trừ trường hợp nguyện vọng đó không phù hợp với quy định của pháp luật.

Trách nhiệm

Thông tư 48 của Bộ Y tế cũng quy định cụ thể chức năng, nhiệm vụ, trách nhiệm của từng đơn vị về việc đăng ký ghép và điều phối lấy, ghép mô, bộ phận cơ thể ở người hiến sau khi chết. Trong đó, trách nhiệm của Trung tâm điều phối quốc gia gồm: 

- Tổ chức điều phối việc lấy, ghép, bảo quản, lưu giữ, vận chuyển mô, bộ phận cơ thể người.

- Xây dựng Hệ thống đăng ký hiến, ghép mô, bộ phận cơ thể người trực tuyến.

- Công bố công khai danh sách bệnh viện ghép trên Hệ thống đăng ký hiến, ghép mô, bộ phận cơ thể người trực tuyến.

- Chủ trì, phối hợp với các bệnh viện ghép trong việc xây dựng hướng dẫn đánh giá thứ tự ưu tiên ghép mô, bộ phận cơ thể người để trình Bộ Y tế ban hành.

- Kiểm tra, giám sát việc thực hiện đăng ký ghép mô, bộ phận cơ thể và việc thực hiện điều phối lấy, ghép mô, bộ phận cơ thể người tại các cơ sở y tế. 

- Thực hiện các hoạt động truyền thông về hiến, lấy, ghép mô, bộ phận cơ thể người và hiến, lấy xác, hoạt động truyền thông để tri ân người hiến, kỷ niệm chương cho người hiến.

Đối với Bệnh viện Ghép, Bộ Y tế yêu cầu bệnh viện thành lập hoặc phân công đơn vị, bố trí nhân lực để thực hiện nhiệm vụ quản lý người bệnh chờ ghép mô, bộ phận cơ thể người tại bệnh viện ghép; phối hợp với Trung tâm điều phối quốc gia trong việc điều phối lấy, ghép mô, bộ phận cơ thể người.

Lập danh sách chờ ghép mô, bộ phận cơ thể người của bệnh viện ghép và cập nhật vào danh sách chờ ghép mô, bộ phận cơ thể người của quốc gia. Báo cáo Trung tâm điều phối quốc gia về quá trình tham gia điều phối và việc thực hiện ghép mô, bộ phận cơ thể người.

Đối với Bệnh viện Hiến, Bộ Y tế cũng yêu cầu bệnh viện thành lập hoặc phân công đơn vị, bố trí nhân lực thực hiện nhiệm vụ tư vấn, vận động người hiến mô, bộ phận cơ thể người. 

Bệnh viện hiến cần tổ chức tôn vinh người hiến mô, bộ phận cơ thể người. Phối hợp với bệnh viện ghép, Trung tâm điều phối quốc gia trong thực hiện nhiệm vụ tư vấn về hiến, lấy, ghép mô, bộ phận cơ thể người và hiến, lấy xác.

 

Bộ Y tế: Kiện toàn tổ chức bộ máy theo hướng tinh gọn, hiệu quả

Bộ Y tế: Hoàn thiện chính sách, tăng cường phòng, chống bệnh truyền nhiễm

Bệnh viện Việt Đức – đơn vị tiên phong trong lĩnh vực ghép tạng tại Việt Nam

Hiến tặng mô, tạng - Cho đi là còn mãi