Không chủ quan với sự trở lại của bệnh sởi

Tình hình bệnh sởi phức tạp và có nguy cơ tiếp tục gia tăng

Gần 40.000 ca nghi sởi từ đầu năm

Tại Hội nghị trực tuyến toàn quốc về công tác phòng, chống bệnh sởi chiều 15/3, Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan cho biết, từ đầu năm 2025 đến nay, cả nước ghi nhận khoảng 40.000 trường hợp nghi sởi, 5 trường hợp tử vong liên quan đến sởi.

Số ca mắc tập trung ở khu vực miền Nam (57%), tiếp đến là miền Trung (19,2%), miền Bắc (15,1%), Tây Nguyên (8,7%). Đặc biệt, 91% trong tổng số ca mắc chưa được tiêm vaccine, 5% không rõ tiền sử tiêm chủng, và chỉ 4% đã được tiêm.

Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan cho biết, không chỉ sởi mà một số bệnh có vaccine phòng bệnh từ lâu như ho gà... cũng có xu hướng gia tăng tại nhiều quốc gia trên thế giới. Năm 2024, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã cảnh báo sự trở lại của bệnh sởi, nguyên nhân chính là do tỷ lệ tiêm vaccine thấp.

Bệnh sởi lây truyền rất nhanh qua đường hô hấp, 90% người chưa có miễn dịch sẽ bị mắc bệnh nếu tiếp xúc gần với bệnh nhân sởi. Trung bình 1 người mắc bệnh có thể lây cho 12-18 người khác và chỉ có thể cắt đứt sự lây truyền khi miễn dịch cộng đồng đạt ít nhất 95%. 

Dự báo dịch sởi bùng phát theo chu kỳ 

Từ khi vaccine phòng sởi được đưa vào Chương trình Tiêm chủng mở rộng vào tháng 10/1985, tỷ lệ mắc bệnh đã giảm rõ rệt. Sau chiến dịch tiêm vaccine sởi cho trẻ từ 1-5 tuổi trên toàn quốc cuối năm 2010, miễn dịch trong cộng đồng đã tăng lên đáng kể, nhưng không tránh khỏi những đợt bùng phát dịch sởi theo chu kỳ khoảng 5 năm. 

Theo Bộ Y tế, hiện tượng biến đổi khí hậu làm cho tình hình dịch bệnh tại nước ta ngày càng diễn biến phức tạp và khó lường. 

Để ứng phó với chu kỳ bùng phát 2024-2025, Bộ Y tế đã phát động Kế hoạch triển khai chiến dịch tiêm vaccine phòng sởi trên toàn quốc. Kế hoạch này mở rộng nhóm tiêm chủng, bao gồm trẻ từ 6-9 tháng tuổi tại vùng nguy cơ, vùng đang có các ca sởi/dịch sởi xảy ra, đồng thời tiếp tục bổ sung nhóm trẻ từ 1-10 tuổi và nhóm có nguy cơ cao tại 17 tỉnh, thành khác. 

Ông Hoàng Minh Đức, Cục trưởng Cục Phòng bệnh, Bộ Y tế nhận định có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng ca mắc sởi tăng thời gian qua. Bên cạnh sự chủ quan của một bộ phận phụ huynh, còn có xu hướng “chống vaccine” (anti vaccine) dần hình thành ở các đô thị lớn. Ở vùng sâu, vùng xa khả năng tiếp cận tiêm vaccine còn khó, khiến tỷ lệ tiêm vaccine phòng bệnh truyền nhiễm, trong đó có bệnh sởi tại một số địa phương còn thấp. 

 

Ngày 13/3, Tổ chức Y tế Thế giới và Quỹ Nhi đồng Liên Hợp Quốc cũng đưa ra cảnh báo về dịch sởi tại châu Âu. Theo đó, trong năm 2024 khu vực này ghi nhận hơn 127.000 ca mắc sởi, tăng gấp đôi so với năm 2023, cũng là con số cao nhất trong gần 30 năm qua. Hơn 40% số ca mắc là trẻ dưới 5 tuổi. 

Tiến sĩ Hans P. Kluge, Giám đốc khu vực Châu Âu của WHO nhận định: “Virus sởi không bao giờ nghỉ ngơi và chúng ta cũng không thể chủ quan”. Ngành y tế ghi nhận lỗ hổng miễn dịch do đại dịch COVID-19 làm gián đoạn các chiến dịch bao phủ vaccine.

 

Dịch sởi gia tăng, Quảng Nam đẩy nhanh tiến độ “vá lỗ hổng vaccine”

Vitamin A có thể giúp hỗ trợ điều trị bệnh sởi không?

2 trẻ tử vong sau sốt phát ban ở Quảng Nam, Bộ Y tế cảnh báo dịch sởi

Mỹ: Bùng phát dịch sởi, CDC ban bố cảnh báo đi lại