Công trình nghiên cứu về Y học sức khỏe giành Giải đặc biệt VinFuture 2023

Giải Đặc biệt VinFuture 2023 dành cho Nhà khoa học nghiên cứu các lĩnh vực mới với công trình nghiên cứu về Y học sức khỏe - Ảnh: VinFuture Prize.

Tối qua (20/12), tại Hà Nội, Giải thưởng Khoa học và Công nghệ thường niên toàn cầu VinFuture (Giải thưởng VinFuture) mùa 3 đã vinh danh 4 công trình xuất sắc trong các lĩnh vực: Năng lượng xanh và bền vững; Ứng phó với biến đổi khí hậu; Nông nghiệp bền vững và an ninh lương thực; Y học sức khỏe.

Vượt qua gần 1.400 đề cử từ 90 quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới, 4 công trình đoạt giải đều là các nghiên cứu mang tính đột phá, trong các lĩnh vực quan trọng, có tác động rõ rệt đến đời sống của hàng tỷ người trên thế giới.

Với lĩnh vực Y học sức khỏe, Giải Đặc biệt VinFuture 2023 dành cho Nhà khoa học nghiên cứu các lĩnh vực mới đã được trao cho GS. Daniel Joshua Drucker (Canada), GS. Joel Francis Habener (Mỹ), GS. Jens Juul Holst (Đan Mạch) và PGS. Svetlana Mojsov (Mỹ) với công trình tiên phong Khám phá vai trò của các peptide giống glucagon 1 (GLP-1), là nền tảng cho các phương pháp điều trị bệnh tiểu đường, béo phì hiệu quả và thúc đẩy các liệu pháp điều trị mới đối với các bệnh thoái hóa thần kinh.

Công trình này đặt nền móng và mở ra hy vọng mới trong việc điều trị cho hơn 400 triệu người mắc bệnh đái tháo đường type 2, hơn 1 tỷ người mắc bệnh béo phì và hơn 3 triệu người mắc hội chứng ruột ngắn. Năm 2023, có hơn 20 triệu liều thuốc GLP-1 được sử dụng trên thế giới với tỷ lệ tăng ấn tượng 6,7%.

Ngoài ra, việc khám phá cơ chế hoạt động của các peotide đã thúc đẩy nghiên cứu và phát triển các phương pháp điều trị mới cho bệnh tim mạch, thoái hóa thần kinh (Alzheimer, Parkinson…), những loại bệnh đứng vị trí đầu tiên trong danh sách nguyên nhân gây tử vong nhiều nhất toàn cầu.

Bên cạnh đó, Giải Đặc biệt VinFuture 2023 còn gọi tên 2 công trình nghiên cứu khoa học trong lĩnh vực: Ứng phó với biến đổi khí hậu; Nông nghiệp bền vững và an ninh lương thực.

Cụ thể, Giải Đặc biệt VinFuture 2023 dành cho Nhà khoa học nữ vinh danh GS. Susan Solomon (Mỹ) cho đóng góp quan trọng trong việc "Khám phá cơ chế gây suy giảm tầng ozone ở Nam Cực", góp phần thúc đẩy Nghị định thư Montreal một nỗ lực quan trọng giúp giảm lượng lớn phát thải khí nhà kính trên toàn cầu.

Giải Đặc biệt VinFuture 2023 dành cho Nhà khoa học đến từ các nước đang phát triển đã vinh danh GS. Gurdev Singh Khush (người Mỹ gốc Ấn) và GS. Võ Tòng Xuân (người Việt Nam) vì những đóng góp quan trọng trong việc "Phát minh và phổ biến giống lúa kháng bệnh", góp phần đảm bảo an ninh lương thực.

Bên cạnh 3 Giải đặc biệt mỗi giải trị giá 500 USD, Giải thưởng Chính của VinFuture 2023 trị giá 3 triệu USD đã được trao cho 4 nhà khoa học GS. Martin Andrew Green (Úc), GS. Stanley Whittingham (Mỹ), GS. Rachid Yazami (Ma-rốc), GS. Akira Yoshino (Nhật Bản) với công trình “Phát minh sản xuất năng lượng xanh bằng pin mặt trời và lưu trữ bằng pin Lithium-ion”. 

