Chụp mật tuỵ ngược dòng qua nội soi là gì, thực hiện thế nào?

Chụp mật tuỵ ngược dòng qua nội soi thường được dùng để chẩn đoán các vấn đề gan mật

Chụp mật tuỵ ngược dòng qua nội soi là gì?

Kỹ thuật chụp mật tuỵ ngược dòng qua nội soi (hay ERCP) kết hợp việc dùng tia X và ống nội soi dài, linh hoạt, có gắn đèn ở đầu. Các bác sỹ sẽ đưa ống nội soi này qua miệng, cổ họng, xuống thực quản, dạ dày tới phần đầu tiên của ruột non, sau đó xem xét phía bên trong các cơ quan có gặp phải vấn đề gì nghiêm trọng không.

Ngoài ra, các bác sỹ cũng có thể tiến hành tiêm thuốc nhuộm qua ống nội soi để làm nổi bật các cơ quan cần theo dõi trên X-quang.

Cách thực hiện chụp mật tuỵ ngược dòng qua nội soi

Trước tiên, bạn sẽ cần tháo hết các loại đồ trang sức, vật dụng có thể cản trở quá trình nội soi. Các bác sỹ sẽ cho bạn thở oxy bằng ống thông mũi trong quá trình thực hiện ERCP.

Bạn cần nằm nghiêng về bên trái hoặc nằm sấp trên bàn chụp X-quang. Các bác sỹ sẽ xịt thuốc tê vào phía sau cổ họng để ngăn tình trạng nôn mửa khi đưa ống nội soi xuống qua cổ họng. Tuy nhiên, điều này có thể khiến bạn không thể nuốt nước bọt trong khi làm thủ thuật.

Bạn sẽ được ngậm một miếng bảo vệ trong miệng để bảo vệ răng, đồng thời ngăn không cho bạn cắn vào ống nội soi. Một số người có thể được kê đơn thuốc an thần trước khi bác sỹ tiến hành đưa ống nội soi xuống thực quản, vào dạ dày, tá tràng tới khi tới các ống dẫn mật.

Tiếp đến, các bác sỹ tiến hành bơm thuốc cản quang thông qua ống nội soi để chuẩn bị chụp X-quang ống dẫn mật, ống tụy… Nếu cần thiết, các bác sỹ có thể lấy mẫu chất lỏng hoặc mô hoặc loại bỏ sỏi mật, các đoạn tắc nghẽn khác ngay trong quá trình nội soi.

Kết thúc thủ thuật, ống nội soi sẽ được rút ra.

Kỹ thuật ERCP có bao gồm việc sử dụng ống nội soi

Tại sao bạn cần thực hiện chụp mật tuỵ ngược dòng qua nội soi?

Kỹ thuật chụp mật tuỵ ngược dòng qua nội soi giúp xác định nguyên nhân của các cơn đau bụng bất thường, hoặc nguyên nhân của tình trạng vàng da và mắt.

Ngoài ra, các bác sỹ cũng có thể dùng kĩ thuật này để theo dõi thêm nếu bạn bị viêm tụy, ung thư gan, ung thư tuyến tụy hay đường mật.

Chụp mật tuỵ ngược dòng qua nội soi còn có thể giúp chẩn đoán các tình trạng sau:

- Tắc nghẽn đường mật, thường là do sỏi mật.

- Rò rỉ dịch mật từ ống mật hoặc ống tụy.

- Tắc nghẽn hoặc có tình trạng hẹp ống tụy.

- Có khối u.

- Nhiễm trùng đường mật.

Ưu và nhược điểm của kỹ thuật chụp mật tuỵ ngược dòng qua nội soi

Ưu điểm

- Cho phép bác sỹ điều trị tắc nghẽn đường mật bằng thủ thuật cắt cơ vòng Oddi, lấy sỏi mật, đặt stent hoặc nong ống dẫn mật.

