Mới: 5 nguyên tắc sử dụng thuốc kháng sinh bền vững

Kháng kháng sinh xảy ra khi vi khuẩn tiến hóa và trở nên đề kháng với loại thuốc kháng sinh mà trước đây có thể tiêu diệt được chúng

Tổ chức Y tế Thế giới cho biết tình trạng kháng kháng sinh đang gia tăng một cách báo động trên toàn thế giới và cảnh báo về “một kỷ nguyên hậu kháng sinh, trong đó các bệnh nhiễm trùng thông thường và chấn thương nhẹ có thể giết chết bạn.”

Theo TS. Ben Raymond, trước giờ, mọi người nghĩ cách tốt nhất để khắc phục tình trạng kháng kháng sinh giảm tiêu thụ kháng sinh và tìm ra loại thuốc mới.

Sắp có vaccine ngừa ung thư đại trực tràng không gây tác dụng phụ?

Lợi ích mới khi bổ sung glucosamine: Không chỉ dưỡng khớp, mà còn khỏe tim

Nên đọc

“Đó là những bước quan trọng, nhưng cách tiếp cận này không thể giúp xử lý kháng kháng sinh triệt để. Ngay cả khi tìm ra các loại thuốc mới, thảm họa kháng kháng sinh vẫn sẽ xảy ra nếu bạn sử dụng thuốc mới theo cách cũ”, TS. Ben Raymond lý giải.

Trong nghiên cứu mới, TS. Ben Raymond đã đề xuất năm nguyên tắc để “sử dụng kháng sinh một cách bền vững”. Chúng bao gồm các hành động để bảo vệ các loại thuốc mới trước khi bị kháng thuốc đe dọa, sử dụng đa dạng các loại thuốc kháng khuẩn để giảm lạm dụng các loại thuốc đơn lẻ trong thời gian dài và sử dụng dữ liệu để thiết kế các kế hoạch quản lý cho các loại siêu vi khuẩn kháng thuốc.

Năm nguyên tắc sử dụng kháng sinh bền vững bao gồm:

1. Phòng ngừa: Không nên lạm dụng các loại kháng sinh đơn lẻ trong thời gian dài. Sử dụng thuốc theo cách này sẽ tạo ra áp lực chọn lọc (selection pressure - điều kiện cần cho các vi khuẩn tiến hóa thành kháng thuốc).

2. Đừng phụ thuộc vào hiệu ứng “fitness costs”: Một số người cho rằng chỉ cần ngừng sử dụng thuốc có thể tạo ra hiệu ứng “fitness cost”, khi đó vi khuẩn kháng thuốc sẽ chết dần vì chúng mang các gene kháng thuốc không còn hữu ích. Nhưng thực tế là trong nhiều trường hợp, kháng thuốc không mất đi sau khi bạn ngừng sử dụng loại thuốc đó.

3. Hạn chế cung cấp điều kiện đột biến: Một cách để thực hiện điều này là sử dụng kháng sinh kết hợp, vì vi khuẩn hiếm khi phát triển thành đề kháng với nhiều loại kháng sinh cùng một lúc. TS. Raymond cho hay, nguồn cung cấp gene kháng thuốc khổng lồ đến từ chính môi trường sống. Thuốc kháng sinh trong môi trường góp phần tạo điều kiện cho tình trạng kháng thuốc phát triển. Nó có thể đến từ nước thải, chất thải và động vật được dùng kháng sinh. “Tuy con người khó bị lây nhiễm vi khuẩn kháng thuốc từ động vật, nhưng rất có khả năng ô nhiễm môi trường đã giúp một số vi khuẩn trong cơ thể bạn trở nên kháng thuốc”, TS. Raymond cho biết thêm.

4. Kháng sinh liệu trình điều trị ngắn ngày: Trong nhiều trường hợp, dùng kháng sinh liều thấp trong thời gian dài có thể tạo điều kiện cực thịnh cho vi khuẩn kháng thuốc phát triển. Các đợt điều trị kháng sinh ngắn ngày giúp bệnh nhân dễ tuân thủ chỉ định của bác sỹ hơn, đồng thời giảm nguy cơ đề kháng kháng sinh.

5. Nâng cao hiểu biết về kháng kháng sinh: Bạn càng có nhiều dữ liệu, thông tin về kháng kháng sinh, bạn càng dễ dàng thiết kế các chương trình quản lý sử dụng thuốc kháng sinh một cách tốt hơn. Các chương trình này nên nhắm mục tiêu vào các vi khuẩn hoặc nhóm vi khuẩn cụ thể, thay vì kháng thuốc nói chung.