Sử dụng TPCN an toàn cho trẻ?

Cha mẹ không nên tự khám, tự dùng TPCN cho trẻ

“Đừng để toàn dân làm bác sỹ!”

Chị Thanh Mai (Từ Liêm, Hà Nội) thấy cậu con trai 3 tuổi gầy và thấp hơn cậu bé hàng xóm nên học theo đồng nghiệp mua sản phẩm thực phẩm chức năng (TPCN) giúp trẻ ăn ngon, chóng lớn, tăng cường trí thông minh… về cho con uống. “Nhưng khi uống được khoảng 1 tuần cháu có biểu hiện bị táo bón và lười ăn hơn. Thấy vậy tôi cho cháu ngưng dùng sản phẩm, để cháu ăn uống bình thường như trước và đành cho con của đồng nghiệp hộp sản phẩm, dù lúc mua cũng không rẻ…”, chị Mai chia sẻ. 

Không chỉ trường hợp của chị Mai, mà thực tế thăm khám tại Viện Dinh dưỡng Quốc gia, TS.BS Nguyễn Trọng Hưng, Phó trưởng Khoa Khám tư vấn dinh dưỡng số 2 (cơ sở 91 Nguyễn Ngọc Vũ) cũng gặp nhiều trường hợp cha mẹ tự ý làm “bác sỹ” cho con dẫn đến nhiều tính huống dở khóc, dở cười. “Do lo lắng thực phẩm hiện nay chứa nhiều hóa chất độc hại, không đảm bảo vệ sinh mà nhiều mẹ sẵn sàng cho con sử dụng các loại TPCN có vitamin tổng hợp, vitamin E, C, D, dầu cá… cho con uống thay thế các vitamin, khoáng chất trong thực phẩm thiên nhiên. Sau một thời gian sử dụng thấy trẻ kêu mệt mỏi, trẻ chán ăn mới cho đi khám dinh dưỡng. Đến khi nhận kết quả của bác sỹ mới “tá hỏa” vì con mình bị thừa vitamin, khoáng chất do bổ sung không đúng cách làm ảnh hưởng đến sức khỏe”, bác sỹ Hưng chia sẻ.

Trẻ dùng quá nhiều TPCN sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe

Sở dĩ việc cha mẹ tự ý làm “bác sỹ” cho con có liên quan đến thói quen sử dụng thuốc, TPCN tự do của người dân từ trước đến nay. Hơn nữa, trong xã hội công nghệ hiện đại ngày nay, những kiến thức liên quan đến sức khỏe, những phương pháp chữa trị, chăm sóc sức khỏe trẻ em ngày càng phổ biến và dễ tiếp cận thông qua sách, báo, mạng xã hội… khiến nhiều cha mẹ rất tự tin khi chăm con qua sách vở, qua chia sẻ của người khác mà không biết rằng thể trạng, cơ địa của mỗi trẻ là khác nhau. Chính thói quen toàn dân làm “bác sỹ” thông qua quảng cáo, lời đồn để rồi tự ý mua sản phẩm về sử dụng cho trẻ, kể cả trẻ bình thường cũng như trẻ gặp các vấn đề về sức khỏe đã làm gia tăng các vấn đề về sức khỏe ở trẻ và làm khó khăn cho việc điều trị bệnh sau đó.

Hiểu đúng để dùng đúng

Việc các mẹ tự ý sử dụng các loại TPCN cho trẻ nhằm mong con phát triển toàn diện thể chất, trí tuệ, mà không qua sự tư vấn của những người có chuyên môn là hoàn toàn sai lầm. Các mẹ nên hiểu rõ, theo quy định của Bộ Y tế Việt Nam, TPCN là thực phẩm dùng để hỗ trợ chức năng của các bộ phận trong cơ thể người, có tác dụng dinh dưỡng, tạo cho cơ thể tình trạng thoải mái, tăng sức đề kháng và giảm bớt nguy cơ gây bệnh. Do đó, TPCN không có khả năng thay thế thuốc chữa bệnh, thay thế thực phẩm dinh dưỡng tự nhiên hàng ngày.

Trước khi có ý định cho con dùng TPCN, trẻ cần được đến gặp các bác sỹ chuyên môn để được thăm khám, tư vấn sử dụng đúng cách, hợp lý. Bác sỹ Hưng cho rằng: “Chính suy nghĩ TPCN có nguồn gốc từ thiên nhiên nên không độc hại và dùng một cách vô tội vạ là suy nghĩ sai lầm. Nếu sử dụng không đúng mục đích, không đúng liều lượng TPCN có thể gây tác hại cho sức khỏe trẻ như: Sử dụng vitamin D, multivitamin dưới dạng TPCN không có sự kiểm soát sẽ gây thừa vi chất, gây tình trạng  trẻ biếng ăn, rối loạn tiêu hóa ở trẻ. Điều này cũng đơn giản như chúng ta ăn cơm hàng ngày, nếu ăn vừa phải, đủ theo nhu cầu thì tốt cho sức khỏe. Nhưng nếu ăn quá nhiều, lạm dụng sẽ gây ra những hệ lụy cho sức khỏe. Vì vậy, chỉ nên dùng các loại thực phẩm cũng như TPCN ở mức khuyến cáo, không nên quá lạm dụng, dùng theo chỉ dẫn của bác sỹ, chuyên gia mới là cách dùng đúng nhất. Không nên tự nghe, tự dùng, tự khám bệnh qua Google để rồi phải chịu những hậu quả không mong muốn”.

Trẻ cần được bác sỹ thăm khám và tư vấn để sử dụng TPCN an toàn

Với những gia đình ở xa các cơ sở y tế, không có điều kiện đưa trẻ đi kiểm tra sức khỏe thường xuyên, “cha mẹ có thể cho trẻ sử dụng theo liều khuyến cáo của nhà sản xuất. Tuy nhiên, chỉ nên cho trẻ dùng trong thời gian ngắn từ 2-4 tuần, nếu trẻ có biểu hiện khác lạ phải ngưng dùng sản phẩm và đưa trẻ đi thăm khám, sử dụng dưới sự chỉ dẫn của bác sỹ điều trị”, bác sỹ Hưng chia sẻ thêm.

Hơn nữa, nhiều trẻ nhỏ thường không dễ tiếp cận với những sản phẩm TPCN do có mùi, vị lạ. Do vậy, những sản phẩm này chỉ nên dùng cho trẻ trong những giai đoạn nhất định và dùng theo hướng dẫn của những người có chuyên môn để an toàn và hiệu quả hơn.