Về xứ Lạng: Thăm ngôi làng được thế giới vinh danh

Toàn cảnh Làng Du lịch cộng đồng Quỳnh Sơn - Ảnh: vietnamtourism.gov.vn

Trong danh sách “Làng du lịch tốt nhất thế giới” năm nay, Việt Nam có 2 đại diện góp mặt là Quỳnh Sơn (Lạng Sơn) và Lô Lô Chải (Tuyên Quang). Chương trình này do UN Tourism triển khai nhằm tôn vinh những điểm đến nông thôn còn giữ nguyên vẻ đẹp nguyên sơ, đậm bản sắc văn hóa và hướng tới phát triển du lịch một cách bền vững.

Quỳnh Sơn nằm giữa thung lũng Bắc Sơn, thuộc xã Bắc Sơn, tỉnh Lạng Sơn. Đây là làng du lịch cộng đồng đầu tiên tại địa phương, bắt đầu hoạt động từ năm 2010. Làng nằm trong khu di tích quốc gia đặc biệt Khởi nghĩa Bắc Sơn và nằm trong vùng Công viên địa chất toàn cầu UNESCO của tỉnh. Trong làng, không gian văn hóa dân tộc Tày được cộng đồng bảo tồn, duy trì qua các sinh hoạt thường ngày của người dân.

Những điểm nên ghé khi tới Quỳnh Sơn

Tham quan nhà sàn truyền thống của người Tày

Làng Quỳnh Sơn hiện có hơn 400 ngôi nhà sàn truyền thống, phần lớn đều quay mặt về hướng Nam. Theo quan niệm phong thủy của người Tày, hướng Nam là hướng mang lại sinh khí, may mắn và ấm no cho gia đình. Các ngôi nhà nổi bật với mái ngói âm dương phủ màu thời gian, tạo nên vẻ đẹp cổ kính và đặc trưng của vùng núi. Mỗi căn nhà sàn đều có thiết kế riêng ở phần hiên, cửa hoặc vách gỗ, thể hiện nét cá tính riêng biệt của từng gia đình.

Tại đây, du khách có thể đi bộ dọc theo những con đường nhỏ trong làng để cảm nhận sự yên bình, gần gũi với thiên nhiên và nét đặc trưng riêng của từng ngôi nhà, của mỗi gia đình người Tày.

Khi đêm xuống, tại các điểm công cộng sẽ tổ chức các hoạt động văn hóa truyền thống như biểu diễn hát then hay đốt lửa trại... Đây là dịp để du khách giao lưu, trải nghiệm và hiểu thêm về đời sống văn hóa của cộng đồng người Tày tại Quỳnh Sơn.

Chinh phục núi Nà Lay 

Núi Nà Lay - cao hơn 600m, là địa điểm lý tưởng để du khách có thể ngắm toàn cảnh Bắc Sơn từ trên cao. Vượt qua hơn 1.200 bậc đá để lên đến đỉnh núi, du khách có thể quan sát toàn bộ cánh đồng lúa, núi đồi và các mái nhà sàn thấp thoáng giữa thiên nhiên. Vào mùa lúa chín, toàn bộ thung lũng trở thành bức tranh đa sắc. Còn khi mùa Đông về, lớp sương mỏng bao phủ tạo nên vẻ đẹp mờ ảo và yên bình.

Tham quan hang Keng Tao

Cách làng không xa, hang Keng Tao là một điểm đến còn giữ được vẻ hoang sơ. Hang dài khoảng 300m, có hệ thống nhũ đá tự nhiên và dòng nước ngầm trong vắt. Nhiệt độ trong hang dao động từ 18 đến 20 độ C, không khí mát mẻ quanh năm. Trong không gian tĩnh lặng, nơi đây trở thành điểm tham quan thư giãn, phù hợp với du khách thích khám phá thiên nhiên.

Tìm hiểu làng nghề làm ngói âm dương

Gần trung tâm làng là khu sản xuất ngói âm dương - loại ngói truyền thống được sử dụng để lợp mái nhà sàn. Ngói được làm thủ công qua nhiều công đoạn: chọn đất, làm nhuyễn, ủ đất, lọc tạp chất, vào khuôn, làm khô, nung trong lò đến chọn thành phẩm.

Theo quan niệm của người Tày, viên ngói úp - ngửa tượng trưng cho âm và dương, mang ý nghĩa hài hòa trời đất. Những viên ngói được xếp ngay ngắn, lò nung rực lửa là những khung cảnh thường thu hút du khách đến tham quan, chụp ảnh.

