Uống rượu ngày Tết, uống sao cho an toàn?!

Đầu Xuân gia đình sum họp, không thể thiếu rượu.

Tết mà, không bia rượu là kém vui. Bây giờ ăn uống, bánh kẹo, mứt hoa quả là… xưa rồi. Mấy ông đàn ông đến chúc Tết nhau mà uống trà thấy nhạt thếch cái miệng. Vậy là đi đến đâu cũng uống, vào nhà nào cũng uống, uống trong lúc tỉnh, uống trong lúc xỉn say.

Ngày Tết, ai cũng vui hết mình, quan niệm của nhiều người Việt ta là vậy. Đầu Xuân gia đình sum họp, không thể thiếu rượu. Khi cả nhà uống “rượu tất niên”, chia thành vòng theo tuổi, hoài niệm, đùa giỡn, nói về thành tích năm qua, hoặc than thở về những gì bất hạnh đã qua. Chỉ với hương vị của rượu mới có thể có hương vị của ngày Tết, vậy nên tặng loại rượu nào, uống loại rượu nào trong ngày Tết là câu hỏi khiến nhiều người băn khoăn.

Nói chung, bạn phải uống thứ gì đó ngon trong Tết Nguyên đán, nhưng bây giờ giá rượu cũng rất khác. Từ các loại rượu cổ truyền tới các dòng rượu ngoại nhập đều rất sẵn. Từ rượu Trung Quốc Mao Đài tới rượu Tây đủ loại đều được bày bán trong các dịp Tết đến Xuân về, nhằm đảm bảo nhu cầu lựa chọn của khách hàng. Giá tiền của các loại rượu cũng rất đa dạng, đảm bảo đáp ứng được đầy đủ nhu cầu.

Tết mà, không bia rượu là kém vui.

Đúng là đâu cần ra nước ngoài, cứ ở trong nước có thứ rượu ngon nào mà không mua được! Nhưng giá cả thì thấy quá xa so với thu nhập bình quân của dân ta. Một chai rượu ngoại nhập khẩu cũng phải vài triệu.

Hay là uống “quốc lủi” vậy? Rượu trắng đóng chai nút lá chuối đâu mà chả có. Hay là dùng bia thay rượu? Giá cả rẻ hơn rất nhiều so với rượu nhập ngoại.

Tuy nhiên hãy ghi nhớ: trong Báo cáo của Bộ Y tế khi đưa trình dự án Luật Phòng, chống tác hại bia rượu (2018) có nêu: Người Việt tiêu thụ 4,1 tỷ lít bia, trên 300 triệu lít rượu mỗi năm. Năm 2017 người dân tiêu thụ khoảng 305 triệu lít rượu - tương đương 72 triệu lít cồn nhưng tiêu thụ tới gần 4,1 tỷ lít bia - tương đương với 161 triệu lít cồn, bình quân mỗi người dân đã tiêu thụ khoảng 42 lít bia). Việt Nam là nước tiêu thụ bia cao nhất Đông Nam Á và thứ 3 châu Á sau Nhật Bản, Trung Quốc. Uớc tính tổng gánh nặng trực tiếp của sáu bệnh ung thư mà rượu, bia là một trong những nguyên nhân cấu thành chính đã là gần 26.000 tỷ đồng chiếm 0,25% tổng GDP năm 2017; chi phí giải quyết hậu quả của tai nạn giao thông liên quan đến rượu, bia chiếm tới 1% GDP (khoảng 50.000 tỷ đồng theo GDP năm 2017). Năm 2017, chi phí của người dân cho tiêu thụ chỉ riêng đối với bia là gần 4 tỷ USD.

Bên cạnh một vấn đề năm nào Chính phủ cũng phải hết sức lo lắng là an toàn giao thông trong dịp nghỉ Tết (mà nguyên nhân chính vẫn là do rượu bia gây nên), thì vấn đề an toàn sức khỏe đối với rượu bia là chuyện mọi người không thể không quan tâm.

Trong rượu, bia đều có cồn (rượu etylic hay etanol- C2H5OH). Nếu lẫn rượu metanol (CH3OH) thì sẽ dẫn đến ngộ độc rất nguy hiểm. Điều đó cho thấy mọi loại rượu lưu hành trên thị trường nhất thiết phải qua sự kiểm tra của các cơ quan quản lý an toàn thực phẩm. Bao giờ chúng ta mới làm triệt để được việc rất cần thiết này? Các triệu chứng ngộ độc metanol là buồn nôn, nôn nhiều, tiêu chảy hoặc đau bụng, đau đầu, huyết áp thấp, chóng mặt hoặc mất phương hướng, môi và móng tay tím tái, hành vi kích động, nhìn không rõ hoặc mờ, mù lòa, khó thở, co giật, hôn mê và tử vong. Cần đưa nạn nhân nhanh chóng nhất đến các cơ sở y tế để được cấp cứu.