Điểm chung nổi bật của tất cả các công trình là sự kế thừa và kết hợp xuyên biên giới giữa các quốc gia đã và đang phát triển, dựa trên những nền tảng phát minh đột phá của hàng loạt các sáng kiến. Từ đó, tạo nên những công nghệ toàn diện có tầm ảnh hưởng toàn cầu, góp phần chung sức xây dựng tương lai bền vững cho nhân loại.

Chia sẻ về kết quả của Giải thưởng VinFuture 2023, GS. Richard Friend, Chủ tịch Hội đồng Giải thưởng VinFuture cho biết: "Tất cả các phát minh được trao giải đã thực sự tạo nên những bước tiến lớn trong lĩnh vực khoa học và đổi mới, để lại tác động trên phạm vi toàn cầu. Giải thưởng Chính tôn vinh những nhà tiên phong trong các công nghệ tối quan trọng mà nhân loại đang rất cần để đạt được năng lượng sạch và không phát thải, trong bối cảnh thế giới nỗ lực kiểm soát quá trình nóng lên toàn cầu. Các công trình ở nhóm Giải Đặc biệt phản ánh mức độ sâu rộng mà khoa học có thể mang lại lợi ích cho con người".

Với sự thành công của mùa giải lần thứ 3, Giải thưởng Khoa học Công nghệ thường niên toàn cầu VinFuture tiếp tục khẳng định uy tín với cộng đồng khoa học quốc tế bởi tính toàn diện, đa dạng và công bằng trong bộ tiêu chí xét giải, cùng quy trình đánh giá chuyên nghiệp, kết quả thuyết phục. Quỹ VinFuture tự hào được tiếp tục sứ mệnh phụng sự nhân loại và truyền cảm hứng cho công cuộc đổi mới nền khoa học công nghệ Việt, góp phần hướng tới một tương lai thịnh vượng, công bằng và bền vững cho mọi người trên toàn thế giới.

 

Giải thưởng VinFuture

Giải thưởng VinFuture là hoạt động trung tâm của Quỹ VinFuture, một tổ chức phi lợi nhuận được đồng sáng lập vào ngày 20 -12-2020 – ngày Quốc tế đoàn kết nhân loại – bởi ông Phạm Nhật Vượng, tỷ phú Việt Nam đầu tiên và là Nhà sáng lập Tập đoàn lớn nhất Việt Nam, Vingroup, cùng với phu nhân, bà Phạm Thu Hương. Giải thưởng nhằm ghi nhận những nhà phát minh và nhà nghiên cứu xuất sắc đến từ các trường, viện nghiên cứu toàn cầu, phòng thí nghiệm và tập đoàn công nghiệp công nghệ để tôn vinh những nghiên cứu khoa học đột phá và đổi mới công nghệ, tạo ra sự thay đổi có ý nghĩa trong cuộc sống hàng ngày của hàng triệu người.

Chính thức khởi động Giải thưởng VinFuture – Mùa giải 2024

Chu kỳ thứ tư của Giải thưởng VinFuture hiện đã bắt đầu, ngay sau khi Lễ trao giải VinFuture 2023 kết thúc. Giải thưởng VinFuture sẽ phát động kêu gọi đề cử chính thức từ 14 giờ ngày 9/1/2024 đến 14 giờ ngày 17/4/2023 theo giờ Hà Nội (GMT+7).

Giải thưởng sẽ vinh danh các tiến bộ trong khoa học công nghệ phù hợp với 17 Mục tiêu Phát triển Bền vững của Liên Hợp Quốc (SDGs) như xóa nghèo, chấm dứt nạn đói, nâng cao sức khỏe và chất lượng cuộc sống, tạo cơ hội học tập trong nền giáo dục tiến bộ, nước sạch, năng lượng tái tạo, giảm bất bình đẳng, ứng phó với biến đổi khí hậu. Đối tác đề cử xin gửi thông tin công trình tham gia xét giải qua cổng nhận đề cử trực tuyến: https://online.vinfutureprize.org/nomination.