Những điều phụ nữ mang thai cần biết khi tiêm vaccine COVID-19

Phụ nữ mang thai trên 13 tuần được khuyến cáo tiêm vaccine COVID-19

Vì sao phụ nữ mang thai cần tiêm vaccine?

Trả lời trên Sức khỏe & Đời sống, PGS.TS Trần Danh Cường - Giám đốc Bệnh viện Phụ sản Trung ương cho biết, phụ nữ mang thai là đối tượng dễ bị diễn biến nặng khi mắc COVID-19 bởi trong quá trình mang thai, phụ nữ cũng có tình trạng suy giảm miễn dịch nhất định. Đây chính là yếu tố nguy cơ, bởi khi có thai do phải nuôi 1 đứa trẻ trong bụng nên tử cung của thai phụ sẽ to hơn, đẩy cơ hoành lên cao, đẩy dung tích phổi giảm xuống cản trở hô hấp vì thế nhu cầu oxy của phụ nữ mang thai cao hơn người bình thường.

Bên cạnh đó, bản thân phụ nữ trong quá trình mang thai sẽ có tình trạng giữ nước trong cơ thể, có hiện tượng phù, phù niêm mạc đường hô hấp trên, dẫn đến tổn thương đường hô hấp trên dễ dàng. Vì thế khi mắc COVID-19 nguy cơ trở nặng nhanh.

phụ nữ mang thai nhiễm COVID-19 khi diễn biến chuyển nặng nhanh chóng sẽ buộc phải điều trị hồi sức tích cực (ICU), can thiệp ECMO (hệ thống tuần hoàn ngoài cơ thể). Nguy cơ tử vong cao.

Hiện nay (tháng 8/2021) dữ liệu đánh giá tính an toàn của vaccine phòng COVID-19 đối với thai kỳ đang được tiếp tục thu thập thêm để đánh giá toàn diện hơn.

Một nghiên cứu từ tháng 12/2020 đến tháng 2/2021 trên 3.958 phụ nữ mang thai từ 16-54 tuổi tại Hoa Kỳ có tiêm vaccine (Pfizer hoặc Moderna) không ghi nhận ảnh hưởng sức khoẻ nghiêm trọng nào lên mẹ. Trong số 827 thai kỳ đã hoàn tất, nghiên cứu cũng ghi nhận những tỷ lệ về biến cố bất lợi của thai như: Sảy thai tự nhiên (12.6% trong số những phụ nữ mang thai tiêm vaccine COVID-19), sinh non (9.4%), thai nhỏ so với tuổi thai (3.2%), dị tật bẩm sinh (2,2%), thai chết lưu (0.1%) và không có trường hợp nào tử vong sơ sinh. Tỷ lệ những biến cố này tương đương với những biến cố cùng loại của phụ nữ mang thai trong dân số chung được nghiên cứu trước thời kỳ đại dịch COVID-19.

Thêm một phân tích dữ liệu gần đây, Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC) cho biết vaccine ngừa COVID-19 không làm tăng nguy cơ sảy thai trong số gần 2.500 phụ nữ mang thai đã được tiêm vaccine sản xuất theo công nghệ mRNA (các loại vaccine của Pfizer và Moderna) trước 20 tuần của thai kỳ. Tỷ lệ sảy thai ở những phụ nữ mang thai được tiêm vaccine ngừa COVID-19 là khoảng 13%, tương đương với tỷ lệ sảy thai thông thường là 11-16%. Do đó, CDC Hoa Kỳ khẳng định lợi ích của tiêm vaccine ngừa COVID-19 đối với phụ nữ mang thai cao hơn nhiều so với nguy cơ. Trong bối cảnh số phụ nữ mang thai mắc COVID-19 có nguy cơ diễn tiến nặng và có các biến chứng liên quan đến thai kỳ ngày một tăng đang khiến việc tiêm vaccine ngừa COVID-19 cho đối tượng này khẩn thiết hơn bao giờ hết.

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC), Hiệp hội Sản Phụ khoa Hoa Kỳ (ACOG), Hiệp hội Sản phụ khoa Canada (SOGC) đều khuyến cáo: Vaccine COVID-19 có thể tiêm cho phụ nữ mang thai nếu lợi ích mang lại cao hơn rủi ro, đặc biệt với người có nguy cơ cao phơi nhiễm với SARS-CoV-2. Ngoài ra, không cần trì hoãn việc có thai ở phụ nữ đã tiêm vaccine phòng COVID-19 và cũng không khuyến cáo bỏ thai nếu phát hiện có thai trong thời gian tiêm vaccine phòng COVID-19.

Phụ nữ mang thai tiêm vaccine phòng COVID-19 cần lưu ý điều gì?

Vừa qua, Bộ Y tế đã ban hành Quyết định số 3802 cập nhật mới "Hướng dẫn khám sàng lọc trước tiêm chủng vaccine phòng COVID-19", trong đó bổ sung về chỉ định vaccine ở phụ nữ mang thai. Theo đó, phụ nữ mang thai từ 13 tuần trở lên được tiêm vaccine phòng COVID-19 và thuộc nhóm cần thận trọng khi tiêm chủng.

Một số lưu ý cho phụ nữ mang thai khi tiêm vaccine COVID-19:

Bộ Y tế ban hành hướng dẫn mới nhất về việc tiêm vaccine COVID-19

FDA cấp phép tiêm vaccine COVID-19 liều thứ 3 cho đối tượng nào ở Mỹ?

5 lưu ý quan trọng sau khi tiêm vaccine COVID-19

Bộ Y tế: Chiến lược giảm quá tải điều trị, giảm tối đa tử vong

Nên đọc

- Thăm khám bác sỹ sản khoa trước khi tiêm chủng: Bác sỹ sản khoa sẽ đánh giá sức khỏe thai kỳ như kiểm tra tuổi thai, tình trạng thai, đánh giá nguy cơ và lợi ích tiêm vaccine phòng COVID-19 ở phụ nữ mang thai.

- Loại vaccine được chỉ định: AstraZeneca, Pfizer, Moderna. Chống chỉ định với vaccine Sputnik.

- Lịch tiêm: Tiêm vaccine phòng COVID-19 từ 13 tuần thai, nên hoàn tất mũi 2 của vaccine trước 36 tuần 6 ngày. Nếu không kịp hoàn tất lịch tiêm, mũi 2 sẽ được tiêm trong thời kỳ sau sinh. Với vaccine AstraZeneca, 2 mũi cách nhau tối thiểu 4 tuần, tốt nhất là 8-12 tuần; Vaccine Moderna, 2 mũi cách nhau tối thiểu 4 tuần; Vaccine Pfizer, 2 mũi cách nhau tối thiểu 3 tuần.

Lưu ý, lịch tiêm vaccine khác của phụ nữ mang thai như vaccine uốn ván, bạch hầu - ho gà - uốn ván, cúm, viêm gan B cần tiêm cách ít nhất là 14 ngày trước khi tiêm vaccine COVID-19 và cách 28 ngày sau khi tiêm vaccine COVID-19.

- Theo dõi sau tiêm: Phụ nữ mang thai sau khi tiêm vaccine phòng COVID-19 cần tiếp tục theo dõi chăm sóc thai kỳ theo hướng dẫn của bác sỹ sản khoa.

Tiêm vaccine phòng COVID-19 có thể gây ra một số phản ứng thông thường như đau tại chỗ tiêm, sốt, mệt mỏi… hoặc tai biến nặng sau tiêm. Vì vậy, phụ nữ mang thai cần theo dõi những biến cố bất lợi sau tiêm chủng tương tự như những người được tiêm chủng khác.