5 cách trang bị kỹ năng tài chính cho trẻ

Việc cha mẹ sớm trang bị cho con vô cùng quan trọng, để giúp con có một thái độ đúng đắn với tiền bạc khi trưởng thành.

1. Mở tài khoản ngân hàng cho trẻ

Thay vì đưa con thẻ tín dụng hay thẻ ghi nợ quá sớm, một tài khoản tiết kiệm sẽ là bước khởi đầu an toàn và mang tính giáo dục hơn. Trẻ có thể gửi tiền lì xì, tiền tiêu vặt hoặc tiền sinh nhật vào đó, đồng thời theo dõi số dư tăng lên, hiểu về khái niệm lãi suất và làm quen với dịch vụ ngân hàng.

Khi con có công việc làm thêm đầu tiên, cha mẹ có thể cân nhắc mở tài khoản thanh toán kèm thẻ ghi nợ. Điều này cho phép trẻ tập tiêu trong phạm vi số tiền mình có, trong khi phụ huynh vẫn có quyền kiểm tra và giám sát với vai trò người người giám hộ.

2. Đưa con đi siêu thị

Câu hỏi quen thuộc “Mẹ ơi, con có thể mua cái này được không?” mỗi lần đi mua sắm có thể biến thành bài học tài chính quý giá đối với trẻ. Thay vì từ chối ngay, cha mẹ có thể giải thích: “Món đồ này không nằm trong danh sách. Nếu mua nó, chúng ta sẽ thiếu tiền cho những thứ cần thiết khác.”

Hãy để trẻ cùng lập danh sách mua sắm, cầm máy tính để cộng dồn hóa đơn khi đi chợ. Trải nghiệm này giúp trẻ thấy rõ giá trị của việc lập ngân sách và chi tiêu có kế hoạch.

3. Làm quen với tiền mặt

Mặc dù thanh toán không dùng tiền mặt đang ngày càng phổ biến, tuy nhiên tiền mặt vẫn đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng nền tảng tài chính. Trẻ cần biết cách đếm tiền, nhận diện mệnh giá và hiểu quy tắc cộng trừ cơ bản. Đây không chỉ là bài học toán học mà còn là nền tảng để quản lý tiền trong môi trường số sau này.

4. Nuôi heo đất và hũ tiền tiết kiệm

Hình thức tiết kiệm bằng việc nuôi heo hay đựng tiền trong hũ thủy tinh vẫn được nhiều gia đình áp dụng vì tính trực quan. Trẻ có thể tận mắt thấy thành quả tiết kiệm của mình ngày càng đầy lên sau mỗi lần bỏ tiền vào.

Cha mẹ có thể nâng cấp phương pháp bằng cách chia hũ hoặc phong bì theo mục tiêu:

• Chi tiêu: Dành cho những mong muốn tức thời (đồ chơi nhỏ, quần áo, trò chơi hay ứng dụng).
• Tiết kiệm: Dành cho món đồ lớn hơn (điện thoại mới hoặc đôi giày đắt tiền).

Cách này giúp trẻ hiểu khái niệm phân bổ tiền bạc theo nhu cầu và mục tiêu rõ ràng.

5. Thanh toán hóa đơn giả định

Với trẻ đã biết đọc viết, cha mẹ có thể tổ chức chơi nhập vai để giúp trẻ tập làm quen với việc thanh toán hóa đơn. Việc này có thể làm như một buổi học thử duy nhất hoặc lặp lại thường xuyên để hình thành thói quen.

Ở phiên bản đơn giản, cha mẹ chỉ cần cùng con ngồi lại, liệt kê chi phí trung bình cho những khoản quen thuộc như tiền thuê nhà, điện nước, bảo hiểm xe, phí ngân hàng hay dịch vụ xem phim trực tuyến. Chỉ một lần trải nghiệm, trẻ sẽ nhanh chóng hiểu chi phí sinh hoạt hàng tháng tốn kém ra sao và một gia đình cần bao nhiêu tiền để duy trì cuộc sống.

Ở phiên bản dài hạn, cha mẹ có thể biến tiền tiêu vặt của con thành ‘ngân sách gia đình thu nhỏ’. Hãy tạo ra những hóa đơn giả cho các khoản như tiền thuê nhà, internet hay điện nước, rồi yêu cầu con trích tiền tiêu vặt để thanh toán. Phần tiền đó cha mẹ sẽ giữ lại như một khoản tiết kiệm. Thói quen này giúp trẻ học cách lập kế hoạch chi tiêu, dự đoán trước các khoản cố định và hình dung rõ hơn trách nhiệm tài chính trong cuộc sống sau này.

Điều quan trọng là biến những trải nghiệm này thành bài học nhẹ nhàng, mang tính giáo dục, tránh tạo ra áp lực hay sự đe dọa.

 

Podcast: Kỹ năng giúp đảm bảo an toàn cho trẻ trong kỳ nghỉ Hè

Chăm sóc sức khỏe tâm thần trẻ em cần kỹ năng và nguồn lực

10 kỹ năng sống cơ bản cần dạy cho trẻ

5 cách giúp trẻ phát triển kỹ năng viết