Thăm các địa điểm lịch sử tại Bắc Sơn

Bắc Sơn là nơi diễn ra Khởi nghĩa Bắc Sơn năm 1940 - một trong những sự kiện lịch sử quan trọng của cách mạng Việt Nam. Du khách có thể ghé thăm Bảo tàng Bắc Sơn để tìm hiểu thêm về sự kiện này.

Ngoài ra, cầu Rá Riềng - nơi diễn ra trận đánh đoàn xe vũ khí của Pháp vào tháng 9/1940 - cũng là điểm đến đáng chú ý. Những địa danh này không chỉ mang ý nghĩa lịch sử, mà còn giúp hành trình khám phá trở nên sâu sắc hơn về mặt văn hóa.

Trải nghiệm chèo SUP, bay dù lượn, hái quýt

Một số hộ dân tại Quỳnh Sơn hiện cung cấp dịch vụ chèo SUP trên sông. Chèo dọc con sông, du khách có thể chiêm ngưỡng cảnh quan núi non, đồng ruộng từ một góc nhìn mới mẻ.

Bắc Sơn cũng là điểm bay quen thuộc của các phi công dù lượn. Khi điều kiện thời tiết thuận lợi, du khách có thể tham gia hoạt động này để ngắm toàn cảnh thung lũng từ trên cao

Đặc biệt, Tháng 12 là mùa thu hoạch quýt vàng tại Bắc Sơn. Du khách có thể cùng người dân trải nghiệm quy trình thu hái của địa phương.

Thưởng thức đặc sản Quỳnh Sơn

Ẩm thực Quỳnh Sơn nổi bật nhờ sự kết hợp hài hòa giữa nét dân dã và sự tinh tế trong cách chế biến.

Bánh chưng đen. Đây là món đặc sản nổi bật của vùng, được làm từ gạo nếp cái hoa vàng ngâm trong nước tro rơm để tạo màu đen đặc trưng. Nhân bánh gồm đỗ xanh, thịt và thảo quả. Ngoài bánh luộc, du khách còn có thể thưởng thức bánh chưng đen nướng, lửa than khiến lớp vỏ cháy xém nhẹ mang lại hương thơm lạ miệng.

Xôi cẩm tím. Xôi được nấu từ gạo nếp và nước lá cẩm, tạo nên màu tím bắt mắt. Món này thường được ăn kèm với gà đồi luộc hoặc muối lạc rang, mang đến vị ngọt, béo nhẹ và bùi bùi rất dễ ăn.

Lạp sườn Bắc Sơn. Đây cũng là món ăn đặc sản nơi đây. Sau khi phơi khô, lạp sườn có thể bảo quản lâu trong điều kiện khí hậu lạnh. Khi chế biến, lạp sườn thường được nướng hoặc rán, có mùi thơm đặc trưng và vị đậm đà.

Thịt nướng ống lam. Thịt (thường là thịt ba chỉ hoặc thịt vai) được tẩm ướp với gia vị rồi nhồi vào ống tre và nướng trên than. Cách nướng này giúp thịt giữ nguyên độ mềm, thơm và ngọt tự nhiên.

Vịt quay, lợn quay. Hai món quay quen thuộc của người Tày được tẩm ướp vừa miệng, lớp da vàng ruộm giòn rụm, phần thịt chín mềm, thơm ngon.

Quýt vàng Bắc Sơn. Vào dịp cuối năm, quýt vàng trở thành món tráng miệng không thể thiếu. Quả nhỏ, vỏ mỏng, thơm dịu, vị chua thanh mát.

Lưu trú tại Quỳnh Sơn

Hiện tại, Quỳnh Sơn có khoảng 9 đến 10 homestay, đều là nhà sàn truyền thống đã được cải tạo để phục vụ du khách. Các homestay vẫn giữ cấu trúc gỗ, sàn cao, không gian sinh hoạt chung rộng rãi. Du khách có thể lựa chọn phòng riêng hoặc phòng cộng đồng.

Một số homestay đã xuất hiện trên các nền tảng đặt phòng như Agoda, Booking. Dù chưa có khu nghỉ dưỡng cao cấp, nhưng chính trải nghiệm sống cùng người dân, tham gia nấu nướng, trồng trọt lại là điều khiến nhiều du khách yêu thích khi đến Quỳnh Sơn.

 

Du lịch trở thành liệu pháp tinh thần của giới trẻ châu Âu

Về “Làng du lịch tốt nhất thế giới”: Lô Lô Chải

Du lịch chữa lành ở Mexico

7 điểm đến yêu thích của một phóng viên du lịch chuyên nghiệp