Trẻ 7 tháng tuổi chưa biết bò liệu có sao không?

Giai đoạn bò giúp trẻ rèn kỹ năng vận động và định hướng không gian

Tầm quan trọng của giai đoạn bò

Tuy dân gian có câu “3 tháng biết lẫy, 7 tháng biết bò, 9 tháng lò dò biết đi”, thống kê cho thấy trẻ bắt đầu bò khi được khoảng 8,3 tháng tuổi. Nghiên cứu cho thấy từ 85-96% trẻ nhỏ biết bò bằng tay và đầu gối, trong khi số còn lại di chuyển theo cách khác.

Hành động bò giúp trẻ hình thành khả năng nhận biết rủi ro, tức là biết đánh giá tình huống an toàn hay nguy hiểm. Ví dụ, trải nghiệm bò giúp trẻ hiểu được độ sâu hoặc độ dốc của bề mặt, từ đó biết tránh xa những nơi không an toàn (như chậu nước hay cầu thang). Kinh nghiệm này chỉ có được khi trẻ học bò, chứ không phải khi trẻ đã biết đi.

Ngoài ra, giai đoạn bắt đầu bò còn liên quan đến việc phát triển kỹ năng định hướng không gian, khả năng ghi nhớ linh hoạt và kích thích các vùng não đặc biệt.

Tuy nhiên, lại có quan điểm cho rằng những lợi ích này chủ yếu đến từ khả năng tự di chuyển lần đầu tiên, chứ không nhất thiết là phải bò. Bất kỳ hình thức di chuyển độc lập nào như lê, trườn, ngồi kéo, hay đi sớm… đều có thể mang lại tác động tương tự.

Trẻ không bò liệu có ảnh hưởng đến phát triển?

Nhiều trẻ không bò mà vẫn phát triển hoàn toàn bình thường. Khoảng 4-15% trẻ không bò bằng tay và đầu gối. Có bé lê mông, có bé trườn bằng bụng, lăn người, hoặc học đi luôn mà không qua giai đoạn bò.

Nghiên cứu cho thấy trẻ lê mông thường biết đi muộn hơn khoảng 1 tháng so với trẻ biết bò, trong khi các hình thức di chuyển khác không có sự khác biệt đáng kể. Điều thú vị là trẻ bỏ qua bò để đi thẳng đôi khi lại biết đi sớm hơn trung bình.

Về lâu dài, không có bằng chứng cho thấy việc bò hay không bò có liên quan đến trí thông minh hoặc khả năng ngôn ngữ của trẻ.

Vào năm 2022, Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ (CDC) cùng Học viện Nhi khoa Mỹ (AAP) đã loại bỏ mục biết bò khỏi danh sách các mốc phát triển quan trọng của trẻ. Do đó, cha mẹ không nên quá lo lắng khi thấy con 7 tháng tuổi mà vẫn “trốn bò”, chậm bò.

Làm gì để giúp trẻ nhanh bò?

Việc trẻ chậm bò hoặc bỏ luôn qua giai đoạn này ít khi đáng lo ngại. Tuy nhiên, đây vẫn là dạng vận động độc lập đầu tiên của trẻ.

Nếu trẻ chưa biết bò khi được 12 tháng tuổi, chưa có cách di chuyển độc lập khác (như lê, trườn, lăn, đi men…) hoặc có dấu hiệu chậm phát triển, phụ huynh nên trao đổi với bác sĩ nhi hoặc trung tâm can thiệp sớm để được đánh giá.

Cha mẹ nên quan sát tổng thể sự phát triển của con và tạo điều kiện cho con vận động an toàn với các biện pháp sau:

- Cho trẻ nằm sấp khi chơi, để giúp rèn cơ cổ, lưng và tay. Trẻ nằm sấp thường xuyên có xu hướng biết bò sớm hơn. Vì nhiều bé không thích tư thế này, cha mẹ có thể cho trẻ nằm sấp khi nói chuyện, dùng đồ chơi yêu thích, hoặc để bé nằm trên ngực người chăm sóc.

- Giảm bớt thời gian cho trẻ ngồi trong xe đẩy, ghế ăn, nôi rung… vì những thiết bị này hạn chế cơ hội tự vận động. Đặc biệt, không nên dùng xe tập đi, vì nghiên cứu cho thấy xe tập đi có thể khiến trẻ biết bò và biết đi muộn hơn.

- Cho trẻ mặc đồ thoải mái, ít gò bó. Nghiên cứu nhận thấy trẻ khoảng 6 tháng tuổi vào mùa Hè thường học bò sớm hơn, có thể do quần áo mỏng, dễ vận động.

Dù sốt ruột mong con nhanh biết bò, cha mẹ lưu ý tuyệt đối không nên cho trẻ nằm ngủ trong tư thế úp bụng. Nguyên nhân là nguy cơ mắc chứng đột tử ở trẻ sơ sinh (SIDS) tăng cao 12 lần khi trẻ nằm sấp khi ngủ. Những trẻ thường xuyên nằm ngửa vẫn đạt mốc bò trong giới hạn bình thường, và bắt kịp hoàn toàn về vận động vào khoảng 18 tháng tuổi.

 

Chăm sóc an toàn cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ

Hoá chất trong nhựa làm tăng nguy cơ hen suyễn ở trẻ nhỏ?

Podcast: Có nên lột bao quy đầu cho trẻ nhỏ?

Hướng dẫn cách giảm ho an toàn cho trẻ nhỏ