Bộ Y tế đã có hướng dẫn về đơn vị cồn cho 1 ly rượu

Để uống rượu bia an toàn, các nhà khoa học có những lời khuyên như sau:

* Uống một ly sữa trước khi uống rượu, hoặc ăn vài lát bánh mì, không uống khi bụng đói, để không kích thích niêm mạc dạ dày.

* Khi uống rượu bia nên uống nhiều nước để thải rượu thải ra ngoài theo nước tiểu càng sớm càng tốt; khi uống rượu mạnh nên cho thêm đá vào rượu.

* Nên uống rượu bia từ từ để cơ thể có đủ thời gian phân giải chất etanol trong cơ thể.

* Đối với nam giới, uống vừa phải có nghĩa là không quá 4 ly tiêu chuẩn mỗi ngày và không quá 14 ly tiêu chuẩn mỗi tuần; đối với phụ nữ, uống rượu vừa phải có nghĩa là không quá 3 ly tiêu chuẩn mỗi ngày và không quá 7 ly tiêu chuẩn mỗi tuần. 

* Ăn chút gì đó trước khi uống rượu bia, nói chung nên ăn đồ nhiều đạm, bởi vì những đồ ăn này có thể kết hợp với rượu trong dạ dày, làm giảm tác động của etanol. Bạn cũng có thể ăn một ít bánh quy, bánh ngọt… để có chút gì đó trong bụng, khi bụng đói rượu rất dễ hấp thu qua dạ dày, dẫn đến dễ say.

* Không được uống rượu bia với cá muối, xúc xích, thịt xông khói, vì những thực phẩm hun khói này chứa nhiều sắc tố và nitrosamine, sẽ phản ứng với rượu, dẫn đến hại gan, hại niêm mạc miệng, thực quản, thậm chí có thể gây ung thư.

Dùng rượu để giải tỏa phiền muộn hoặc tăng thêm niềm vui là một thói quen xấu. Uống lâu dài có thể gây hại gan, nhiễm mỡ gan. Uống nhiều rượu còn có thể ngộ độc rượu, co thể dẫn đến đột tử.

Hiệp hội Dinh dưỡng Trung Quốc đưa ra công thức cho việc uống rượu bia hàng ngày như sau: bia với nồng độ cồn 5%- 800ml đối với nam và 600ml đối với nữ. Đối với rượu vang đỏ có nồng độ cồn 11%, giới hạn trên đối với nam là 360ml và đối với nữ giới là 270ml. Đối với rượu có nồng độ cồn 40%, giới hạn tối đa đối với nam là 110ml, đối với nữ là 75ml.

* Nhiều người thích uống trà sau khi uống rượu, họ muốn có tác dụng bổ ẩm giải rượu, tiêu thực tích trệ, điều hòa kinh mạch, thực chất thói quen này rất phản khoa học. Nguyên nhân là sau khi uống rượu acetaldehyde (CH3CHO) đã chuyển hóa chưa được phân hủy hoàn toàn sẽ gây kích ứng mạnh cho thận, dễ gây tổn thương chức năng thận.

* Uống bia không nên ăn với hải sản. Bia chứa nhiều vitamin B1, chất này có thể phân giải purin thành acid uric, hàm lượng purin trong hải sản thường rất cao cho nên nếu nồng độ acid uric trong máu tăng cao sẽ dẫn đến viêm khớp, khiến mắc bệnh gout.

Nên thả một vài viên đá và ly vào khi uống rượu mạnh

* Uống nhiều rượu bia sẽ làm hại gan khiến bạn ngày càng gầy đi, gan là cơ quan tiêu hóa lớn nhất trong cơ thể con người, khi gan bị tổn thương thì khả năng tiêu hóa sẽ không tốt, từ đó dẫn đến sụt cân.

* Tổn thương gan do uống nhiều rượu bia là không thể hồi phục. Gan do sẽ phát triển thành xơ gan ở giai đoạn sau, và hậu quả cuối cùng của xơ gan là ung thư gan. Ngoài ra, uống nhiều rượu bia cũng sẽ tạo gánh nặng lớn cho dạ dày, nếu uống quá nhiều, chất cồn không thể phân giải hết sẽ dễ gây tổn thương cho dạ dày, gây xuất huyết dạ dày, co thắt dạ dày, viêm loét dạ dày.

