Bị sỏi mật do thói quen ăn uống

Thói quen ăn uống không khoa học cũng là nguyên nhân gây sỏi mật

Không có chế độ ăn uống đặc biệt để điều trị các triệu chứng của bệnh sỏi mật. Tuy nhiên, một chế độ ăn uống lành mạnh, bao gồm hạn chế chất béo bão hòa, ăn chất béo có nguồn gốc thực vật, chất xơ hòa tan, có thể giúp giảm các triệu chứng. Ngược lại, một thực đơn nghèo nàn chất béo, hay nhịn ăn hoặc bỏ bữa sáng đôi khi lại chính là yếu tố nguy cơ gây ra sỏi mật.

Bị sỏi mật do ăn quá ít chất béo

Bệnh sỏi mật thường gặp ở người thừa cân/béo phì và được cho là do chế độ ăn nhiều chất béo. Nhưng có bao giờ bạn đặt câu hỏi, tại sao vẫn có những người ăn chay hoặc ăn kiêng chất béo lại vẫn bị sỏi mật?

Chất béo không tan trong nước. Trước khi chất béo từ thức ăn được tiêu hóa, nó phải trải qua quá trình nhũ hóa. Dịch mật được sử dụng cho mục đích này. Gan sản xuất dịch mật liên lục và tích trữ trong túi mật giữa các bữa ăn. Sau đó, dịch mật được đổ vào tá tràng khi ăn để hấp thu chất béo cho cơ thể.

Ăn kiêng chất béo làm tăng nguy cơ mắc bệnh sỏi mật

Tuy nhiên, nếu bạn ăn quá ít chất béo, dịch mật sẽ lưu lại ở túi mậttrong thời gian dài và gây ứ đọng, làm ngưng trệ hoạt động của túi mật. Dịch mật lâu ngày không luân chuyển sẽ bị kết tụ dần và tạo sỏi. Tốc độ hình thành sỏi mật đã được chứng minh qua thử nghiệm ở một số Bệnh viện của Đại học Hoa Kỳ: Tại thời điểm bắt đầu nghiên cứu, không ai bị sỏi mật. Nhưng chỉ 8 tuần sau khi tuân thủ chế độ ăn ít chất béo, hơn 1/4 số người tham gia đã bị sỏi mật. Những bệnh nhân được cho ăn qua đường tĩnh mạch, 50% trong số họ đã hình thành cặn túi mật sau 3 tuần và sỏi mật sau 6 tuần.

Vì vậy, nếu đang bị thừa cân/béo phì, việc giảm cân là có lợi cho việc ngăn ngừa sỏi phát triển. Nhưng nếu có ý định kiêng ăn chất béo thì hãy cẩn thận vì nó khiến bạn đối mặt với nguy cơ bị bệnh cao hơn. Bạn cần có kế hoạch để giảm cân từ từ vì nếu giảm cân quá nhanh, bạn cũng có nguy cơ bị sỏi mật cao hơn.

Bỏ bữa sáng cũng có thể gây sỏi mật

Bỏ ăn bữa sáng cũng làm tăng nguy cơ mắc sỏi mật, theo nghiên cứu trên phụ nữ Pháp được tiến hành năm 1989.

Dịch mật được sản xuất trong đêm, được cô đặc và dự trữ trong túi mật, nếu bỏ qua bữa sáng, dịch mật sẽ không có thức ăn để tiêu hóa nên sẽ ở trong túi mật lâu hơn. Tình trạng này kéo dài, dịch mật tích tụ trong túi mật và đường ruột, tiết ra cholesterol khiến sỏi mật hình thành. Bên cạnh đó do ruột rỗng, nhu động giảm, các chất cặn bã trong ruột của ngày hôm trước không có cơ hội để đào thải ra ngoài, đó cũng là nguy cơ tiềm ẩn để vi khuẩn đường ruột gây nhiễm khuẩn đường mật (do ống mật chủ thông với ruột non).

Ăn bữa sáng đều đặn giúp phòng ngừa sỏi mật

Vì vậy, bạn hãy coi trọng bữa sáng của mình. Dù chỉ là những bữa sáng đơn giản gồm bánh mì và sữa cũng có tác dụng rất tốt để giúp bạn phòng ngừa sỏi mật.

Cũng theo nghiên cứu, việc tích tụ mỡ ở vùng bụng cũng làm tăng nguy cơ bị sỏi mật. Các nhà khoa học cho rằng đây là dấu hiệu cảnh báo của hội chứng chuyển hóa hoặc do ăn nhiều carbohydrate và ít chất béo.

Sỏi mật thường phát triển âm thầm, ít triệu chứng, nếu có các triệu chứng cũng thường mơ hồ, như đau sốt, không rõ nguyên nhân. Còn khi đã có các triệu chứng rõ ràng thì thường là nó đã gây biến chứng và đó là một trong những tình huống cần cấp cứu, đe dọa đến tính mạng.

Vì thế, cách phòng ngừa tốt nhất là bạn cần thay đổi thói quen ăn uống chưa lành mạnh để duy trì chế độ dinh dưỡng khoa học và hợp lý, không chỉ phòng chống bệnh sỏi mật mà còn giúp quá trình điều trị, làm giảm các triệu chứng do bệnh sỏi mật gây ra.

Kim Chi H+