Thể thao định hướng có thể giúp ngăn ngừa chứng mất trí nhớ?

Thể thao định hướng là môn thể thao rất phổ biến tại nước ngoài.

Mất trí nhớ thường được biết đến nhiều nhất thông qua bệnh Alzheimer – đây là bệnh thoái hóa thần kinh do các tế bào trong não chết dần, làm giảm các chức năng như trí nhớ, sự tập trung, định hướng và ngôn ngữ.

Mặc dù cho đến nay chưa có phương pháp chữa trị chứng mất trí nhớ, tuy nhiên có một số phương pháp điều trị phòng ngừa có thể giúp làm chậm quá trình tiến triển và giảm bớt các triệu chứng của bệnh.

Cụ thể, trong một nghiên cứu được đăng trên Tạp chí PLoS ONE của Mỹ, các nhà nghiên cứu từ trường Đại học McMaster (Canada) đã cho biết, môn thể thao định hướng có thể sẽ là một lựa chọn điều trị can thiệp và phòng ngừa cho chứng sa sút trí tuệ.

1. Môn thể thao định hướng là gì?

Thể thao Định hướng (Orientering) là nhóm các môn thể thao yêu cầu kỹ năng điều hướng bằng cách dùng bản đồ và la bàn để tìm hướng từ điểm này đến điểm khác trên các địa hình đa dạng và xa lạ trong khi di chuyển nhanh.

Những người tham gia sẽ được phát một bản đồ địa hình, thường là một bản đồ định hướng được chuẩn bị đặc biệt dùng để tìm các điểm mốc đã đánh dấu từ trước càng nhanh càng tốt.

Nguyên bản của môn thể thao này là bài tập huấn luyện về điều hướng trên bộ cho sĩ quan quân đội, sau đó đã được phát triển thành nhiều biến thể khác nhau như: trượt tuyết định hướng; xe đạp leo núi định hướng; đường mòn định hướng và phổ biến nhất là chạy định hướng.

Các nghiên cứu trước đây cho thấy những người tham gia thể thao định hướng sẽ cải thiện được các thông số về thể chất như: Tỷ lệ mỡ cơ thể (chỉ số máu nhiễm mỡ, gan nhiễm mỡ) và khả năng hiếu khí (hiếu khí có nghĩa là sử dụng oxy để trao đổi chất nhằm tạo năng lượng).

Cụ thể, nghiên cứu vào năm 2015 về một nhóm người tham gia thể thao định hướng chuyên nghiệp có độ tuổi trung bình là 69 cho thấy, những người tham gia có mức độ đau khổ tâm lý thấp hơn và sức khỏe tổng thể tốt hơn so với những người khác cùng tuổi.

2. Tại sao thể thao định hướng có thể giúp cải thiện chứng mất trí nhớ ?

Theo Emma Waddington – tác giả chính của nghiên cứu này giải thích, tình trạng mất trí nhớ trong bệnh Alzheimer là do vùng hải mã của não bị tổn thương. Vì vậy, việc rèn luyện nhận thức thông qua thể thao định hướng giúp những tế bào thần kinh sơ sinh được tích hợp vào mạng lưới thần kinh hiện có sẽ giúp cải thiện trí nhớ nhiều hơn.

Đặc biệt, đối với bệnh Alzheimer, mất khả năng tìm đường là một trong những triệu chứng sớm nhất, ảnh hưởng đến hơn một nửa số người mắc bệnh này, ngay cả ở giai đoạn nhẹ nhất của bệnh. Do đó, các biện pháp can thiệp được thiết kế để tăng cường khả năng điều hướng cũng có thể giúp ngăn ngừa chứng mất trí nhớ.

3. Lợi ích trọn đời của thể thao định hướng

Sau khi khảo sát và phân tích kết quả của 158 người trưởng thành và khỏe mạnh trong độ tuổi từ 18 đến 87 tuổi với đa dạng kinh nghiệm trong bộ môn thể thao định hướng, từ không biết gì cho đến xuất sắc.

Các nhà nghiên cứu nhận thấy những người tham gia định hướng có trí nhớ và khả năng điều hướng không gian tốt hơn. Các nhà khoa học tin rằng điều này cung cấp bằng chứng cho thấy các khía cạnh của định hướng có thể có lợi trong suốt cuộc đời của mỗi người.

Emma Waddington cho biết, việc không hoạt động thể chất có thể góp phần gây ra nguy cơ mất trí nhớ nhiều như việc di truyền học. Mặc dù bạn không thể thay đổi bộ gene của mình để tránh việc suy giảm trí nhớ, nhưng bạn có thể thay đổi lối sống của bản thân. Vì vậy, bạn có thể thêm các yếu tố định hướng vào hoạt động hàng ngày như đi bộ, chạy hoặc đạp xe của mình bằng cách tắt GPS và đi một tuyến đường mới để giúp não bộ nhanh nhẹn và minh mẫn hơn.

4. Thể thao định hướng sẽ trở thành trào lưu và xu hướng nâng cao sức khoẻ tiếp theo?

Tạp chí Medical News Today cũng đã trao đổi với Ryan Glatt, 1 huấn luyện viên sức khoẻ não bộ cấp cao và cũng là và giám đốc Chương trình FitBrain tại Viện Khoa học Thần kinh Thái Bình Dương ở Santa Monica, California, về nghiên cứu này.

Ông cho biết, nghiên cứu này ủng hộ những phát hiện trước đó rằng các cá nhân tham gia điều hướng không gian có sự thể hiện tốt hơn trong các đánh giá về nhận thức liên quan đến các hoạt động đó.

"Nói cách khác, điều này ủng hộ giả thuyết "Sử dụng nó hoặc mất nó" (Giả thuyết này hiểu đơn giản là khi con người không sử dụng 1 cơ quan nào đó trong cơ thể thì cơ quan đấy theo thời gian sẽ bị thoái hoá và biến mất) ở một mức độ nào đó và giúp chứng minh rằng bằng cách tham gia vào các hoạt động liên quan đến các khả năng nhận thức nhất định, một người có thể cải thiện những khả năng đó," Glatt nói thêm.

Mặc dù các lớp học dạy về thể thao định hướng không có sẵn trong mọi phòng tập thể dục địa phương, nhưng Glatt cho biết sẽ rất thú vị khi thấy các bác sĩ đề xuất các hoạt động điều hướng không gian mà các cá nhân quan tâm và có thể tiếp cận.

Đối với các bước tiếp theo trong nghiên cứu này, Glatt cho biết ông muốn thấy các nghiên cứu được thiết kế tốt hơn với các mẫu được kiểm soát và có kích thước lớn hơn, đồng thời có thể phân tầng các mẫu thành các nhóm tuổi khác nhau để xem liệu tuổi có phải là yếu tố trung gian hay không.

“Ngoài ra, sẽ rất tuyệt nếu được chứng kiến sự can thiệp của "lớp học thể thao định hướng" trong 12 tuần hoặc lâu hơn để xem liệu những nhóm dân số như người lớn tuổi có thể cải thiện một số khả năng nhận thức nhất định trong một khoảng thời gian cụ thể hay không. Nếu vậy, có lẽ các lớp học thể thao định hướng có thể là trào lưu và xu hướng sức khỏe tiếp theo” ông ấy nói.

 

Run tay do hồi hộp, mệt mỏi có uống được TPBVSK Vương Lão Kiện?

Thả lỏng dễ dàng với bài tập thở 5 ngón tay

Đừng để đầu năm thong thả, cuối năm vất vả!

Lưu ý trong việc sử dụng thuốc kháng sinh điều trị đợt cấp COPD