Ngoài ra cần lưu ý khi đang dùng dược phẩm:

Uống rượu và sử dụng thuốc ngủ an thần (chẳng hạn như thuốc ngủ và thuốc chống lo âu) có thể làm tăng nguy cơ như uống rượu quá liều. Chúng bao gồm thuốc hỗ trợ giấc ngủ ( như zolpidem và eszopiclone) và thuốc benzodiazepin (chẳng hạn như diazepam và alprazolam).

Một lưu ý nghiêm trọng hơn là uống rượu trong khi sử dụng thuốc kháng histamine không kê đơn cũng có thể nguy hiểm.

Uống rượu trong khi sử dụng thuốc giảm đau opioid (như oxycodone, morphine) hoặc thuốc phiện bất hợp pháp (như heroin) cũng rất nguy hiểm. Giống như rượu, những loại thuốc này ức chế các vùng não kiểm soát các chức năng quan trọng như thở. Uống đồng thời rượu và các loại thuốc này sẽ làm tăng tác dụng riêng của chúng, vì vậy ngay cả việc uống rượu vừa phải cũng có thể gây ra quá liều rượu.

Cần lưu ý: Khi nồng độ cồn trong máu (BAC) tăng, tác dụng đối với cơ thể và nguy cơ gây hại cũng tăng. Ngay cả khi BAC tăng nhẹ cũng có thể làm giảm khả năng phối hợp vận động, gây khó chịu và suy giảm khả năng phán đoán. Điều này có thể làm tăng nguy cơ tổn hại do té ngã, gây ra tai nạn xe hơi, gây ra hành vi bạo lực và quan hệ tình dục ngoài ý muốn. Khi BAC đạt đến nồng độ cao hơn nữa, chứng mất trí nhớ, bất tỉnh và tử vong có thể xảy ra. BAC có thể tiếp tục tăng ngay cả sau khi một người ngừng uống rượu hoặc bất tỉnh. Rượu vào dạ dày và ruột tiếp tục đi vào máu và lưu thông khắp cơ thể. Rất nguy hiểm nếu để một người bất tỉnh ngủ thiếp đi và cảm thấy không có gì sai. Có một nguy cơ tiềm ẩn khi uống quá liều rượu là một người có thể bị nghẹn do nôn mửa và ngạt thở. Ở nồng độ rất cao, rượu sẽ ngăn chặn các tín hiệu trong não kiểm soát các phản ứng tự động, như phản xạ bịt miệng. Nếu không có phản xạ bịt miệng, một người bị bất tỉnh do uống quá nhiều có nguy cơ bị nghẹn do chính chất nôn của họ và chết vì ngạt thở. Ngay cả khi người đó sống sót thì mức độ uống quá liều rượu này có thể gây tổn thương não lâu dài.

Các dấu hiệu và triệu chứng chính của việc uống quá liều rượu là lú lẫn, hôn mê, khó duy trì ý thức rõ ràng hoặc không thể tỉnh táo, nôn mửa, co giật, thở chậm lại (ít hơn 8 nhịp thở mỗi phút), thở không đều (các hơi thở cách nhau 10 giây hoặc lâu hơn), nhịp tim chậm, da ẩm ướt, không phản ứng (chẳng hạn như thiếu phản xạ bịt miệng để tránh bị nghẹn), nhiệt độ cơ thể rất thấp, da hơi xanh hoặc nhợt nhạt.

Trong khi chờ nhân viên y tế đến: Không để người say rượu một mình vì họ có thể bị thương do ngã hoặc ngạt thở. Cho người say rượu ngồi trên sàn ở tư thế ngồi hoặc ngồi thẳng một phần, không ngồi trên ghế. Với người say rượu đang nôn mửa, thì để họ nghiêng người về phía trước để tránh bị nghẹn. Nếu người say rượu bất tỉnh hoặc đang nằm, hãy để người đó nằm nghiêng (với một tai úp xuống sàn) để tránh bị nghẹn.

Hãy cảnh giác để giữ an toàn cho bạn bè và gia đình.

 

Những điều cần lưu ý khi đi du lịch dịp Tết Nguyên đán 2023

Phẫu thuật có chữa khỏi chứng ngủ ngáy trong nhiều năm của tôi?

Đem “Xuân yêu thương 2023” đến với làng trẻ em SOS Việt Trì

HLV Park Hang-seo và những cột mốc đáng nhớ cùng bóng đá Việt Nam