- Cho phép sinh thiết dưới hình ảnh trực tiếp.

- Cung cấp hình ảnh đường mật chân thực, rõ ràng

Nhược điểm

Bạn nên trao đổi với bác sỹ về lượng bức xạ mình sẽ tiếp xúc trong quá trình nội soi. Việc tiếp xúc với nhiều bức xạ có thể gây ra một vài rủi ro nhất định. Nhìn chung, bạn nên ghi lại những lần mình chụp X-quang vì rủi ro của việc tiếp xúc với tia bức xạ có thể gắn với số lần bạn chụp X-quang theo thời gian. Đặc biệt, phụ nữ có thai hoặc nghi ngờ có thai nên thông báo với bác sỹ vì tiếp xúc với bức xạ trong thai kỳ có thể dẫn tới các tình trạng dị tật bẩm sinh.

Bên cạnh đó, bạn cũng nên thông báo với bác sỹ nếu mình bị dị ứng hoặc nhạy cảm với thuốc cản quang, iod hoặc cao su.

Một số biến chứng có thể xảy ra khi chụp mật tuỵ ngược dòng qua nội soi

- Viêm tụy hoặc viêm túi mật là các biến chứng có thể xảy ra khi chụp mật tuỵ ngược dòng qua nội soi, dù bản thân kỹ thuật này được thực hiện để giúp khắc phục một số tình trạng viêm tụy.

- Nguy cơ nhiễm trùng.

- Chảy máu.

- Tổn thương, rách niêm mạc đoạn trên ruột non, thực quản, dạ dày.

- Ứ mật ở gan hay bên ngoài đường mật.

Sỏi mật 20mm dùng TPBVSK Kim Đởm Khang hỗ trợ được không?

Lo hết hạn, Bộ Y tế đẩy sớm lịch tiêm vaccine COVAX trước 5/5

Gợi ý mâm cơm cuối tuần bắt mắt và giàu dinh dưỡng cho cả gia đình

Nguy cơ dịch COVID-19 bùng phát trở lại ở Việt Nam là rất lớn

Nên đọc

Bên cạnh đó, vẫn còn tình trạng sót sỏi hoặc tái phát sỏi mật sau chụp mật tụy ngược dòng qua nội soi. Để khắc phục tình trạng này, người bệnh có thể tham khảo sử dụng bài thuốc từ 8 thảo dược quý gồm uất kim, chi tử, hoàng bá, sài hồ, nhân trần, diệp hạ châu, chỉ xác, kim tiền thảo. Bài thuốc này đã có nghiên cứu trên người bệnh sau ERCP cho thấy có các tác dụng sau:

- Bào mòn sỏi mật còn sót sau nội soi.

- Cải thiện biến chứng rối loạn tiêu hoá như đau bụng, tiêu chảy, đầy trướng, chậm tiêu, giúp người bệnh ăn uống ngon miệng hơn.

- Ngăn sỏi mật tái phát, tránh người bệnh phải thực hiện phẫu thuật nhiều lần.

Những đối tượng không thể thực hiện kỹ thuật chụp mật tuỵ ngược dòng qua nội soi

- Người đã từng phẫu thuật đường tiêu hóa làm tắc hệ thống ống dẫn mật.

- Người có giải phẫu thực quản bất thường.

- Người mới chụp X-quang cản quang với barium.

Chi phí chụp mật tuỵ ngược dòng qua nội soi

Theo TS. BS. Dương Xuân Nhương, Chủ nhiệm Bộ môn Nội tiêu hóa, Học viện Quân y, hiện nay chi phí cho một cuộc nội soi mật tụy ngược dòng (chưa kể đến tiền giường nằm, tiền thuốc, tiền xét nghiệm) sẽ rơi vào khoảng 8 - 10 triệu. Bảo hiểm y tế có thể chi trả khoảng 60% số tiền này.

Vi Bùi H+ (Theo Hopkinsmedicine)